Жигули таулары

Жигули, Жегули — Орыс жазығының оңтүстік-шығысында, Еділ қыратының шығыс бөлігінде орналасқан таулы қырат. Ресейдің Самара облысы аумағына кіреді. Орташа биіктігі 300 м шамасында. Абсолют биіктігі 370 м. Самара қаласының жанында Еділ өзенінің оң жағасын бойлап, батыстан шығысқа қарай 50 км-ге созылып жатыр. Еділ өзені Жигули қыратын үлкен айналма (Самара иіні, ұзындығы 138 км, ені 20 км) жасап оралып өтеді. Еділдің осы тұсында Жигули, Қыранды тауларының бір-біріне таяу келуінен “Жигули қақпасы” пайда болады. Жигули қыраты, негізінен, палеозой және мезозой жыныстарынан түзілген. Оның едәуір бөлігі карстық тау жыныстарынан тұрады. Таудың беткейлері өте жиі тілімденген, әсіресе, Жигулидің Еділге қараған беткейлері қатты тілімденіп терең тік жартасты жыралар құраған. Мұнда жалаң жартастар мен тас қорымдар алма-кезек таралған. Солтүстік және оңтүстік беткейлері юра, бор және үштік шөгінділерінен тұратын төбешіктер мен қырқаларға ұласады. Жигули тауында жапырақты және аралас ормандар кең тараған. Қайың, емен, үйеңкі, жөке, алма ағаштары жиі кездеседі. Жигули мемлекеттік қорығы ұйымдастырылған.

Дереккөздер:

Қазақ ұлттық энциклопедиясы