Елена Павловна

Елена Павловна (13 желтоқсан 1784, Санкт-Петербург12 (24) қыркүйек 1803, Людвигслюст, Мекленбург-Шверин) – ұлы князь қызы, Мекленбург-Шверин герцогинясы, император І Павел және оның жұбайым Мария Федоровнаның қызы.

Елена Павловна
Елена Павловна
Елена Павловна

Елена Павловна
Лауазымы
Ту
Ту
Мекленбург-Шверин герцогинясы
1799 жыл — 1803 жыл
Өмірбаяны
Дүниеге келуі 13 желтоқсан 1784 (1784-12-13)
Санкт-Перетрбург, Ресей империясы
Қайтыс болуы 24 қыркүйек 1803 (1803-09-24) (18 жас)
Әкесі Павел I
Анасы Мария Фёдоровна
Жұбайы Фридрих Людвиг Мекленбург-Шверинский
Балалары Пауль Фридрих, Мария Луиза Мекленбург-Шверинская

Жас кезі

өңдеу

Елена 1784 жылы 13 желтоқсанда Санкт-Петербургте дүниеге келді. Ол орыс тағының мұрагері Павел Петрович пен ұлы князь қызы Мария Федоровнаның екінші қызы және төртінші баласы болды.

 «Бөбек  ерекше сұлулыққа ие, - жазған еді оның әжесі – ІІ Екатерина, - Сондықтан мен оны трояндық Сұлу Еленаның құрметіне атадым» 

Елена Павловнаның балалық шағы Гатчин және Павловск сарайларында өтті.  Ол өте жайдары мінезді және ақкөңіл болатын. Кішкентай кезден-ақ ол сурет салу мен биге ынтасын көрсеткен. ІІ Екатерина бүкіл немерелеріне бірдей қараса да, Еленаны артық жақсы көрген.

 «...... Сұлу Елена өсіп бара жатыр. Алты айында ол екі жасар үлкен әпкесінен де ақылды болып келеді»

Неке

өңдеу

1798 жылы Еуропадағы туындаған жағдайдың кесірінен Ресей Австриямен одаққа адал болып, Александра Павловнаны эрцгерцог Иосифтың некесі туралы шартқа қол қояды.  Сол кезде Елена Павловна мен Мекленбург герцогы арасындағы неке туралы келіссөздер басталады.

1799 жылы 5 мамырда сөз бауласу өтеді, ал 12 (23) қазаңда 1799 жылы Гатчинде Елена Павловна мен Фридрх Людвиг Мекленбург-Цверинскийдің неке тойы өтеді. Бір аптадан кейін Александра Павловнаның тойы өтеді. Мереке бір айға дейін жалғасты.

1880 жылы жас жұбайларды Шверинде бүкіл салтанатпен қарсы алады. Фридрих-Франц герцогы қуанышпен Еленамен танысты. Жаңа герцогиняның момын мінезі мен биязылық басқа адамдардың құрметіне иелендірді.

Әр таңда Елена Павловна күйеуімен бақта серуендеуді жақсы көретін. Неке мен жүктілікке қарамастан ол Мекленбургте де білімін дамытуды қоймаған. Керемет тәрбиенің арқасында князь қызы кішкентай кезден бастап европалық басты тілдерді меңгеріп, ғылыми жақтан білімі зор болды.

1801 жылы Берлинге келіп, Елена Павловна қала тұрғындарының көңілінен шықты. Халық мақтаныш еткен Пруссия патшайымы Луизамен бірге оларды «Раушангүлдер жұбы» деп атаған.

Балалары

өңдеу
  • 1800 жылы Елена Пуаль Фридрих, ұлы Мекленбург-Шверин герцогын дүниеге әкеледі. Жас ханзада атасы император Павел мен Фридрих Франц герцогының құрметіне аталған.
  • 1803 жылы мамырда екінші баласы – қыз Мария Луиза Мекленбург-Шверинская туылады.

Өлімі

өңдеу

Елена Павловна мықты денсаулықпен ерекшеленген жоқ. Ал оның екінші жүктілігі оның денсаулығын қатты нашарлатты. 1803 жылы 24 қыркүйекте Елена Павловна көз жұмады. Оған сол кезде он тоғыз жас әлі толмаған еді. Шамасы ол сол кезде емделмейтін өкпе ауруымен ауырды.

Мекленбургте оны халық және отбасысы жоқтап зарлады. Себебі Мекленбурке келісімен Елена Павловна қайырымдылықпен айналысуымен болатын. Ол өзінің қаражатының көп бөлігін кедейлерге таратқан.

Оның әпкесінің тағдырына қарағанда Еленаның өмірі жақсырақ өтті. Дегенмен екі князь қызы бірге өсіп, бір уақытта тұрмысқа шығып, күйеулерінің отанына бір кезде кетті. Олардың өмірлері де қысқа және бір себеппен үзілсе де: Александра да босанудан кейін қайыс болды, бірақ Елена Павловнаның жанында оны жақсы көретін әрі адал адамдар болды. Оның күйеуінің әкесі оған туған қыздай қарап, оны қатты жақсы көретін. Сарай адамдары мен қызметшілер де герцогиняны құрметтеген (бұның бәрі тәкаппар және жабық австриялық сарайдан қатты ерекшеленеді).

Естелік

өңдеу
 
Елена Павловнаның кесенесі

Қымбатты келінінің құрметіне Фридрих Франц сарай бағында Еленаның бейітінің қасында кесене салғызады. Ол қазірге дейін сол жерде тұр, оның үстінде «Helenen Paulownen» деп жазылып тұр.

Жас кезінде қайтыс болған қызын зарлап Мария Федоровна И.П. Мартосқа қызының мүсінің жасауға тапсырыс береді. Ол оны өзінің жазғы резиденциясында қойып қояды.