Мұхамеджан Сералин

(Сералин Мұхамеджан бетінен бағытталды)

Мұхамеджан Сералин (1872, қазіргі Қостанай облысы Қарабалық ауданы Өрнек ауылы — 8 қараша 1929, Қостанай облысы Қарабалық ауданы Өрнек ауылы) — ақын, жазушы, журналист, публицист, қазақ журналистикасының атасы.

Өмірбаяны

өңдеу

Қожа руынан шыққан.[1]

  • Троицкідегі медреседе оқыған (1880)
  • Қостанайдағы 2 кластық орыс-татар мектебін бітірген (1891).
  • 1911 — 1918 жылдары Троицкіде “Айқап” журналын шығарды.
  • 1919 — 1920 жылдары “Ұшқын” газетінде қызметкер,
  • 1921 жылы Қостанайдағы Шұбар болыстық атқару комитеттінің төрағасы,
  • 1922 — 1923 жылдары Қостанай губаткомы төрағасының орынбасары,
  • 1923 — 1926 жылдары “Ауыл” газетінің редакторы қызметтерін атқарған.

Шығармашылығы

өңдеу

Сералиннің журналистік қызметі екі кезеңге бөлінеді:

  • 1-кезеңіне “Айқап” журналында төңкеріске дейін басылған 40-қа жуық мақалалары жазады.
  • 2-кезең 1918 – 1928 жылдары аралығын қамтиды, бұл кезеңде “Ұшқын”, “Еңбекші қазақ”, “Ауыл” газеттерінде саясат, шаруашылық, мәдениет мәселелері жайында мақалалары жарияланды.
  • Алғашқы “Топжарған” (1900) поэмасы қазақ әдебиетіндегі тарихи шығармалар қатарына жатады. Поэмада 19 ғасырдың 30 — 40-жылдарындағы қазақ өмірі, Кенесары, Наурызбай бастаған қозғалыс бейнеленген.
  • “Гүлқашима” (1909) поэмасы әйел теңсіздігі мәселесіне арналған. Сералин өз шығармаларында Ы.Алтынсариннің ағартушылық-демократия идеяларын қолдады.
  • Ол Фердоуси “Шаһнамасының” “Рүстем — Зораб” бөлімін В.А. Жуковский (1846 – 1847) нұсқасынан,
  • сондай-ақ А.Сорокиннің “Жусан” повесін қазақ тіліне аударған (1915).[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Мұхамеджан Сералин жайында жаңа дерек (kk-KZ).
  2. Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6