Мәжит Боранбайұлы Дәулетбаев

Мәжит (Ғабділмәжит) Боранбайұлы Дәулетбаев(1900, Қызылжар - 1938) - жазушы, ақын, драматург.


  • 1904 - 12 ж. Хасан Пономарев медресесінде мұсылманша, Шығыс әдебиеті үлгісінде, онан кейін Сухотин екі сыныптық училищесінде орысша білім алады.
  • 1918 - 21 ж. ауылдық мектептерде мүғалім,
  • 1921- 25 ж. "Бостандық туы" (Қызылжар) газетінде әдеби қызметкер болды.
  • 1922 - 24 ж. Мәскеудегі Шығыс еңбекшілері коммунистік университетінде оқиды. "Еңбекші қазақ" газетінде әдеби қызметкер болып істеді. Өмірдің соңғы жылдарында Қазақстан Жазушылар одағында қызмет атқарған.
  • 1920 жылдан бастап "Қызыл Қазақстан", "Еңбекші қазақ", "Бостан­дық туы", т.б. газет, журналдарда өлең, очерк, фельетон, сын мақалалары үздіксіз жарияланып тұрды. Тұңғыш өлеңдер жинағы 1928 ж. жарық көрген. "Жүректен (1932), "Толқында" (1933), Социализм жыры" (1933) шығармалар жинақтары басылып шықты.

Драматургия жанрында да еңбек етіп "Сүрқақпайлар" (1930) комедиясын жазды. 1933 ж. "Партизан Алпысбай" повесі (1935 ж. - орыс тілінде), 1935 ж. "Партизандар" кітабы қазақ және орыс тілдерінде басылды. Дәулетбаевтың үлкен еңбегі - "Қызылжар" трилогиясының 1-кітабы 1935 ж. жарық көрді. Романның 1-, 2-, 3- кітаптары аяқталмай қалған. Дәулетбаев көркем аударма саласында жемісті еңбек етті.

Ол ағылшын драматургі У.Шекспирдің "Гамлет" (1927), орыс жазушысы Н.В. Гогольдің "Үйлену" (1923), неміс жазушы­сы Э.М. Ремарктің "Күнбатыс майданында бір қалыпты" (1930) пьесаларын, орыс жазушылары Г.И. Серебрякованың "Маркстің жастық шағы" (1934), Н.С. Тихоновтың "Со­тые" (1935), А.С. Серафимовичтің "Темір тасқын" (1935) романдарын, орыс ақыны А.С. Пушкиннің көптеген өлеңдері мен "Мыс салт атты" поэмасын, т.б. шет ел әде­биеті шығармаларын қазақ тіліне аударған.

Шығармалары: өңдеу

  • Өлеңдер, А., 1927; Мәжит өлеңдері, А., 1927;
  • Сүрқақпайлар. Коме­дия. А., 1932;
  • Партизандар. Повесть. А., 1933;
  • Қызылжар. Роман. А., 1935;
  • Қызылжар. Роман. А., 1976.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6