Бернс Роберт (25 қаңтар 1759, Шотландия, Эр қаласы, Аллоуэй қыстағы21 шілде 1796, Дамфрис) — шотланд ақыны, фольклоршы, ағылшын мен шотланд тілінде жазылған көптеген поэмалар мен өлеңдердің авторы

Роберт Бернс
ағыл. Robert Burns
Туған күні

25 қаңтар 1759 (1759-01-25)

Туған жері

Аллоуэй, Шотландия

Қайтыс болған күні

21 шілде 1796 (1796-07-21) (37 жас)

Қайтыс болған жері

Дамфрис, Шотландия, Ұлыбритания патшалығы

Азаматтығы

Ұлыбритания Ұлыбритания патшалығы
 Ұлыбритания

Бағыты

романтизм

Жанры

өлең, поэма, ән, баллада, әнұран, кантата

Шығармалардың тілі

ағылшынша, шотландша

Қолтаңбасы

Қолтаңбасы

http://www.robertburns.org
A.
Бернс Р..

Отбасы

өңдеу

Шаруа отбасында туған. 1707 ж. Англияның қарамағына кірген Шотландияның аграрлық-өндірістік төңкерістерді бастан кешуі болашақ ақынға үлкен әсер етеді. Өздігінен ізденіп, білім алады.

 
Бернс коттеджі, Аллоуей, Шотландщия
 
Бернс коттеджі мұражайы ішінде.
 
Бернс ескерткіші, Монреаль, Квебек

15 жасынан өлең жазады. “Екі бақташы” (1784), “Әулие Виллидің дұғасы” (1785) поэмалары көпшілікке қолжазба күйінде тарап кетеді.

1786 ж. “Шотланд диалектісінде жазылған өлеңдер” (1786) деген бірінші кітабы жарық көрді. Ақын онда өз сезімдері, ойлары, өмірі жайлы сыр шертеді. 1787 ж. Эдинбургке келген соң, оның екінші жинағы жарияланады. Ақын көп жылдар бойы туған халқының фольклорын жинаумен айналысады.

18 ғасырдың аяғындағы француз революциясына үн қосып, Бостандық ағашы” өлеңдер циклін жазады.

Адам құқығы мәселелерімен айналысқаны үшін қуғынға ұшырайды. Бернс поэзиясына ирония, сарказм, лиризм, юмор тән.

Әдебиетке қосқан үлесі

өңдеу

15 жасынан өлең жаза бастаған ақын “Екі бақташы” (1784), “Әулие Виллидің дұғасы” (1785) атты поэмаларын жарыққа шығарады. Аталған шығармалар оқырмандардың қызығушылығын тудырып, көпшілікке қолжазба күйінде тарап кетеді. 1786 жылы “Шотланд диалектісінде жазылған өлеңдер” (1786) деген бірінші кітабы жарық көрді. Ақын онда өз сезімдері, ойлары, өмірі жайлы сыр шертеді. 1787 жылы Эдинбургке келген соң, оның екінші жинағы жарияланады. Ақын көп жылдар бойы туған халқының фольклорын жинаумен айналысады. 18 ғасырдың аяғындағы француз революциясына үн қосып, “Бостандық ағашы” өлеңдер циклін жазады. Адам құқығы мәселелерімен айналысқаны үшін қуғынға ұшырайды. Бернс поэзиясына ирония, сарказм, лиризм, юмор тән. Оның өлеңдерін Қуандық Шаңғытбаев, Өтежан Нұрғалиев сынды бірнеше қазақ ақыны тәржімалаған

Аудармалары

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том