Ипотекалық несие

(Ипотека бетінен бағытталды)

Ипотекалық несие (көне грекше: ὑποθήκη — кепіл‚ кепілзат) —

  1. ұзақ мерзімге несие алу үшін жылжымайтын мүлікті кепілге салу.
  2. ипотекалық қарыз ақша (ипотекалық несие) қозғалмайтын мүліктің кепілдігіне банк беретін қарыз ақша
  3. сенім қозғалмайтын мүліктің кепілдігі туралы банк қарыз алушыға беретін куәлік.[1][2]

Ипотекалық несие жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие нысанында қаржы ресурстарын тарту тәсілі, яғни ипотекалық‚ коммерциялық банкілер‚ сақтандыру және басқа несие-қаржы мекемелері жылжымайтын мүлік (жер‚ құрылыс‚ тағы басқа) кепілімен беретін несие. Үймереттер мен ғимараттар, бірыңғай мүліктік кешен ретінде қаралатын институттық бірліктер, тұрғын үйлер мен пәтерлер, тұрғын үйлердің бір бөлігі, қонақ үйлер, демалыс үйлері, саяжайлар, бақ телімдері, гараждар мен тұтыну мақсатындағы басқа да құрылыстар, аяқталмаған құрылыс нысандары, әуе, теңіз, өзен кемелері, ғарыштық нысандар, көп жылдық екпе ағаштар, жалгерлік құқық ипотекалық несие үшін салынатын кепілзат бола алады. Мемлекет қорлар мен орман қорлары, мемлекет шекараға іргелес жерлер, кепілге салуға заңмен тыйым салынған басқа да нысандар кепілзат бола алмайды. Ипотекалық несиені алу мақсатына қарай қысқа мерзімді (ағымдағы қажеттілікті қанағаттандыру үшін) және ұзақ мерзімді ипотекалық несие болып бөлінеді. Ипотекалық несие кезінде қарызгерде меншікті пайдалану құқығы сақталады. Несие толық өтелгеннен кейін несиегерге берілген меншік құқығы жойылады. Өтеу нысандары: тұрақты, тіркелген пайыздық мөлшерлемелі ипотека кәдуілгі ипотека немесе төлем біркелкі төленіп отыратын ипотека; пайыздық мөлшерлемесі өзгермелі ипотека. Нарықтағы несие беру құралдары айналысының мүмкіндігіне қарай жабық ипотека; ашық ипотека; лимиттелмеген ипотека; шектеулі-ашық ипотека; шоғырландырылған ипотека деген түрлерге бөлінеді. [3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ тілі терминдер сөздігі I том
  2. Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. / Ғ. Сейіткасымов, Б. Бейсенғалиев, Ж. Бекболатұлы — Алматы: Экономика, 2006. ISBN 9965-783-20-9
  3. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том