Желі тартаркүйеудің қалыңдыққа ұрын барған кезінде күйеу мен оның жағынан барған құдалардан алынатын кәде.

Желі тарту. ҚР ҰМ материалдары бойынша суретті салған Е.Оспанұлы

Барысы

Қыздың жағы келген құдалардың немесе күйеу жігіт пен оның жора-жолдастарының алдынан желі арқан (ала арқан, бақан) секілді киелі саналатын заттарды жерге тастап, өздеріне тиесілі кәделерін алады. Желі арқан (ала арқан, бақан) өсіп-өнудің, өркендеудің символы ретінде ерекше құрметтелген.
Сондай-ақ бұл келген құдалардың, қалыңдықтың жолы ашық, кедергісіз болсын деген ниеттен туған. Осыған орай ел арасында «Қыз жасаусыз болмайды, күйеу кәдесіз болмайды» деген сөз орамдары кездеседі.[1]

Дереккөздер

  1. ҚАЗАҚТЫҢ ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ КАТЕГОРИЯЛАР, ҰҒЫМДАР МЕН АТАУЛАРЫНЫҢ ДӘСТҮРЛI ЖҮЙЕСI. Энциклопедия. – Алматы: РПК “СЛОН”, 2012. – (илл.) ISBN 978-601-7026-17-23-том: К – Қ – 736 бет.ISBN 978-601-7026-21-9

Әдебиеттер

  • Гродеков Н.И. Киргизы и каракиргизы Сыр-Дарьинской области. Т.1. Юридический быт. Ташкент: Типо-Литография С.И. Лахтина, 1889;
  • Калмаков Н. Некоторые семейные обычаи киргизов северных уездов Сыр-Дарьинской области. КС. М., 1910. С.221-228;
  • Арғынбаев Х. Қазақ халқындағы семья мен неке (тарихи-этнографиялық шолу). Алма-Ата: Ғылым, 1973;
  • Оспанұлы Е. Қазақ халқының салт-дәстүрлері. Алматы: Қазақстан, 2009;
  • Кенжеахметұлы С. Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары. Алматы: Атамұра, 2010;
  • ҚР ҰМ – материалдарынан;
  • ОМЭЭ – материалдарынан.