Кисель

Кисель — бұл терминнің аспаздықта екі мағынасы бар:

Кисель

Орыс киселі

Орыс киселі — қышқыл, жартылай ашыған, сілікпе тәрізді әр түрлі ұннан (мысалы, қарабидай, сұлы, бидай кейде бұршақ) дайындалған тағам.

Жеміс-жидек кисельдері

Жеміс-жидек кисельдері — шырындар, жеміс-жидектер, қайнатпалары негізінде қант (немесе бал) және крахмал қосып жасалған Шығыс Еуропа тәтті тағамы. Мұндай тәтті кисельдер үшінші тағам ретінде және басқа десерттерге құйма ретінде қолданылады; жеміс-жидек шырындарына, сүтке және т.б. крахмал қосып пісірілген қоймалжың тағам.

Мүк жидек киселі

Мүк жидекті іріктеп алып, салқын сумен жақсылан жуады. Содан кейін таттанбайтын ыдысқа салып, қасықпен езеді де, дәкеден немесе тар көзді әлектен өткізеді. Осы әдіспен алынған шырынды ыдысқа құйын, бетін жауып, салқын жерге қояды. Жидек қалдығының үстіне ыстық су құйыл, қайнатып, сүзеді. Оның бір бөлігін (жарты стакан), шекер қоспай тұрып, крахмалға араластыру үшін суытады да, қалғанына құмшекер салып, қайнатады. Содан кейін оған алдын-ала дайындалған картоп крахмалын құйын, үздіксіз араластыра отырып, қайнай бастаған кезде оттан түсіреді. Әзір болған кисельге суыған шырынды қосып, жақсылан араластырады. 3 стакан суға: 1 стакан мүк жидегі, жарты стакан құмшекер, кисель сұйықтау болу үшін 1 ас қасық картоп крахмалы, қою болу үшін 2 ас қасық картоп крахмалын қосады. Қарақат, қара жидек киселі де жоғарыдағыдай жолмен даярланады. Егер жидектің қышқыл дәмі тым аз болса, онда оған дәміне қарай лимон қышқылын қосу керек. Өрік, алма, алхоры, қызыл алша және басқа жеміс-жидектерден жасалған кисель де алғашқы мүк жидегі сияқты даярланады. Тек айырмашылығы — жеміс - жидекті алдымен аздаған су құйып, ылжырап піскенше қайнатады, содан кейін езеді. Жеміс-жидек шырынын немесе асханалық қызыл шараптан кисель даярлаудың жоғарыдағы әдістерден өзгешелігі — жидектің орнына 2 стакан шырын немесе шарап алу керек. Сүт киселі. Сүтке құмшекер салып қайнатады, картоп немесе маис (жүгері) крахмалын суық сүтке езіп (1 стакан), оны үздіксіз араластыра отырып, қайнап тұрған сүтке құнды, кисельді баяу жанған отта 5 минут пісіреді. Дайын кисельге хош иіс беру үшін ваниль ұнтағын салса тіпті жақсы. 1 л сүтке: жарты стакан құмшекер, 2 ас қасық крахмал, жарты немесе бір қасық ваниль ұнтағы қажет.