Сейсенбек Мұхамедұлы Ахметов

Сейсенбек Мұхамедұлы Ахметов (26 желтоқсан, 1922 жыл, қазіргі Ақсу ауданы, Көкжиде ауылы - 17 желтоқсан, 1994 жыл, Алматы, Қазақстан) — жазушы, аудармашы, сыншы әрі редактор[1].

Сенсенбек Ахметов Мұхамедұлы
Туған күні

26 желтоқсан 1922 (1922-12-26)

Туған жері

Талдықорған облысының Лепсі станциясы

Қайтыс болған күні

17 желтоқсан 1994 (1994-12-17) (71 жас)

Қайтыс болған жері

Алматы, Қазақстан Республикасы

Ұлты

Қазақ

Мансабы

аға бақылаушы редактор, Қазақстандағы аудармашылар ассоциациясының президенті

Шығармашылық жылдары

1947-1994

Шығармалардың тілі

Қазақша, орысша

Дебюті

"Біржан мен Сара айтысы туралы шындық: зерттеу"

Марапаттары

"Қызыл жұлдыз" ордені, «Құрмет Белгісі» ордені, I дәрежелі Ұлы Отан соғысы ордені

 Басқа мағыналар үшін Ахметов деген бетті қараңыз.

Өмірбаяны

өңдеу
  • Орталау мектепті бітіргеннен кейін 1938—1941 жылдары Қапал педучилищесінде оқиды.
  • Ол өз еркімен майданға аттанып, Калининде 306-шы атқыштар полкінің 20-шы гвардиялық дивизиясы командирі болды. Қантөгіс ұрыстың бірінде жас командир ауыр жарақат алып, №3325 Чкалов қалалық эвакуациялық госпиталіне жіберіледі[2]. Елге мүгедек болып оралады. Соғыста көрсеткен ерлігі және Отанға сіңірген еңбегі үшін ол бірінші дәрежелі "Қызыл жұлдыз", "Құрмет белгісі" ордендерімен қатар, бірнеше медальдармен марапатталады[1].
  • Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетіне түседі.[3]
  • Талдықорған облыстық газетінің жауапты хатшысы.
  • «Лениншіл жас» (қазіргі «Жас алаш») газеті редакциясында бөлім меңгерушісі.
  • Ұзақ жылдар бойы Қазақстан баспаларында редактор, аға редактор, бөлім меңгерушісі.
  • Қазақ КСР Баспа, полиграфия және кітап саудасы істері жөніндегі мемлекеттік комитетінде аға бақылаушы редактор болды.
  • Қазақ мемлекеттік университетінің аспирантурасын, жұмыс істей жүріп Мәскеу полиграфия институтының редакторлық бөлімін бітірген. Негізгі шығармашылық саласы — көркем аударма[4].
  • 1989 жылы Қазақстандағы аудармашылар ассоциациясын құрып, президенті болды.

Марапаттары

өңдеу
  • Отан алдындағы жасаған ерлігі мен жауынгерлік қызметі үшін "Қызыл жұлдыз" ордені
  • «Құрмет Белгісі» ордендері
  • «Баспасөз үздігі»
  • ҚР еңбек сіңірген мәдениет қызметкері атағын алған.
  • "Тың жерлерді игергені үшін" медалі
  • I дәрежелі Ұлы Отан соғысы ордені
  • "Ұлы Отан соғысындағы жеңіске 40 жыл" медалі
  • "КСРО Қарулы күштеріне 70 жыл" медалі[1].


Шығармалары

өңдеу
  • Ормандағы жалғыз мола: Поэма // Ленин жолы, 1947.
  • "Бағбан", "Бөрі билет", "Первый отпуск", "Призрак" әңгімелері // Сталиншіл, 1947-1951.
  • Біржан мен Сара айтысы туралы шындық: зерттеу // ҚазМУ ғылыми жазбалары, 1949[1].
  • Ай, қап! А., Монография. ҚМБ, 1954.
  • М. Әуезовтің көркем аудармадағы шеберлігі. Зерттеу. А., «Мектеп», 1976.
  • Қазақстан жазушылары. Биобиблиографиялық анықтамалық. - Алматы: Жазушы, 1987.
  • Баламасы бар сөзді бағалайық // Жұлдыз, 1987.
  • Қуыр-қуыр, қуырмаш. - Алматы: Өнер, 1993[1].

Аудармалары

өңдеу
  • А., Волошин. Кузнец жері. Роман. А., ҚМКӨБ, 1951.
  • А. С. Макаренко. Ұстаздық дастан. Роман. А., ҚМКӘБ, 1956.
  • Л.Соболев. Теңіз жаны. Повесть. А., ҚМКӘБ, 1957.
  • А. Толстой. Никитаның балалық шағы. ҚМКӨБ, 1958.
  • В.И. Ленин және А.М. Горький // Социалистік Қазақстан, 1958.
  • Хох В.И. Ауыр атлетика. - Аударма. - Алматы: Спорт қоғамы Одағының Республикалық кеңесі, 1959.
  • Луначарский А. Ленин және өнер. - Аударма, 1960.
  • Колесников А. Р. Зорге осындай болған: Повесть. - Аударма, 1968.
  • Дык Лан Ким. Ким Донг ерліктері туралы повесть. - Аударма. Алматы: Жазушы, 1971.
  • Ильина Е. Карл Маркстың жастық шағы. - Аударма, 1972.[1]
  • Арсеньев. Тайга тамашалары. Әңгімелер. А., «Жазушы», 1975.
  • С. Солобейчик. Ыждаһатты оқу. Роман. А., «Мектеп», 1976.
  • Ежелгі дүние тарихы. 2 бөлім: Оқу құралы. - Аударма (аудармашылар тобы). - алматы: Мектеп, 1977.[1]
  • Е. Ильина. Сапар. Повесть. А., «Мектеп», 1978.
  • И. Чобону. Өткелдер. Кукоара. Роман-дилогия. А., «Жазушы», 1979-1982.
  • 3. Посмыш. Жолаушы келіншек. Повесть. А., «Жазушы», 1985[5].

Дереккөздер

өңдеу
  1. a b c d e f g Жүрек жадында: Жинақ. - Алматы: Қазақ университеті, 2005. - 190 бет. ISBN 9965-12-809-X
  2. 82 кітапқа редактор болған ардагер
  3. Журналистер ұшқан ұя. - Алматы: "Қазақ университеті", 2004. - 222 бет. Құрастырған С. Медеубекұлы. 14 бет. ISBN 9965-732-40-X
  4. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
  5. Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса — Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл