Жаңа ҚаратонАтырау облысы Жылыой ауданындағы мұнайшылар кенті, Жаңа Қаратон кенттік әкімдігі орталығы, аудан орталығы Құлсары қаласынан 12 шақырым жерде. Аумағы 8973 га.

Кент
Жаңа Қаратон
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Облысы

Атырау

Ауданы

Жылыой

Кенттік әкімдігі

Жаңа Қаратон

Әкімі

Сансызбай Кеңесұлы Баймұратов

Тарихы мен географиясы
Координаттары

46°55′59″ с. е. 53°52′17″ ш. б. / 46.93306° с. е. 53.87139° ш. б. / 46.93306; 53.87139 (G) (O) (Я)Координаттар: 46°55′59″ с. е. 53°52′17″ ш. б. / 46.93306° с. е. 53.87139° ш. б. / 46.93306; 53.87139 (G) (O) (Я)

Кент статусы

2000

Климаты

қатаң континенталды

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

6966 адам (2021)

Этнохороним

жаңақаратондық, жаңақаратондықтар

Сандық идентификаторлары
Телефон коды

+7 +7 71237

Пошта индексі

060106

Автомобиль коды

06

Басқалары
Әкімдіктің мекенжайы

Жаңа Қаратон кенті, Ержанов көшесі, №62

Жаңа Қаратон картада
Жаңа Қаратон
Жаңа Қаратон

<imagemap>: 2 жолдағы кескін жарамсыз, әрбір жол мынаның біреуінен басталу қажет:

Жаңа Қаратон
Жаңа Қаратон

Тарихы өңдеу

Қаратон мұнайшылар қалашығын Теңіз кеніші маңынан қауіпсіз аймаққа көшіруге байланысты 2000 жылы құрылды.

 
Жаңа Қаратон

1993-1995 жылдар аралығында чехословак құрылысшылары екі қабатты 63 коттедж үй салып, пайдалануға берілді. Бұл үйлерге, Қаратон елді мекенінде тұратын көпбалалы отбасылар көшірілді.

1999-2000 жыл аралығында "Қазақойл-Ембі" АҚ қаражат бөліп, 622 тұрғын үй салынып, Қаратон елді мекенінің тұрғындары түгел көшірілді.

2000 жылы облыс әкімінің шешіміне сәйкес Жаңа Қаратон поселке болып құрылды.

2002 жылы "Қазақойл-Ембі" АҚ 90 үй құрылысын салып, бұл үйлерге Сарықамыс поселкесінің тұрғындары көшірілді. 2004 жылы поселкеде Сарықамыс және Кеңарал елді мекен тұрғындарына арнап тұрғын үйлер құрылысы басталды.[1].

Халқы өңдеу

1999 2009 2021[2]
584 6038 6966

Климаты өңдеу

Климаты қуаң, континенттік, жазы ыстық, қысы суық. Солтүстігінде -14°С, кейде -30°С дейінгі аязды күндер болады. Шілденің орташа температурасы +30-31°С аралығында. Кент көлемі негізінен шөл-шөлейт аймақ зонасына жататындықтан ылғалы аз, жері ащы, сорлы жерлерге тән өсімдіктер өседі. Кент аумағындағы жануарлар дүниесінде негізінен кемірушілер, бауырымен жорғалаушылардың үлесі басым. Кездесетін негізгі жануарлар: қасқыр, түлкі, қарсақ, борсық, күзен, т.б.

Әлеуметтік және мәдени нысандары өңдеу

  • №22 орта мектеп — бұрынғы №8 мектеп, Қаратон поселкесінде 1947 ж. бастауыш мектеп, кейін 7 жылдық болды. 1999 жылы Жаңа Қаратон ауылындағы мектеп №22 орта мектепке айналды.
  • №23 орта мектеп
  • «Шапағат» бөбекжай бақшасы
  • «Балдырған» бөбекжай бақшасы
  • №4 Жылыой аудандық балалар-жасөспірімдер спорт мектебі — 2017 жылы ашылды.[3]

Шаруа қожалықтары мен кәсіпкерлік өңдеу

Кентте 32 дүкен, 4 тойхана, 2 дәріхана, 2 шаштараз, пошта бөлімшесі, көлік жуу стансасы, ағаш шеберханасы және төсем тас шығаратын цех жұмыс жасайды. Кент көлемінде 4 шаруа қожалығы бар. Аталған қожалықтарда және жеке тұрғындарда барлығы 1107 ірі қара, 1318 қой-ешкі, 295 түйе, 154 жылқы, 133 құс бар.

Діни ұйымдар қызметі өңдеу

  • Нұрқас-Сатыбалды мешіті — Мешіт құрылысы 2004 жылы басталып, 2006 жылы ашылды. Мешіт ғимаратының жалпы алаңы 278,3м2, жер учаскісінің жалпы алаңы 0,612 га, мұнараның жалпы алаңы 7,5м2. 2 қабатты, биіктігі 6,15 м, төбесі плита, сыртқы қабырғасы ракуша тастан салынған.[4]

Дереккөздер өңдеу

  1. Жылыой жылнамасы. Энциклопедиялық жинақ - Алматы: Өлке , 2008, ISBN 9965-742-49-9
  2. 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
  3. https://atyrau.kaztrk.kz/kz/news/sport/zhylyoida-ush-sport-kesheni-ashyldy(қолжетпейтін сілтеме) Жылыойда үш спорт кешені ашылды
  4. https://www.kapan-kazhi-meshiti.kz/194-nras-satybaldy-mesht.html Мұрағатталған 9 қазанның 2021 жылы. «НҰРҚАС-САТЫБАЛДЫ» МЕШІТІ