Пран

Пран
	Пран
	ағылш. Pran
Жалпы мағлұмат
Туған кездегі есімі	ағылш. Pran Krishan Sikand
Туған күні	12 ақпан 1920
Туған жері	Үндістан, Нью Дели
Қайтыс болған күні	12 маусым 2013 (93 жас)
Қайтыс болған жері	Үндістан, Мумбай
Азаматтығы	Үндістан
Мамандығы	актер
Белсенді жылдары	1940-1978
IMDb	ID 0695199
pransikand.com

Пран (толық аты Пран Кришан Сиканд (ағылш. Pran Krishan Sikand) 1920 ж. 12 ақпан, Британдық Үндістан, Нью Дели — 2013 ж. 12 шілде, Үндістан, Махараштра, Мумбай) — үнділік киноактёр, бірқатар марапаттардың лауреаты, соның ішінде кино өнеріне қосқан үлесі үшін берілетін Үндістанның жоғарғы сыйлығы Дадасахеб Фальке атындағы сыйлық та бар.

Өмірбаяны

Пран инженер-құрылысшы əрі мемлекеттік мердігер болған Кевал Кришан Сикандтың бай отбасында дүниеге келген; оның алты əпкесі мен ағасы бар. Бала кезінен дарынды болды, əсіресе математикаға қатты қызықты. Əкесінің жұмысына байланысты Үндістанның бірнеше қаласында білім алды: Капуртхала, Уннао, Мирута, Дехрадунда оқып, Рампурда мектепті бітірді. Орта білімді аяқтағаннан кейін Шимладағы "A. Das & Co" училищесіне түсіп, кəсіби фотографқа оқыды. Дəл осы училищеде Рамаяна қойылымындағы Ситаның рөлін сомдап, актёрлік өнерге алғаш қызыға бастады.

Мансабы

Лахордағы жазушы Мохаммад Валимен кездесуден кейін 1940 жылы Пран Б. Гидванидің «Yamla Jat» фильмінде өзінің алғашқы рөлін сомдады. Алайда, нағыз табысқа ол 1942 жылы «Khandaan» филміндегі рөлі арқылы қол жеткізді. 1942—1946 жылдар аралығында Пран 22 фильмге түсті, оның 18-і 1947 жылы көрерменге жол тартты. Содан кейін ол Лахордан Бомбейге көшті.

Бомбейде жазушы Саадат Хасанның көмегімен актёр «Ziddi» фильмінде ойнады. Бұл фильмде басты рөлдерді Дев Ананд пен Камини Каушал сомдады. 1950 жылға қарай Пран Болливудтың басты жауыз рөлін сомдаушы актёрі болып есептелді. Əсіресе Дилип Кумармен бірге түскен «Азад» (1955), «Девдас» (1955), «Мадхумати» (1958), «Рам жəне Шиам» (1967) секілді фильмдер оның жемісті еңбегі болатын.

Пран Кишор Кумармен бірге «Aasha» (1957), «Тəрбиеші» (1958), «Dewaqoof» (1960), «Жеңілдік билеті» (1962), «Алаяқ» (1963) секілді комедияларда басты рөлдерді сомдады.

1960 жылдың соңында Пран «Upkar» (1967) фильмінде соғыс батыры - ардагер Маланг Чачаның рөлін сомдады. Осы фильмдегі рөлі оған "Filmfare Awards" марапатын сыйлады. 1969 жылдан кейін оған «Nannha Farishta» (1969), «Jangal Mein Mangal» (1972), «Діндар» (1973), «Ek Kunwari Ek Kunwara» (1973), «Раху мен Кету» (1978), «Үш мушкетёрдай» (1984), «Махаббат жайлы аңыз» (1984) секілді фильмдерде түсуге ұсынды. Пран Ашок Кумардың жақын досы болды, олар 27 фильмде бірге ойнады, соның ішінде «Гүлге айналған көз жасы» (1969), «Шығыс пен батыс» (1970), «Əділеттілік» (1971), «Рам мен Шанкар» (1976), «Туған қан» (1978), «Екі жолаушы» (1978) фильмдері маңызды орын алады.

1969—1982 жылдар аралығында Пран Раджеш Кханнадан кейінгі ең үлкен жалақы алатын Болливуд актёрі болып есептелді. 1973 жылы режиссёр Пракаш Мехраның «Көпке созылған кек» фильміндегі басты рөлге сол кезеңде Болливудқа жаңадан келген Амитабх Баччанды ұсынады. Осыдан кейін Баччан мен Пран 16 фильмге бірге түсті: «Амар, Акбар, Антони», «Мафия басшысы» (1978), «Ганганың атымен ант етемін» (1978), «Адал достар» (1980), «Калия» (1981) жəне т.б.

Пран үнділік режиссер Манмохан Десаидің сүйікті актёрі болды, сондықтан ол Пранды өзінің бірнеше фильмдеріне шақырды: «Алаяқ» (1960), «Өтірікші» (1963), «Махаббаттың мəңгілік ертегісі» (1977) жəне «Тағдыр» (1981) фильмдерінде ол басты рөлдерді сомдады.

1998 жылы, 78 жасында Пран жүрек талмасына шалдықты, осыдан кейін режиссерлар ұсынған барлық рөлдерден бас тартатын болды.

Қызықты мəліметтер

Пран өз мансабын əлемге əйгілі Радж Капур, Дев Ананд пен Дилип Кумардан бұрын, 1939 жылы бастады.
Оның зұлымдардың рөлдерін шеберлікпен сомдағаны сонша, үнділік азаматтар балаларына оның есіміне ұқсас аттар қоймайтын болды.
Амитабх Баччанмен ойнаған барлық фильмдерде Пран тек қана жағымды рөлдерді ойнаған.
«Мафия басшысы» фильмінде Пранға төленген жалақы осы фильмде басты рөлді сомдаған Амитабх Баччанның жалақысынан екі есе артық болған.
«Бобби» фильміне түсу кезінде Радж Капур Пранға жалақысын толық төлей алмаған. Сондықтан Пран фильмге түскені үшін 1 рупий ақы ғана алған.
«Бобби» фильмін түсіру кезінде Пран өзенге батып кете жаздады. Бақытымызға орай, ол тастан ұстанып, тірі қалды.
1990 жылдардағы кəрілігіне байланысты денсаулығының нашарлауына қарамастан Пран «Өлім періштесі» жəне «Екеуміздің армандарымыз» фильмдерінде түсуге келісім береді.

Жеке өмірі

1945 ж. 18 сәуірінде Пран Шукла Сикандқа үйленеді , одан екі ұлы жəне бір қызы бар:

Арвинд (1946 ж. 11 тамызда дүниеге келген) - бизнесмен, Лондонда тұрады, жұбайы - Читра, екі ұлы бар.
Сунил (1947 ж. 5 мамырда туған) Джоттиға үйленген, ұлы бар.
Пинки (1949 ж. дүниеге келген) Вивек Пхалаға тұрмысқа шыққан, екі ұлы бар.

Марапаттары

2013 жыл - Дадасахеб Фалькенің атындағы марапат