Көгалдағы хоккей

Көгалдағы хоккей– кәдімгі футбол алаңында, көк майсада өтетін спорттық ойын. Мұнда командалар өздеріне доп өткізіп алмай, қарсыластарына көп енгізуді мақсат етеді.

Ойын шарты

Көгалдағы Хоккей мұз үстінде ойналатын допты хоккейге көп ұқсас. Мұнда да команда 11 адамнан тұрады. Алаңының ұзындығы – 91 м, ені – 50 – 55 м. қақпасының биікт. 2,14 м, ені 3,66 м. Добының диаметрі 71 – 74 мм, салм. 156–163 г. Добы каучук жентегінен жасалып, аққа боялады немесе ақ былғарымен қапталады. Доп ұратын таяқшаның оң жағы жұмыр, сол жағы тегіс келеді, басы имек болады. Оның салмағы 340 – 794 г. Ұзындығы 1 м-дей, ені 5 см-ден аспайды. Допты таяқшаның тек тегіс жағымен ғана қақпақылдайды. Қақпа алдында радиусы 14,6 м-лік сызық болады. Оны доп соғу алаңы деп те атайды.

Тарихы

Көгалдағы Хоккей 19 ғасырда Англияда қолға алынған. Бірақ бұған ұқсастау ойын бұдан да бұрын Ежелгі Грекияда, Ежелгі Римде, Парсы елінде белгілі болған. Англияда 1876 ж. Көгалдағы Хоккейден алғашқы жарыс өтті. Көгалдағы Хоккей 20 ғ-да Үндістан, Пәкстан, Сингапур, Шри-Ланка, ОАР-да және Еуропаның бірсыпыра елінде дамыды. Халықаралық Көгалдағы Хоккей федерациясы 1924 ж. Парижде құрылды. Оған бірден 25 ел мүше болды. 1908 жылдан Көгалдағы Хоккей олимпия бағдарламасына енді. 1971 жылдан дүниежүзілік чемпионат, 1970 жылдан Еуропа чемпионаты ерлер мен әйелдер арасында өткізіледі. КСРО-да алғаш рет 1941 ж. қолға алынып, 1956 жылға дейін бірер қалада жарыс өткізіліп, кейін тоқтап, 1967 ж. қайта өріс алған. Көгалдағы Хоккейдің КСРО-да қайта түлеуі Алматыда басталды, алғашқы жиындар, жаттығулар осында өтті. Бұл кезде “Динамо” (Алматы) допты хоккей командасының жаттықтырушысы Э.Ф. Айрих асқан білгірлігімен көзге түсті. Оның айналасына Қ.Байболов, Б.Казанцев, Л.Игнатьев, А.Ионкин, С.Шаймерденов, Ф.Зигангиров, М.Нечепуренко сияқты шеберлер топтасты. “Динамо” хоккейшілері КСРО-да өткізілген 23 чемпионаттың 19-ында чемпион атанып, төртеуінде күміс жүлдегер болды, екі рет КСРО халықтары спартакиадасының алтын медалін жеңіп алды. 1982 және 1983 ж. Париж бен Гаагада Еуропа чемпиондарының кубогын, 6 рет КСРО кубогын иеленді, әскерилер арасында өткен дүниежүзілік чемпионатта үздік шықты. “Динамо” ойыншыларынан Қазақстан құрамасы жасақталды.

Дереккөздер

Қазақ Энциклопедиясы, 11 - том