Жаңа Қаратон
Жаңа Қаратон – Атырау облысы Жылыой ауданындағы мұнайшылар кенті, Жаңа Қаратон кенттік әкімдігі орталығы, аудан орталығы Құлсары қаласынан 12 шақырым жерде. Аумағы 8973 га.
| Кент | |
| Жаңа Қаратон | |
 | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Кенттік әкімдігі | |
| Әкімі |
Сансызбай Кеңесұлы Баймұратов |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
46°55′59″ с. е. 53°52′17″ ш. б. / 46.93306° с. е. 53.87139° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°55′59″ с. е. 53°52′17″ ш. б. / 46.93306° с. е. 53.87139° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Кент статусы |
2000 |
| Климаты |
қатаң континенталды |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
▲6966 адам (2021) |
| Этнохороним |
жаңақаратондық, жаңақаратондықтар |
| Сандық идентификаторлары | |
| Телефон коды |
+7 +7 71237 |
| Пошта индексі |
060106 |
| Автомобиль коды |
06 |
| Басқалары | |
| Әкімдіктің мекенжайы |
Жаңа Қаратон кенті, Ержанов көшесі, №62 |
Жаңа Қаратон шекарасы
| |
Тарихы өңдеу
Қаратон мұнайшылар қалашығын Теңіз кеніші маңынан қауіпсіз аймаққа көшіруге байланысты 2000 жылы құрылды.
1993-1995 жылдар аралығында чехословак құрылысшылары екі қабатты 63 коттедж үй салып, пайдалануға берілді. Бұл үйлерге, Қаратон елді мекенінде тұратын көпбалалы отбасылар көшірілді.
1999-2000 жыл аралығында "Қазақойл-Ембі" АҚ қаражат бөліп, 622 тұрғын үй салынып, Қаратон елді мекенінің тұрғындары түгел көшірілді.
2000 жылы облыс әкімінің шешіміне сәйкес Жаңа Қаратон поселке болып құрылды.
2002 жылы "Қазақойл-Ембі" АҚ 90 үй құрылысын салып, бұл үйлерге Сарықамыс поселкесінің тұрғындары көшірілді. 2004 жылы поселкеде Сарықамыс және Кеңарал елді мекен тұрғындарына арнап тұрғын үйлер құрылысы басталды.[1].
Халқы өңдеу
1999 жылы тұрғындар саны 6350 адам (3178 ер адам және 3172 әйел адам) болса, 2009 жылы 6038 адамды (2913 ер адам және 3125 әйел адам) құрады.[2]
Ал 2021 жылы 6966 адамды (3487 ер адам және 3479 әйел адам) құрады.
Климаты өңдеу
Климаты қуаң, континенттік, жазы ыстық, қысы суық. Солтүстігінде -14°С, кейде -30°С дейінгі аязды күндер болады. Шілденің орташа температурасы +30-31°С аралығында. Кент көлемі негізінен шөл-шөлейт аймақ зонасына жататындықтан ылғалы аз, жері ащы, сорлы жерлерге тән өсімдіктер өседі. Кент аумағындағы жануарлар дүниесінде негізінен кемірушілер, бауырымен жорғалаушылардың үлесі басым. Кездесетін негізгі жануарлар: қасқыр, түлкі, қарсақ, борсық, күзен, т.б.
Әлеуметтік және мәдени нысандары өңдеу
- №22 орта мектеп — бұрынғы №8 мектеп, Қаратон поселкесінде 1947 ж. бастауыш мектеп, кейін 7 жылдық болды. 1999 жылы Жаңа Қаратон ауылындағы мектеп №22 орта мектепке айналды.
- №23 орта мектеп
- «Шапағат» бөбекжай бақшасы
- «Балдырған» бөбекжай бақшасы
- №4 Жылыой аудандық балалар-жасөспірімдер спорт мектебі — 2017 жылы ашылды.[3]
Шаруа қожалықтары мен кәсіпкерлік өңдеу
Кентте 32 дүкен, 4 тойхана, 2 дәріхана, 2 шаштараз, пошта бөлімшесі, көлік жуу стансасы, ағаш шеберханасы және төсем тас шығаратын цех жұмыс жасайды. Кент көлемінде 4 шаруа қожалығы бар. Аталған қожалықтарда және жеке тұрғындарда барлығы 1107 ірі қара, 1318 қой-ешкі, 295 түйе, 154 жылқы, 133 құс бар.
Діни ұйымдар қызметі өңдеу
- Нұрқас-Сатыбалды мешіті — Мешіт құрылысы 2004 жылы басталып, 2006 жылы ашылды. Мешіт ғимаратының жалпы алаңы 278,3м2, жер учаскісінің жалпы алаңы 0,612 га, мұнараның жалпы алаңы 7,5м2. 2 қабатты, биіктігі 6,15 м, төбесі плита, сыртқы қабырғасы ракуша тастан салынған.[4]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Жылыой жылнамасы. Энциклопедиялық жинақ - Алматы: Өлке , 2008, ISBN 9965-742-49-9
- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том
- ↑ https://atyrau.kaztrk.kz/kz/news/sport/zhylyoida-ush-sport-kesheni-ashyldy(қолжетпейтін сілтеме) Жылыойда үш спорт кешені ашылды
- ↑ https://www.kapan-kazhi-meshiti.kz/194-nras-satybaldy-mesht.html Мұрағатталған 9 қазанның 2021 жылы. «НҰРҚАС-САТЫБАЛДЫ» МЕШІТІ