Мир-Саид Бахром кесенесі
Мир-Саид Бахром кесенесі – ортағасырлық сәулет өнері ескерткіші.
Шамамен 10 – 11 ғасыларда тұрғызылған. Өзбекстан Республикасы, Бұхара облысы Кермине маңында орналасқан. Ішкі аумағы 4,4*4,4 шаршы метр. Күйдірілген кірпіштен (21*21*2,5 см) қаланған қабырғалардан күмбезге өтер жері көрінбейтін белдеу арқылы көмкерілген. Ішкі қабырғаларының бұрыштары үшбұрыш тәріздес және қабырғаның орта бөлігі төртбұрыш тәріздес ойықшалармен безендірілген. Әр ойықтың тұсында қабырғадан шығып тұратын, бірақ біржола бөлініп кетпеген үшбұрышты және жалпақ (төртбұрышты) колонналар орналасқан. Кіреберіс есіктің айналасы күйдірілген кірпіштен өрілген сырты төртбұрыш, іші үшкірлене жасалынған аркадан тұрады. Оның бәрі П әрпі тәріздес көркем белдеумен көмкерілген. Кесене құрылысы мен көлеміне қарай портальды - күмбезді кесене түріне жатады.[1]
Кесененің портал қасбетінің ерекше ерекшелігі бар. Әдетте, пештактың ені алдыңғы қабырғаның еніне тең немесе ені кішірек, содан кейін олар әдетте жазықтықтан шығып тұрады. Мир-Сейд Бахрам кесенесінде Оңтүстік портал қабырғасы таяз кіреберістің арқасында қалған қабырғаларға қарағанда қалың ғана емес, сонымен қатар басқа қасбеттерге қарағанда ұзағырақ: ол ғимараттың жалпы көлемінен екі жағынан 40 сантиметрге шығып, сол жағынан алдамшы әсер қалдырады.ол өзінің нақты өлшемдерінен кеңірек. Осылайша, пештактың декоративті-сахналық мақсаты, оның нақты архитектураны жасыратын иллюзиялық архитектуралық Маска ретіндегі рөлі мұнда ерекше көрнекі болады
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақ энциклопедиясы, 6 том