Нұрғали Ипмағамбетов

Ипмағамбетов Нұрғали (1883 жылы Орал облысы, Орал уезі Қараоба болысының Төлектөбе ауылында (қазіргі Теректі ауылы) - 1922 жылы) - әскери дәрігер. Әкесі Ипмағамбет орта шаруалы адам болған. Өзі 1896 жылы Қараоба болыстық төрт сыныпты орыс-қазақ мектебін бітірген. Кейін Орал реалды әскер мектебіне түсіп, 1905 жылы алтын медальмен бітірді. Бүдан кейін Санкт-Петербург әскери медицина академиясына түседі де, оны 1911 жылы тәмамдайды. 1911- 1913 жылдары Термез қаласында дәрігер, Түркістан атқыштар дивизиясының 113 полкінде аға дәрігер болып істеген. Сол кезде «медицина қызметінің подполковнигі» әскери атағына жетеді. Бірінші дүниежүзілік соғыс басталғанда Кавказ майданына жіберіледі. 1916 жылы майдандағы орыс армиясының бас хирургі болып тағайындалады. Сол жылы күзде «медицина полковнигі» шенін алады. Ұлт үшін қызмет істеймін деген кісіге қашан да орай табылады. Н.Ипмағамбетов майданда дәрігер болып жүрген кезінде қазақ жастарына «денсаулығы жарамсыз» деген анықтама беріп, елге қайтуы үшін жол ашып отырады. Бұл үлкен ерлік еді. Алайда көзсіз ерлік білінбей қалмақ емес, 1917 жылы сау адамға денсаулығы жарамсыз деп әскер қатарынан босатқаны үшін тұтқындалып, Сібірге жер аударылады.

Ақпан төңкерісінен кейін Сібір елге келіп, Алаш қозғалысына араласады. 1917 жылы шілдеде Ойылда өткен екінші Орал облыстық қазақ съезіне Қараоба болысынан делегат болып қатысады. Сол съезде Орал уездік жер басқармасының мүшесі болып қабылданады. 1917 жылы шілдеде өткен бірінші жалпықазақ съезінде Алаш партиясы атынан Бүкіл ресейлік құрылтай жиналысына депутаттыққа кандидат болып ұсынылады. 1917 жылы екінші жалпықазақ съезіне Орал обылысынан делегат болып қатынасады. Съезде Алаш автономиясын дереу жариялауды жақтап дауыс берді. 1918 жылы қаңтарда Қара төбеде өткен үшінші Орал облысы қазақтарының съезіне қатысады. Сол жолы «Ақжол» ұйымына кіреді. Съезден соң Орал қаласына келіп, Орал облысындағы солдат, жұмысшы, шаруа және қазақ депутаттарының құрылтай съезіне қатысады. 1918 жылы Ақтөбе майданында Зиновьев басқарған қызыл армия жеңіске жеткен соң Оралға келеді. Сол жылы тамызда жергілікті қазақ атқару комитеттері мен Алаш партиясы атынан Самарадағы құрылтай жиналысы комитетіне мүше болып кірген 11 алаш қайраткерінің бірі болған. Комуч пен Сібір атқару комитетінің 1918 жылы қыркүйекте Уфада өткен мәжілісіне қатысады. 1919 жылы РК(б)П тарапынан өтуге арыз береді. Содан бастап коммунистер қатарында болады. Сол жылы желтоқсанда Орал облысы Денсаулық сақтау бөлімі меңгерушісінің орынбасары болып тағайындалады. 1920 жылы Орал губерниялық ревкомының құрамына кіреді. 1922 жылы қайтыс болады.