ОртатауЖетісу (Жоңғар) Алатауының оңтүстігіндегі тау. Суаттау жотасынан Қайшы қонысы арқылы бөлінген. Оңтүстік-шығысында Долантау тауымен жалғасады.

Ортатау тауы
Сипаттамасы
Пайда болған кезеңі

Палеозойгерцин

Ұзындығы

25 км

Ені

7 км

Биіктігі

2033 м

Орналасуы

44°21′36″ с. е. 79°40′00″ ш. б. / 44.36000° с. е. 79.66667° ш. б. / 44.36000; 79.66667 (G) (O) (Я)Координаттар: 44°21′36″ с. е. 79°40′00″ ш. б. / 44.36000° с. е. 79.66667° ш. б. / 44.36000; 79.66667 (G) (O) (Я) (T)

Елдер

 Қазақстан Жетісу облысы Панфилов ауданы

Ортатау тауы (Қазақстан)
Ортатау тауы
Ортатау тауы (Жетісу облысы)
Ортатау тауы

Жер бедері

өңдеу

Абсолюттік биіктігі 2033 м. Ұзындығы 25 км, енді жері 7 км. Қайшы қонысына қараған беткейі өте тік жарлы. Оңтүстігіндегі беткейлері көлбеу. Біртіндеп төмендей келе (1300 м-ге дейін) Долантау беткейлеріне қарай қайтадан жоғарылайды. Шығысының тауаралық аңғары арқылы Борохудзир (Бурақожыр), оңтүстігінде Ұзынсу өзені ағып жатыр.

Геологиялық құрылымы

өңдеу

Палеозойдың II жартысында герцин тау жасалу кезеңінде пайда болған. Геологиялық жыныстары көбінесе метаморфтық құмдауыттан, кристалды тақтатастан, туфтан тұрады. Беткейлерінде пролювийлік-делювийлік тау жыныстары кездеседі. Беткі жабынында плейстоцен кезеңінің кремнийлі-сазды тақтатастары, саздар мен малтатастар кең тараған.

Климаты

өңдеу

Климаты қоңыржай белдеудің тұран континенттік облысына жатады. Қаңтардың жылдық орташа температурасы –12 – 160С, шілдеде 16-240С, жылдық жауын-шашын мөлшері 400 – 600 мм. Етегінде құрғақшылық айқын сезіледі.

Топырағы, өсімдігі

өңдеу

Беткейлері қызғылт қоңыр топырақты, 1000 м-ден жоғарыда қара топырақ басталады. Өсімдік жамылғысы солтүстік-тяньшаньдік типке жатады. Негізінен жусан мен бетеге, биік жерлерінде селеу, қара топырақты белдеуінде тау шалғыны өседі, жемісті бұталар да кездеседі.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том