Лепсі (өзен)
Лепсі – Балқаш алабындағы өзен.
| Лепсі | |
|---|---|
 Лепсі өзеніндегі Антоновское СЭС-сы | |
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 418 км |
| Су алабының ауданы |
9,4 мың км² |
| Су алабы | Балқаш көлі |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Жетісу Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздықтар |
| • Координаттары | 45°15′50″ с. е. 80°40′44″ ш. б. / 45.26389° с. е. 80.67889° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | Балқаш көлінің оңтүстік-шығыс бөлігі |
| • Координаттары | 46°22′07″ с. е. 78°20′22″ ш. б. / 46.36861° с. е. 78.33944° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°22′07″ с. е. 78°20′22″ ш. б. / 46.36861° с. е. 78.33944° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| Ел |  Қазақстан
|
| Аймақ | Жетісу облысы Ақсу, Сарқан аудандары |
| Ортаққордағы санаты: Лепсі | |
Сипаттамасы өңдеу
Жоңғар Алатауының солтүстік баурайларынан 3000 м биіктіктен басталады. Лепсі өзені екі учаскеден тұрады – таулы және жазық. Жазықтағы өзеннің ені 30 метрге жетеді, тереңдігі 5 метр. Балқаш көлі атырабы жоқ көл. Өзен, өзеннің құймалары, балық аулау және демалыс үшін белсенді қолданылады.
Өзеннің ең үлкен ағыны - Ағынқатты өзені, теңіз деңгейінен 3023 метр биіктікте. Өзен Жоңғар Алатауының орталық жотасының солтүстік беткейінде. Өзен ұзындығы 14 км-ді құрайды. Ағынқатты және Лепсі өзендері теңіз деңгейінен 944,9 метр биіктікте. Өзен тар және тік беткейең. Орман алқабы 2400 метрге дейін өседі. Белгіден жоғары альпілік және субальпиялық ормандар орналасқан. Өзен ағысында 2 көл – жоғарғы және төменгі Жасылкөл орналасқан.
Географиялық орны өңдеу
Жетісу облысы Ақсу, Сарқан аудандары жерімен ағады. Ұзындығы 418 км, су жиналатын алабы 9,4 мың км2.
Бастауы өңдеу
Жетісу Алатауының солтүстік беткейіндегі мұздықтардан басталып, Балқаш көлінің оңтүстік-шығыс бөлігіне құяды.
Гидрологиясы өңдеу
Аңғары жоғары бөлігінде тар шатқалды, төменгі ағысында кеңейе түседі. Жер асты, жауын-шашын, мұздық суымен толығады. Жылына су деңгейі 2 рет — көктемде және жазда көтеріледі. Суы лайлы, ағыны қатты. Өзеннің жазық жерлері желтоқсаннан наурызға дейін қатады. Жылдық орташа су ағымы Новоантоновское ауылы тұсында 24,9 м3/с. Суы егін суаруға, жағалауы шабындық пен жайылымға пайдаланылады. Лепсінің су режимін реттеу үшін Лепсі каналы салынған.[1]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5
Сыртқы сілтемелер өңдеу
- Алматы облысы туризмінің ресми сайты
- Жоңғар Алатау ұлттық паркінің ресми сайты Мұрағатталған 25 сәуірдің 2020 жылы.