Сабыр Шеркешбайұлы Адай
Сабыр Шеркешбайұлы Адай (30 қыркүйек 1960, Шоманай ауданы, Қарақалпақстан) — қазақ ақыны. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2003). Махамбет атындағы халықаралық сыйлықтың иегері (2006). Президент сыйлығының иегері (2006). Құрмет орденінің иегері (2017). Халықаралық "Алаш" сыйлығының лауреаты (2021)[1].
| Сабыр Шеркешбайұлы Адай | ||||
| Туған күні |
30 қыркүйек 1960 (64 жас) | |||
|---|---|---|---|---|
| Туған жері | ||||
| Азаматтығы | ||||
| Ұлты | ||||
| Мансабы |
Мәдениет қызметкері, ақын | |||
| Шығармалардың тілі |
қазақ тілі | |||
| Марапаттары |
| |||
| Сыйлықтары |
Поэзия номинациясы бойынша Халықаралық Махамбет сыйлығы | |||
Толығырақ
өңдеуБайұлы тайпасы Адай руы Құнанорыс бөлімінен шыққан.[2]
- Сабыр Шеркешбайұлы Адай 1960 жылы 30 қыркүйекте Қарақалпақстан Шоманай ауданында дүниеге келген.
- Алматы эстрада, цирк өнер студиясының күй класын бітірген (1981). Орал педагогикалық институтында оқыған.
- 1981 – 1984 жылдары Бейнеу аудандық мәдениет үйінінің көркемдік жетекшісі.
- 1984 – 1990 жылдары аудандық мәдениет үйінің директоры.
- 1989 – 1993 жылдары аралығында өткен республикалық ақындар айтысының жеңімпазы. Ақтауда Қашаған ақынның, Ақтөбеде Есет батырдың, Әбубәкір Кердерінің, Байғанинде Асау-Барақтың, Оралда Сырым батырдың, Шымкентте Үш би (Ордабасы), Көкшетауда Абылай ханның тойларында және Орта Азия – Қазақстан ақындарының айтысында жүлделі орындарға ие болған.
- 1991 – 1996 жылдары аудандық мәдениет бөлімі меңгерушісінің орынбасары.
- 1997 – 1999 жылдары Маңғыстау облыстық мәдениет басқармасы жанындағы ғылыми-әдістемелік орталықта шығармашылық бөлімінің бастығы.
- 1999 – 2002 жылдары облыстық мәдениет басқармасы бастығының орынбасары.
- 2001 - 2006 аралығында Республикалыық "Үш қиян" газетінде қызмет атқарды.
- 2005 - 2011 "Адай" қорының президенті. "Otpan - Отпан" газетінің құрылтайшысы.
- 2004 жылы "Адай Ата - Отпан тау" этно-мәдени орталығын салу идеясының авторы және ұйымдастырушысы.
Шығармашылығы
өңдеу- "Таңғы нөсер" (1990) атты өлеңдер жинағы.
- "Кетемін көкке жұлдыз боп" (1996) атты өлеңдер жинағы.
- "Жұмбақ түннің жылуы" (1999) атты өлеңдер жинағы.
- "Әр қазақ – менің жалғызым" (2002) атты өлеңдер жинағы.
- “Адай Ата” кітабы (2005-2007) ж.ж
- "Қазақстан - Жалғыз Ұлы Қазақтың" (2010) атты өлеңдер жинағы.
- "Серттесу" (Таңдамалы) (2011) атты өлеңдер жинағы.
- "Қарапайым қағидалар" (2013)
- "Алтынзер" Мұрағатталған 24 желтоқсанның 2017 жылы. (Ұлт пен Ұл) - (2016) атты өлеңдер жинағы.
- "Керуен көшеді..."(Адай ата - Отпан тау” этномәдени орталығы және деректер мен қағидалар) (2019)
- "Нәзира" (2020) атты өлеңдер жинағы.
- "Уыз ана" (2021) атты өлеңдер жинағы және сахналық қойылым.
- "Ер Жалау" (2022) атты жыр жинағы.
- "Мырзалы Хан" (2023) атты жыр жинағы. Алматы қаласы.
- "Әр қазақ – менің жалғызым" (Таңдамалы) (2023) атты өлеңдер жинағы.
- "Алаштың Әлімханы" (2024) атты жыр жинағы. Алматы қаласы.
Марапаттары
өңдеу- 1987 — Бүкілодақтық халық шығармалық фестивалінің лауреаты
- 2003 жылдан Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі
- Халықаралық ЮНЕСКО-ның аясында өткен Махамбет Өтемісұлының 200 жылдық мерейтойы қарсаңындағы әдеби шығармашылық байқауының жүлдегері (2003). Поэзия номинациясы бойынша Халықаралық Махамбет сыйлығының лауреаты
- 2003 жылы Президент жарлығымен Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері құрметті атағы берілді.
- Президент сыйлығының иегері (2006).
- Бейнеу (2005), Маңғыстау (2007), Мұнайлы (2017), Түпқараған (2017) аудандарының және Ақтау (2020), Жаңаөзен (2021) қалаларының «Құрметті азаматы» мәртебесімен марапатталған.
- 2017 — ҚР Президентінің жарлығымен Құрмет орденімен марапатталған.
- Халықаралық "Алаш" сыйлығының лауреаты (2021)
- Ш. Есенов атындағы Каспий технологиялар жане инжиниринг университетінің Құрметті Профессоры.[3][4]
ҚОСЫМША МӘЛІМЕТТЕР:
- 2008 — "Астанаға 10 жыл" медалі
- «Қосай» Атаның 500 жылдық медалі (05.05.2010)
- ҚР Тәуелсіздігіне 20 жыл мерекелік медалі (10.11.2011)
- Маңғыстау облысының дамуына қосқан үлесі үшін (2013 жыл)
- ҚР Тәуелсіздігіне 25 жыл мерекелік медалі (29.11.2016)
- "Қашаған ақын" атындағы естелік медалімен марапатталады.
- «Ақтау қаласына 50 жыл» естелік медалі
- «Отпан тау» тарихи этно-мәдени кешеніне сіңірген авторлық еңбегі үшін «Адай-Ата» төс белгісі
- «Төлеген Айбергеновке 80 жыл» естелік медалі
- Асау-Барақ 250-270 жылдығына медалі
- Маңғыстау ауданының әлеуметтік-экономикалық дамуына қосқан үлесі үшін (қазан, 2018 жыл)
- "Қалнияз жырау" атаның естелік медалімен марапатталады(2019 жыл).
- Халықаралық "Қазақ тілі" қоғамы мемлекеттік тілді насихаттау мен оны өмірге ендірудегі қайраткерлігі үшін "Ана тілі" айрықша белгісімен марапатталды (2020).
Дереккөздер
өңдеу- ↑ http://7292info.kz/
- ↑ Көптілеу Ізтұрғанұлы Құнанорыс адай шежіресі — Алматы: Өнер, 2014. — 728 б. — 1500 таралым. — ISBN 978-601-209-179-3.
- ↑ Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса — Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл
- ↑ “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6