Нью-Дели
Нью-Дели, Жаңа Дели (хинди नई दिल्ली, Наи-Дилли; шығ.-пандж. ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ағылш. New Delhi) — Азиядағы қала, Үндістанның астанасы және ең ірі қалаларының бірі. Ол солтүстік Үндістандағы Дели қаласының ауданы саналады. Халық саны шамамен 320 мың адам.
| Астана | |
| Жаңа Дели | |
 | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
28°37′00″ с. е. 77°13′00″ ш. б. / 28.61667° с. е. 77.21667° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 28°37′00″ с. е. 77°13′00″ ш. б. / 28.61667° с. е. 77.21667° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты |
1911 |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
321900 адам (2011) |
Жаңа Дели шекарасы
| |
Тарихы
өңдеу1757 жылдан 1911 жылға дейін Британдық Үндістанның астанасы Калькутта болды. Бірақ сонымен бірге Дели Ежелгі және ортағасырлық Үндістанның бірнеше империяларының, әсіресе Моңғол империясының саяси және қаржылық орталығы ретінде қызмет етті. 1900 жылдардың басында ағылшын әкімшілігіне Үнді империясының астанасын Калькуттадан Делиге көшіру туралы ұсыныс жасалды. Үндістанның шығыс жағалауында орналасқан Калькуттадан айырмашылығы, Дели Солтүстік Үндістанда орналасқан және Британдық Үндістан үкіметі Делиден елді басқару оңайырақ болады деп есептеді. 1911 жылы 12 желтоқсанда Үндістанның сол кездегі императоры Джордж V Британдық Үндістанның астанасы Делиге көшірілетінін жариялады.
1947 жылы Үндістан тәуелсіздік алғаннан кейін Нью-Дели Үндістан үкіметі тағайындаған мэр басқаратын шектеулі автономиялық аймаққа айналды.
1991 жылғы Үндістан Конституциясына енгізілген 69-шы түзету «Делидің ұлттық астанасы» деп жариялайды.
Климаты
өңдеу| Көрсеткіш | қаңтар | ақпан | наурыз | Сәуір | мамыр | маусым | шілде | тамыз | Сен. | қазан | қараша | желтоқсан | Жыл |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Абсолютті максимум, °C | 30,0 | 34,1 | 41,7 | 43,7 | 49,9 | 47,9 | 43,5 | 42,0 | 39,0 | 38,3 | 36,1 | 33,0 | 49,9 |
| Орташа максимум, °C | 20,6 | 24,1 | 29,9 | 36,5 | 39,4 | 38,7 | 35,3 | 34,0 | 34,1 | 32,7 | 28,0 | 22,7 | 31,3 |
| Орташа температура, °C | 13,8 | 17,2 | 22,7 | 28,9 | 32,6 | 33,3 | 31,3 | 30,2 | 29,4 | 25,7 | 20,1 | 15,2 | 25,0 |
| Орташа минимум, °C | 7,5 | 10,5 | 15,6 | 21,2 | 25,7 | 27,7 | 27,3 | 26,6 | 24,9 | 19,2 | 12,9 | 8,4 | 19,0 |
| Абсолютті минимум, °C | 0,0 | 2,0 | 5,0 | 12,2 | 15,7 | 19,6 | 20,3 | 21,0 | 17,2 | 11,1 | 5,0 | 0,0 | 0,0 |
| Жауын-шашын мөлшері, мм | 20 | 24 | 16 | 13 | 36 | 85 | 187 | 235 | 131 | 14 | 6 | 12 | 778 |
Бауырлас қалалар
өңдеу
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Chicago Sister Cities (ағыл.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 6 маусым 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 7 наурыз 2009.
Сілтемелер
өңдеу- Нью-Дели Мұрағатталған 13 қарашаның 2024 жылы.
- Нью-Дели Мұрағатталған 5 қарашаның 2024 жылы.
- Интерактивті карта
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |