Марго Фонтейн

Марго Фонтейн (ағылш. Margot Fonteyn, шын аты Маргарет Хукем (ағылш. Margaret Hookham); 1919 ж. 18 мамыр, Рейгейт, Ұлыбритания — 1991 ж. 21 ақпан, Панама) — балет əртісі, лондондық Патша балетінің прима-балеринасы, КСРО-дан «қашқан» Рудольф Нуреевтың серіктесі, панамалық заңгер жəне дипломат Тито де Ариастың жұбайы.

Марго Фонтейн
ағылш. Margot Fonteyn
Марго Фонтейн Мариндік театрда, 1968 жыл
Туған кездегі есімі	ағылш. Margaret Hookham
Туған күні	18 мамыр 1919 (1919-05-18)
Туған жері	Ұлыбритания, Рейгейт
Қайтыс болған күні	21 ақпан 1991 (1991-02-21) (71 жас)
Қайтыс болған жері	Панама
Азаматтығы	Ұлыбритания
Ұлты	ағылшын
Қызметі	Балет әртісі

Өмірбаяны

Марго Фонтейн балетпен өз ағасымен бірге төрт жасынан бастап айналысты. Оның тəлімгері Грэйс Босустоу болды. Сегіз жасында отбасымен бірге Шанхайға көшеді, мұнда оның əкесі темекі зауытында инженер болып қызмет етеді. Оқуын сондағы орыс эмигранты Георгий Гончаровтың студиясында жалғастырады.

1933 жылы, 14 жасында анасымен бірге Лондонға қайтып келеді (Екінші Дүниежүзілік соғыс кезінде жапондықтар оның əкесін тұтқынға алады). Нинет де Валуа балет студиясында оқып бастап, Ольга Преображенская мен Матильда Кшесинскаяның шəкірті болады.

1934 жылы де Валуа басқарған «Вик-Уэллс» балет труппасының құрамында алғаш рет өнер көрсетеді. Жас биші өз биінің жұмсақтығымен халық пен сыншыларға бірден ұнады.

Труппадан прима-балерина болған Алисия Маркова кеткеннен кейін Марго прима-балерина болады. Солист бола тұра, «Аққулар көлі», «Жизель», «Ұйқыдағы ару» секілді қойылымдарда басты рөлдерді ойнады. Барлық классикалық балеттердегі рөлдерін балерина Вера Волкованың өзінің Лондондағы студиясында дайындайды. Волкова балерина үшін оның артисттік талантын толығымен ашқан тəлімгер болды.

Соғыстан кейін Фредерик Аштонның «Дафнис мен Хлоя» (1951), «Сильвия» (1952) жəне «Ундина» (1958) секілді балеттерінде билеп, өнер көрсетті. Соңғы қойылымын КСРО-дағы гастрольдік сапар (1961) кезінде, Мəскеу Үлкен театры сахнасында қойды.

Нуреевпен дуэт

1961 жылы, 42 жасында Марго Фонтейн 23 жастағы Рудольф Нуреевпен танысады. Ол Патшаның би академиясына қолдау көрсету мақсатында ұйымдастырылған Маргоның қайырымдылық концертіне келеді. Марго бұл кезде өзінің əртісттік мансабын аяқтауға дайындалып жүрсе де, жеке кездесуден кейін олар бірге өнер көрсетуге бел буады. «Жизель» балетінде ойнағанда олар бұрын-соңды болмаған жетістікке жетті. «Нуреевтың сезімге толы қозғалыстары Фонтейннің айқын тазалығымен шебер үйлесті» — , деп Диана Солуэй олардың биін сипаттайды.

1963 жылы Аштон арнайы осы екі əртіс үшін Ференц Листтің музыкасына жазылған «Маргарита мен Арман» атты балетін жазады.

Рудольф пен Марго он бес жылдан астам уақыт бойы бірге өнер көрсетті, əлемге көп сапар шегіп, көптеген театр көрермендерін таң қалдырды. Жас айырмасына қарамастан, олардың дуэті классикалық би тарихындағы ең маңыздылардың бірі болып саналады.

Марго Фонтейн өзінің бидегі мансабын 1970 жылдардың соңында аяқтады.

Жеке өмірі

1955 жылы Фонтейн Панаманың Ұлыбританиядағы елшісі Тито де Ариасқа тұрмысқа шықты. Үйленуден екі жылдан кейін оның күйеуі Отанында төңкеріс жасамақ болады. Алайда, бұл талпынысы сəтсіз болып, дəл сол кезде гастрольдік сапарлардан ұшып келген Маргоны іске қатысы бар деп тұтқынға алады. Сол күннің ертеңінде ол босатылып, Майамиге көшіріп жіберіледі. 1965 жылы Тито қастандықтың құрбаны болып, өмірінің соңына дейін сал болып қалады. Марго оның еміне төлеп, көптеген жылдар бойы оны күтіп-бағады.

Өмірінің соңғы жылдарын Фонтейн Панамадағы фермасында өткізеді. Ол 1991 жылдың 21 ақпанында рактан қайтыс болады. Оның өз тілегіне сəйкес, өзінен екі жыл бұрын дүниеден өткен күйеуімен бірге жерленеді. Осыдан екі жылдан кейін Рудольф Нуреев те қайтыс болады.

Мойындау

1954 жылы Марго Фонтейн Үлкен Крест Ару атағын алды. 1981 жылдан 1990 жылға дейін ол Дарем Университетінің құрметті ректоры болды.

1996 жылы Ұлыбритания поштасы Марго Фонтейннің суреті салынған пошта маркасын шығарды.