Пурушанда
Пурушанда (Purushanda, кейде Пурушканда, Бурушаттум) — Орталық Анатолиядағы ежелгі қала-мемлекеті, қазіргі Түркияның Қызыл-Ирмак (Kızılırmak) өзенінің оңтүстігінде. Оның орыны әлі ашылған жоқ. Ол Тұз көлінің оңтүстік-шығысында болуы мүмкін, бәлкім Ақемхойұқ (Acemhöyük) тауында (Ақсарай қаласының Ешилова (Yeşilova) ауылында), шамамен Аксарай қаласынан солтүстік-батысқа қарай 6 шақырым жерге орналасқан болуы мүмкін.[1] Тағы бір ықтимал жер - Конья маңындағы Қарахойұқ (Karahöyük) қорғаны.[2]
Канештен байқалған хетт жазбаларының жинағы - Кападокиян мәтіндерінде бұл қала-мемлекеті айырықша айтылған. Олар бұл аймақ биліктің негізгі орталығы деп суреттейді, оның билеушісін «Ұлы патша» (rubā'um rabi'um) деп сипаттайды, ал басқа билеушілерді жай ғана «патша» дейді. Б.з.д. 14 ғасырға жататын «Соғыс Патшасы» (šar tamhāri) деп аталатын жеке мәтінде Аккад императоры Саргонның Пурушанда билеушісі Нұр-Даганға (Nur-Dagan) қарсы шапқыншылығы жазылған. Оқиға тарихи баяндалмаған, өйткені б.з.д. ХХІІІ ғасырлардағы Саргонды б.э.д. XIX ғасырдың анахрондық жағдайында суреттеген. Кейбір қазіргі ғалымдар мұны көркем шығарма деп санайды, дегенмен Египеттен табылған Аккад тіліндегі нұсқасы - Амарна жазбаларында (Amarna letters) кейбір маңызды тарихи факттер айтылған.[3]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Bryce, Trevor The kingdom of the Hittites — Oxford University Press, 2005. — P. 25. — ISBN 978-0-19-927908-1.
- ↑ Kuhrt Amélie The ancient Near East, c. 3000-330 BC — Routledge, 1995. — P. 92. — ISBN 978-0-415-16763-5.
- ↑ Old Akkadian Period Texts // The ancient Near East: historical sources in translation / Chavalas, Mark William — Wiley-Blackwell, 2006. — P. 24–27. — ISBN 978-0-631-23580-4.