Көкқұтан(лат. Ardea cinerea) – ескекаяқты құстар отряды, құтан тұқымдасына жататын құс.

Көкқұтан

Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1) [1]
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Ескекаяқты құстар
Тұқымдасы: Құтандар
Тегі: Ardea
Түрі: A. cinerea
Екі-есімді атауы
Ardea cinerea
Linnaeus, 1758
Light green: summer Dark green: all year Blue: winter
Light green: summer
Dark green: all year
Blue: winter
Бас сүйек
Ardea cinerea


Еуропа, Азия және Африкада тараған. Қазақстанда Сырдария алабында, Шу-Іле тауларында, БалқашАлакөл қазаншұңқырында, Зайсан көлінде, Қара Ертіс өзенінде, Каспийдің солтүстігінде, негізінен, далалық жерлерде кездеседі. Тұрқы 1 м-дей, денесі бүйірінен қысыңқы тұмсығы ұзын (13 см-дей), түзу, өткір. Аяқтары ұзын. Желкесінде қауырсында қара айдары бар. Арқасы, бүйірі сұр, бауыры, мойны, басы ақ, бірақ мойнында қара дағы болады. Қанаты қара жолақты. Өсімдігі мол өзен, көл, батпақ жиектерін мекендейді. Ағаш басына не жерге ұялайды. 5 – 10 жасыл жұмыртқа салып, 26 – 27 күнде әлсіз балапандары шығады. Аталығы мен аналығы 1,5 ай, тіпті ұядан шыққаннан кейін де асырайды. Көкқұтан ұялаған жерінде 7 айдай болады, кейде Қазақстанның оңтүстігінде қыстап та қалады. Бақа, балық, жәндіктер, бауырымен жорғалаушылар, кемірушілермен қоректенеді. Көкқұтан кейде балық шаруашылығына зиян келтіреді.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. BirdLife International (2008). Ardea cinerea. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 9 ақпан 2009. Database entry includes justification for why this species is of least concern.
  2. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9