Портал:Қоғам
Қоғам
Қоғам - жалпы мағынасында, мәдениеті ортақ, белгілі бір аумақта тұратын және өздерін біртұтас, өзгеше бірлестік деп білетін адамдар тобы; тар мағынасында бұрыннан немесе жақсы танымал ұлттық бірлестік. Бұл ұғым әлеуметтанудағы ең маңызды ұғымдардын бірі болып табылатындығына қарамастан, оны қолдану әсіресе оның екінші өзіндік отбасылық, экономикалық және саяси институттары мен анық шеқаралары бар әйгілі ұлттық мемлекеттерге қолданыла алатын мағынасында пайдалану бірқатар қиындықтар мен кикілжіңдер туғызып отыр.
Таңдаулы мақала
Мемлекет — белгілі бір аумаққа иелік етіп, сол жердегі халықтың еркін дамуына мүмкіндік беретін, қоғам табиғатынан туындайтын ортақ істерді атқаруға қажетті басқарудың жоғарғы дәрежеде ұйымдасқан жүйесі, саяси билік ұйымы. Егемендікке, заңдастырылған зорлықты пайдалануға монополияға ие және қоғамды басқаруды арнайы механизмдер (аппарат) арқылы жүзеге асыратын қоғамдағы саяси билікті ұйымдастырудың ерекше түрі, саяси жүйенің орталық институты. Толығырақ оқу...
|
Таңдаулы сурет
Фредерик Бриджмен салған «Анубистің киелі бұқасының шеруі» атты суреті (1885) |
Сіз білесіз бе?
- Маслоудың қажетсіну пирамидасының алғашқы нұсқасы бес сатыдан құралған болатын (физиологиялық, қауіпсіздік, әлеуметтік, абыройлық, рухани қажеттіліктер), кейінгі нұсқаларда ол жетісатылық фигураға айналды.
- Қала социологиясы қаланы нақтылы тарихи қоғамның құрамдас бөлігі ретінде қарастырады, өйткені қала осы қоғамға ортақ құндылықтарды бойына сіңіретін, сол қоғамға тән әлеуметтік құрылымның, қарым-қатынастардың шағын үлгісі болып табылады.
- Тұрмыс сапасы адам өмір сүретін елдің әлеуметтік-экономикалық даму деңгейіне байланысты; сонымен бірге әрбір адам көбінесе өзінің тұрмыс сапасын өзі қамтамасыз етеді.
- Дәстүрлі қоғам — саяси, әлеуметтік және мәдени дамуы дәстүрлі құндылықтарға, салт-санаға, ата-баба мұраларына негізделетіндігімен ерекшеленетін әлеуметтік орта.
- Гуманисттік қозғалыс — гуманизмнің негізгі идеяларын жақтаушы қоғамдық қозғалыстар. Алғашқы гуманистік үйымдардың нышандары ХӀХ-XX ғасырларда АҚШ, Германия және Батыстың басқа да елдерінде пайда болды.
- Ақпарат құралдарына жұртшылыққа хабар тарататын құралдардың бәрі — газет, журнал, телевидение мен радио, ғылыми хабаршылар, бюллетеньдер, пресс-релиздер, ғылыми жинақтар, жарнамалық мәтіндер, таблоидтер жатады.
Дәйексөз
Әділдік жоқ жұртта береке-бірлік болмайды, байлықты өнермен, шаруамен, қызметпен іздемей, жұртты тонап, момынды жылатып іздеген мырзалар - қысты күні үңгірде жатып өз аяғын өзі сорған аю тәрізді (Әлихан Бөкейханов) |
Мен қалай көметесе аламын?
- Мақалалардағы қателерді түзетіп, Уикипедияның жалпы сапасын көтеруге үлес қосыңыз.
- Бар мақалаларға толықтырулар енгізіп, санаттар мен үлгілер арқылы портал орамдылылығын күшейтіңіз.
- Мәтінде кездесетін қызыл сілтемелерді толтырып, мақалалар санын көбейтіңіз:
Таңдаулы тұлға
Ахмет Байтұрсынұлы (5.09.1872, қазіргі Қостанай облысы – 8.12.1937, Алматы) — қазақтың ақыны, әдебиет зерттеуші ғалым, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері. Қазақ халқының 20 ғасырдың басындағы ұлт-азаттық қозғалысы жетекшілерінің бірі, мемлекет қайраткері, қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымдарының негізін салушы ғалым, ұлттық жазудың реформаторы, ағартушы, Алаш Орда өкіметінің мүшесі.
1908 жылы саяси көзқарасы үшін Қарқаралы абақтысына қамалып, екі жылдан кейін Орынборға жер аударылады. Байтұрсынұлы өмірінің Орынбордағы кезеңі оның қоғамдық-саяси қызметінің аса құнарлы шағы болды. Ол осы қалада өзінің ең жақын сенімді достары — Әлихан Бөкейханов және Міржақып Дулатовпен бірігіп, сондай-ақ қалың қазақ зиялыларының қолдауына сүйеніп, тұңғыш жалпыұлттық «Қазақ» газетін шығарып тұрды.