Кеңгерес

Кеңгерес – ежелгі қаңлылардың, кангарлардың тайпалық одағы. Кей деректерде печенегтердің (қыпшақтардың) бір бөлігі еді деп те айтады. Көне түріктер бұл одақты құрушыларды Кеңгерес деп атаған. Кеңгерес немесе Канга б.з.б. 1-мыңжылдықтың ортасынан б.з.б. 4 ғасырна дейінгі шамада өмір сүріп, көне парсы деректерінде – «Авестада» кангха, қытай саяхатшысы Чжон Ияньның жазбаларында Кангюй делінген көне мемлекеттің атына байланысты қалыптасқан. Бұлар, негізінен, Әмудария мен Сырдария аралығында мекендеп, б.з. басында өздерінің шекарасын Талас өзеніне дейін кеңейтті. Ол кезде Сырдария өзені Канга делінген де, оның бойындағы жұртшылық кангарлар аталған. Бұрын заманда 4 ғасырда Канга яки Кангюй мемлекетін ақ ғұндар тайпалары жаулап алды. Бұлар [[563 – 567 жылы Түрік қағандығының құрамына енді. Олардың түріктермен араласуы негізінде Кангар немесе Кеңгерес деген атпен жаңа тайпалар одағы қалыптасты. Бертін келе олар печенегтер деген атпен белгілі болды. Бұл тайпалардың бір бөлігі 9 ғасырға дейін оғыздардың қысымымен Жайықтың батысына ығысып, Каспий теңізі мен Қара теңізі жағалауларындағы кең даланы басып алды да, Византия және Киев Русімен дүркін-дүркін жауласып отырды. Мысалы, 972 жылғы соғыста олар Святослав жасағын күйрете жеңді. Жайықтың бер жағында қалған Кеңгерестер немесе печенегтер оғыздардың құрамына қосылды. Сырдария бойын қыпшақ тайпаларының жаулап алуына байланысты олардың бір бөлігі кангарлармен араласты да, жаңа ру – тайпалық бірлестік – қаңлылар одағы қалыптасты (қ. Қаңлы). Кеңгерес – Кангар-Қаңлы ұрпақтары көптеген түркі тілдес халықтардың құрамында (башқұрттарда қанли, қазақтарда қаңлы, өзбектер мен қарақалпақтарда қанглы тайпалары) кездеседі.