Маңғыстау техникалық колледжі

	Маңғыстау техникалық колледжі;
Университет атауы
Шынайы аты	Маңғыстау техникалық колледжі
Бұрынғы атауы	№82 Таушық ауыл шаруашылығын механикаландыру училищесі; №82 Шетпе ауылдық кәсіптік-техникалық білім беру училищесі; №5 Шетпе ауылдық техникалық білім беру мектебі
Жалпы сипаттамасы
Құрылған жылы	1958 жыл
Түрі	Мемлекеттік колледж
Орналасуы
Орналасқан жері	Қазақстан, Шетпе
Мекенжайы	Тілеген Ерниязов көшесі, 1 үй
Кампус	ауылдық
Әкімшілік
Негізгі көрсеткіштер
Сайты	mtkshetpe.kz
	өңдеу

Координаттар: 43°15′09″ с. е. 76°55′36″ ш. б. / 43.25250° с. е. 76.92667° ш. б. ^(G) ^(O) ^(Я)

Маңғыстау техникалық колледжі – арнаулы орта оқу орны. Маңғыстау ауданындағы Шетпе ауылында орналасқан.

Бұл оқу орны 1958 ж. №82 Таушық ауыл шаруашылығын механикаландыру училищесі, кейіннен УМСХ №82 деген атпен Маңғыстау ауданының шаруашылықтары үшін механизатор кадрларын даярлау мақсатында құрылған. Алғашқы директоры – Х.Ахтанов. Қазіргі директоры – Аманиязов Берік Болатұлы.^[1]

Тарихы

1958 жылдың 1 қыркүйегінде Таушық кентінің (бұрынғы Маңғыстау ауданының орталығы) терістік жағындағы ара қашықтығы төрт-бес шақырымдай жерде оқшау тұрған №7 шахта елді пунктінде Маңғыстау түбегінде тұңғыш рет №82 ауыл шаруашылығын механикаландыру училищесінің ашылу салтанаты болды. Алғашқы жылы курсанттар саны 111 болады. Училищенің тұңғыш директоры және оны өз қолымен құрушы атыраулық азамат Халекес Ақтанов.

Училище құрылған жылы оқытушы маман кадрлары толық жетісе қойған жоқ. Училищенің материалдық-техникалық базасы да ойдағыдай бола қоймады. Сол жылы сонау Орал қаласынан жоғарғы орындардың араласуымен училищеге Алман Бимуханов, Зұлқаш Мүлкәй деген мамандар келіп, бір жылға жуық жұмыс жасап, училище жұмысының бір ізге түсіп кетуіне қолғабысын беріп, оқытушыларға жөн сілтеп, курсанттарға сапалы білім беруге оңды ықпал етті.

Училищеге бұрынғы шахтерлар үшін тұрғызылған, ондаған жылдар өтсе де міні құрамай тұрған үш үлкен корпус үйі берілді. Бірі оқу орны болса, екеуі жатақхана. Қажетті техника түрлері, төсек-орын, мебель-мүліктер су жолымен Гурьевтен келтірілді. Училищенің оқу мерзімі он бір ай болатын. Мұнда көп салалы шофер-тракторист, комбайнер және мал шаруашылығы саласының кадрларын дайындау бағытында жұмыс жүргізілді. Десек те, Маңғыстауда астық, егін шаруашылығы болмағандықтан комбайнерлік оқуға тек қана түсінік берілетін. Мұғалім кадрларына жағдай жасау, оларды үй-жаймен қамтуға ауданның басшы орындары да үлкен қолғабыс берді. Мұндағы ұйымдастыру жұмыстарын сол кездегі аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы Төлеген Қағазов өзі назардан түсірген жоқ. Оқу бітірген механизаторлар трактор мен автомашиналарды жүргізе және оңдай білуі тиіс-ті. Сонымен қатар мал шаруашылығында зоотехникалық-малдәрігерлік ережелердің қолдану, қойды қолдан ұрықтандыру әдістерін, қырқым агрегаттарын пайдалану жайы да оқытылды.

Оқуға түсушілер оқу бағдарламасына сай теориялық білім алумен қатар аудан шаруашылықтарында, аудандық машина трактор жөндеу стансасында өндірістік практикадан өтетін. Оқуға қабылданғандар тікелей мемлекет есебінен жатақхана, киім, тамақ және сабақ үлгеріміне қарай, 100-200 сомнан шәкіртақымен (стипендия) қамтамасыз етілді. Көп ұзамай, екінші оқу жылында курсанттар саны 140-қа дейін көтерілді.

