Мәні қорымы

Мәні қорымы – Ақтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіші тізіміне енген тарихи сәулет өнері ескерткіші.

Мәні әулие қорымы

Мәні қорымы

Орналасқан жері

Ырғыз ауданы, Шеңбертал ауылынан батысқа қарай 6 км жерде, Темірбастау шыңының басында орналасқан. Қай ғасырда қаланғаны белгісіз.

Тарихи деректер, аңыздар

Аңыз бойынша Мәні деген батыр қыз болған. Ол талай қол бастап, қарсылас жауын ұдайы жеңіп отырған, кейін бір жорықта қаза тапқан. Оның жерленген жерін халық әулие тұтып "Мәні әулие" деп атап кеткен. Қорымның аумағы 2-3 гектардай. Бұл қорым болашақта археологиялық зерттеуді қажет етеді. Бұл төбені Мәні әулие десе, төбе басында қаз-қатар тастардың қаланған қорымды Мәні әулие қорымы деп те атайды.

Қорым сипаты

Қорымда тас қоршаулар, құлыптастар. Тұтас алғанда Батыс Қазақстандағы әртүрлі бейіт ескерткіштрдің жиынтығы іспетті. Қаланған тамдардың қабырғасының биіктегі 1 м-ге жетеді, кейбіреуінің төрт бұрышына әдейі тас қаланып, кәдімгі төрт құлақты там бейнесіне келтірсе, қайсібірінің қақ ортасында үйшік, сыпа тамдарға лайықтап шошақ төбе шығарылған. Негізінде мұнда тас қалаудың үлкен өнері жинақталған қабірден үлкен тастарға салынған ру белгілері көп. Табиғи үлкен қара тасқа салынған белгілерден үш жүздің ру таңбалары кездеседі. Бұл бейіттер өткен заманда туған жер үшін болған шайқастардың бірінде құрбан болған бабалардың бейіттері екені сөзсіз. Көне көз қариялардың айтуы бойынша патша әскеріне қарсы соғыста қаза тапқан Кенесары сарбаздарының патша әскерімен соғыста жүріп Ырғыз өзенінен кесіп өтіп Мұғалжарға, Ембіге дейін барғаны, кейін шегініп осы маңда болғаны белгілі. Бейіттер еш сылақсыз әртүрлі тастардан қаланған.