Иттабан (лат. Frankenia) – иттабандар тұқымдасына жататын бір немесе көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы.

Иттабан
Frankenia palmeri
Frankenia palmeri
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Core eudicots
Сабы: Caryophyllales
Тұқымдасы: Frankeniaceae
Тегі: Frankenia
Карл Линней
түрлері

90 түрі белгілі


Дүние жүзінде кең тараған, 80-ге жуық түрі белгілі. Қазақстанда Ақтөбе, Қостанай, Жамбыл, Қызылорда, Шығыс Қазақстан облыстарының далалық сортаңды жерлерінде кездеседі. Оның 5 түрі бар. Соның ішінде көп кездесетіні – иттабан сораң (Frankenia pulverulenta). Биіктігі 10 – 30 см, тамыры жіңішке. Сабағы бұтақтанып келген, сыртын ақ түк жапқан. Жапырағы сопақша, ұзындығы 2 – 7 мм, ені 1 – 2,5 мм, төрт-төрттен топталып орналасқан. Қызғылт түсті гүлі бір-бірден жапырақ қолтығына не бұтақшаларының ашаланған жеріне орналасқан. Аталығы 6, екі шеңбер бойында орналасқан. Аналық мойны жіп тәрізді. Сәуір маусым айларында гүлдеп, маусым қыркүйекте жемістенеді. Жемісі бір ұялы қауашақ. Иттабан туысына жататын өсімдіктердің құрамында тұз көп болады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдер сөздігі I том