Дегенмен алғашқы құрылған жылдары училищеде жоғарыда айтылғандай қажетті техника түрлері, ауыл шаруашылығы машиналары жетімсіз болды.

1964 жылына мұнда 256 курсант оқып, сан алуан механизаторлық білім алды. Жақсы жабдықталған теориялық сабақтар жүргізетін 5 класы, 1 лабораториясы, тәжірибелік сабақтарға арналған 3 шеберханасы болды. Автокөлік, трактор, басқа да ауыл шаруашылығы техникалары жеткілікті келтірілді. Қоғамдық негіздегі клуб, кітапхана жұмыс жасады. Мұндағы көркемөнерпаздар үйірмесінде 34 өнерпаз көпшілікке өнер гүлін шашу етіп, көрермен қауымды талай рет сүйсіндірді. Оны өзі де өнерпаз марқұм Нұрыбек Сүйеубаев басқарды. 1964 жылы училищенің таңдаулы 15 әнші, күйшісі Гурьев облысы бойынша ұйымдастырылған еңбек резервтері көркемөнерпаздарының байқауына қатысып, бірінші орын жүлдесін ешкімге берген жоқ. Қорытынды концертке қатысқан облыстық партия комитетінің сол кездегі бірінші хатшысы М.Исенов алғыс сезімін білдіріп, сый-сияпат жасап, табыс тіледі. Училищеде спорт шаралары да жолға қойылды. Олардың аудандық, облыстық деңгейдегі спорт ойындарына қатысып, жарыс жүлдесін қанжығадан түсірген кезі кемде-кем.

Училище өсу, өрлеу үстінде, әр жыл өз ырыс-берекесін, шынайы жемісін алға тартты. 1966 жылы 137 курсант оқыды. Түрлі маркадағы 8 автомашина, 11 трактор, шөп тайлау агрегаты, басқа да ауыл шаруашылығы техникалары жеткілікті дәрежеде болды. Көрнекі құрал-жабдықтар – «Украина-4», жіңішке ленталы киноаппараты алдырылды. Бұл киноаппараттарды «Автомобиль құрылысы», «Көше тәртібін сақтаудың ережелері», «Трактор, ауылшаруашылығы машиналарының құрылысы» сияқты сабақтарды өткенде пайдаланды. Училищеде сол жылдары 3 жоғары білімді, 2 арнаулы орта білімді маман оқытушылар еңбек етті.

Училищені 1964-81 жылдары «КСРО кәсіптік-техникалық білім беру ісінің үздігі» Өмір Сағындықов басқарды. Бұл жылдар шын мәнісінде училищенің мамандар ұясы, белгілі білім ордасына айналған келелі кезеңдері болды. Жан-тәнімен жастарға білім беруде өз істерінің маманы Жұмаш Собалақов, Бекей Сәрсенбаев, Ылым Досмағанбетов, Мырзағали Асылбаев, Нұралы Базылов, тағы да басқа ұстаздар еңбек сіңірді.

1980 жылдан бастап Таушықтағы училище аудан орталығы Шетпеге көшірілді. Жаңа үлгідегі үш қабатты оқу корпустары салынып, пайдалануға берілді. Мұнда 4 жалпы білім беретін пәндік кабинет, қоғамдық пәндерге арналған бір кабинет, арнаулы сабақтар өткізетін 9 оқу кабинеті болды. Бұл кабинеттер сол заманға сай көрнекі техникалық құралдармен жабдықталды. Курсанттардың бос уақытын тиімді пайдалануына, оларға мәдени-тұрмыстық, медициналық қамту орындары үздіксіз, іркіліссіз жұмыс істеді. Училищеде қосалқы мал шаруашылығы, жайылым, шабындық және егістік алаңдары болды. Мұның өзі курсанттардың ауыл шаруашылығы саласымен жете танысуына мүмкіндік туғызды. Училище жасампаз жаңалықтың, тың бастамалардың, игілікті шаралардың ордасына айналды. Сол жылдарда училище оқытушылары Бекей Сәрсенбаевтың есімі Қазақстанның «Алтын Құрмет» кітабына мәңгілікке жазылса, Ниязбай Дербісов «Еңбек Қызыл Ту» орденімен, Ылым Досмағанбетов «Қазақ КСР-інің кәсіптік-техникалық білім беру ісінің үздігі» белгісімен марапатталды.

