Жан Дени

Жан Дени, Deny Jean (24.6.1879, Киев – 5.11.1963, Франция, Жерардмер) – француз түркологы.

Әкесі француз тілінің мұғалімі болған.

Жастық шағы Одессада өтті. Париж университетінің заң факультетін және Тірі Шығыс тілдері ұлттық мектебін бітірген. Араб (классикалық және осы заманғы), парсы, түркі және орыс тілдерін толық меңгерген.

Ол Франция сыртқы істер министрлігінде қызмет атқарып, көп жылдарын Түркияда өткізді. 1908 – 48 жылдары Тірі Шығыс тілдері мектебінде түрік тілінің профессор болды. Оның қаламынан туған 140 ғылыми еңбектің ішіндегі әйгілісі 1921 жылы Парижде жарық көрген “Түрік тілі грамматикасы”. Осы шығармасы арқылы Жан Дени түрік тілін зерттеу саласына үлкен үлес қосты, сонымен бірге өзі де түркі әлеміне танылды. Бұл кітап 1941 жылы түрік тіліне аударылды. Ғалымның бұдан басқа “Түрік тілінің құрылымы” атты еңбегі мен қыпшақ тілдеріне арналған зерттеулері бар. Жан Дени 1948 – 51 жылдары Джорджтаун (АҚШ) университеті жанындағы Тіл білімі институтында вице-директор және түрік тілінің профессоры және бірнеше шет ел ғылыми қоғамдарының мүшесі болды.