Жұмыс атқару принципі және оның құрылмалық (конструкциялық) сүлбесі

Булы немесе газды турбиналарда, жұмысшы дененің қысым энергиясы (будың немесе газдың), оның қалақшасында кинетикалық энергияға түрленеді де, ол, роторды айналдыруға жұмсалады және онымен байланысты машинаның жетегі жұмыс атқарады (турбогенератор, сығымдағыштар және т.б).

Турбинада, жұмыстық дененің энергиясының түрленуінен, кезекпен, бірінен соң, бірі орналасқан, бірнеше сатымен, көпсатылы машина жұмысын жасайды. Кейбір жағдайларда, бар болғаны бір сатымен жұмыс атқарылуы мүмкін.

Жұмыстық дене ағынының бағыты бойынша, өсті немесе аксиалды машиналар болып ажыратылады, оларда, ағын ротор өсінің бойымен бағытталған және радиалды түрінде, ағын ортасынан ротордың шеткі аймағына бағытталған.

Өсті, көп сатылы бу турбинасының сүлбесі 1 суретте көрсетілген. Біреуінің роторы (1, a - сурет) барабаннан 4, оған жұмыстық қалақты венцы 8 орналасқан. Жұмыстық венцалар аралығына, қозғалмайтын венцалардың бағыттаушы қалақшалары 9, турбинаның қорабына 7 бекітілген. Жұмыстық қалақшалары соңында ашық болып, онда аздаған радиалды саңлау 5 қалақ соңы, олар турбина қорабы аралығында. Пайда болған күштерді теңестірудегі, бу қозғалысының бағыты бойынша, өс бойымен, роторды жылжытушысына ұмтылады, жүк түсіруші поршенді 12 қолданады, алдыңғы бетінің алдында, оның, жалғастыру құбыры 6 көмегімен қысымды, шығар потрубканың 2 қысымымен, бірдей тең болады. Піспектің ішкі айналмалы ауданына 11, жаңа келген бу қысады. Сонымен, өстік күшті, поршеннің қабылдауы, оның екі жағынан будың қысу айырмашылығымен өтеді. Саңылауды нығыздау үшін, айналушы ротор мен турбинаның қозғалмайтын корпусы аралығындағы, ротордың екі жағынан ұштық лабиринтті нығыздағыштарды 13 қолданады. Лабиринтті каналдағы гидравликалық кедергілердің салдарынан, саңлаудағы будың жоғалуы азаяды. Соңғы лабиринтті каналдарды 1 нығыздау үшін, бу беріледі. Жүк түсіргіш піспек лабиринтті нығыздағыш 10.

Турбинаның дискалы типі (1,б - сурет), диска 5, оған қалақты венецтері 3 және қозғалмайтын диафрагмалар 7, бағыттаушы қалағымен 4 орналасқан. Диафрагманың сақинасы 8, турбинының тұрқында (корпусында) 9 орналасқан. Лабиринтті нығыздағыш 6, диафрагмада қолданған, оның міндеті - диафрагма мен турбинаның белгілі аралығындағы саңлау бойынша будың жоғалуын кемітуге арналған.

Лабиринтті нығыздағыштан 10, будың - 1 турбинадан шыққан жоғарғы қысымды бөлігін, лабиринтті нығыздағыш 2 үшін, турбинаның төменгі қысым бөлігін қолданады. Турбинаның шықтандырушы типінде, қысымның шығарында атмосфералық қысымы кем болады, турбиналардың төменгі қысымы бөлігінің, соңындағы нығыздаушының мақсаты, турбинаға ауа соруын болдырмауы тиіс.