Училищенің алғашқы түлектерінің ішінде бір топ қыз-келіншектер де оқып білім алды. Олардың ішінде Таушықтағы Мәзира Әбдімұратқызы, Гүлбазар Байтілеуқызы, Тұщықұдықтан Салиха Кемелханова, Үштағандық Қанзия Жарылғасыновалар бар. Мәзира мен Гүлбазар училищеде қалып, жауапты қызметтер атқарса, Салиха мен Қанзия колхоз шаруашылықтарында қысы-жазы трактор құлағында ойнап, еңбек етті. Есімдері алғыспен аталып, әрдайым марапатталды.

Жетпісінші-сексенінші жылдары аудан шаруашылықтарында қысқа мерзімді училищенің малшы-механизаторлар дайындайтын курстары ашылды. 1963-66 жылдары өндірістен қол үзбей оқып, 600-ден астам жас шофер-тракторист мамандығын алып шықты. Механизаторларға теориялық-практикалық жағынан сапалы білім берілуі тиісінше жолға қойылды.

Училищені әр жылдарда оқып бітірген Мұрсалы Күшікбаев, Сәбит Жармағанбетов, Шахы Заузанбаев, Аймағанбетов тағы басқалары жоғары білім алып, облысымызға, ауданымызға белгілі басшылық қызметтер атқарды. Ал Құлшабай Сабытаев, Бише Сейтмағанбетов, Сайлау Қойқанов сияқты ондаған училище түлектері ауданның, облыстың «чемпион трактористері» атанды.

Училищенің құрылғанына 2013 жылы 55 жыл толады. Осынау ұзақ жылдар ішінде 12400-ден астам училище шәкірттері өмірге жолдама алды. Уақыт ағымына орай училищенің атауы да өзгерістерге ұшырады. Мәселен 1958 жылы «№82 ауылшаруашылығы механикаландыру училищесі», одан соң «№82 кәсіптік-техникалық білім беру училищесі», кейінірек «№5 техникалық білім беру мектебі» болып өзгерді. Соңғы жылдары мұнда орта буын мамандарын бүгінгі заман талабына сай жаңаша оқыту, іс тетігін тың бағытта ұйымдастыру алға қойылды. Сөйтіп облыс әкімінің 2008 жылғы №372 қаулысымен «Маңғыстау техникалық колледжі» болып құрылып, мемлекеттік-қазыналық коммуналдық кәсіпорын ретінде сол жылдың тамыз айында өз жұмысын соны серпінмен бастады. Қазіргі кезеңдегі бәсекеге қабілетті мамандар даярлау бағытында жүйелі қызметтер жүргізілуде. Мұнда 374 жас білім алуда. Олар «Мұнай және газ кен орындарын пайдалану», «Автокөліктерге техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану», «Пісіру өндірісі», «Есеп және аудит», «Ғимараттар мен үйлерді салу және пайдалану» мамандықтары бойынша білім алуда. Тағы да бір айтарлықтай үрдісті жаңалық 2009-2010 оқу жылында колледже сырттай оқу бөлімі ашылып, онда 131 жас түрлі мамандық бойынша оқиды.

Оқытылатын мамандықтар

Автокөлікті жөндеу, пайдалану және қызмет көрсету
Техник-механик
Автокөлікті жөндеу, пайдалану және қызмет көрсету
2 Автокөліктердің электр құрылғыларын жөндеуші электрик

Кампусы

оқу корпусы – 2646 м2
оқу корпусы – 2537 м2
жалпы білім беретін кабинеттер- 9

жалпы кәсіптік және арнайы пәндер кабинеттері – 7
зертханалар – 5
шеберханалар – 6

Заманауи оқыту құрылғыларымен жабдықталған зертханалар саны 3

спорт залы, спорт алаңы- 1725 м2
кітапхана, кітап қоры – 13894 дана;
оқырман саны – 1892;
асхана – 120 орын.

Дереккөздер

↑ «Маңғыстау» энциклопедиясы, Алматы, 1997;

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] «Маңғыстау» энциклопедиясы, Алматы, 1997;

[1]