Көлдік мектеп

«Көлдік мектеп» — XVIII ғасыр соңынан XIX ғасырдың екінші жартысына дейін белсенді болған ағылшын ақындарының тобы. Атауы солтүстік Англиядағы Көлдік өлкесіне байланысты қойылды — мұнда әдеби топтың негізгі өкілдері Уильям Вордсворт, Сэмюэл Тейлор Кольридж және Роберт Саути шабыт алып, өз шығармаларын жазды. Бұл ақындарды тағы лейкистер (ағылш. lake — көл) деп атайды.

Көлдік өлке

1798 жылы Вордсворт пен Кольридж басып шығарған «Лирикалық балладалар» жинағы XVIII ғасырда басым болған классицизмнің идеалдық ұстанымдарымен келіспеушілігін байқатты.

Бұл әдеби достастықты «көлдік ақындар» деп алғаш рет 1807 жылы Edinburgh Review журналы кекесінмен атады.[1] Үш басты лейкист бұл атаумен келіспеді, себебі олардың шығармашылығында біріктіретін қасиеттерден гөрі айырмашылығы көп болды; сонда да бұл термин викториандық әдебиетте өз орнын тапты.[2]

Заманауи ағылшын тілді әдебиеттануда бұл ақындарды «романтиктердің аға буыны» деп атайды («романтиктердің жас буынына» лорд Байронды және Джон Китсті жатқызады).

Лейкистер өз өлеңдерін қалыптасқан әдеби үлгілеріне қарамай шығарған. Ұлы тұлғалардың ерліктері мен тарихи оқиғалардың барысы туралы жазбай, олар қарапайым адамдардың өмірі мен мұңдарын жырлаумен болды, кейіпкерлердің істері емес, сезімдеріне көбірек мән берді. Бұл тұрғыдан олар ағылшын романтизмнің бастауында болды деуге болады. Өлең жазуда жоғары стильден гөрі фольклорлық элементтерді және ауызекі тілді көбірек қолданды.

Дереккөздер өңдеу

  1. William Arthur Speck. Robert Southey: Entire Man of Letters. Yale University Press, 2006. Page 94.
  2. Lynda Pratt. Robert Southey And the Contexts of English Romanticism. ISBN 9780754630463. P. 232.