Симон ван дер Мер

Симон ван дер Мер (нидер. Simon van der Meer; 24 қараша 1925, Гаага4 наурыз 2011, Женева[1]) — голланд физигі, 1984 жылғы физика бойынша Нобель сыйлығының иегері Карло Руббиамен бірге «ұлы жобаға шешуші үлес қосқаны, оның жүзеге асуы W және Z өрісінің кванттарының ашылуына — әлсіз әрекеттесу тасушыларының ашылуына әкелгені үшін».

Симон ван дер Мер
нидер. Simon van der Meer
Туған күні

24 қараша 1925 (1925-11-24)

Туған жері

Гаага, Нидерланд

Қайтыс болған күні

4 наурыз 2011 (2011-03-04) (85 жас)

Қайтыс болған жері

Женева, Швейцария

Азаматтығы

 Нидерланд

Ғылыми аясы

физика

Несімен белгілі

стохастикалық салқындатуды ойлап тапқан өнертапқыш

Марапаттары


Нобель сыйлығы Физика саласындағы Нобель сыйлығы (1984)
Дадделл медалі мен сыйлығы (1982)

Ван дер Мер үдеткіштердегі сәулелерді стохастикалық салқындату әдісін ойлап тапты, бұл Карло Руббиа бастаған UA-1 тәжірибесінде CERN 450-ГеВ SPS коллайдерінде W және Z бозондарын ашуға мүмкіндік берді.

Өмірбаяны өңдеу

1925 жылы 24 қарашада Гаагада мұғалімнің отбасында дүниеге келген ол қалалық гимназияда білім алған. Оның орта білімі 1943 жылы Нидерландыны неміс оккупациялау кезінде аяқталды. Осы кезде Голландия университеттері жабылғандықтан, соғыстың соңғы екі жылын гимназияның гуманитарлық бөлімінде оқып, электроникамен айналысты. Атап айтқанда, түтік радиосын жинады, оның көмегімен отбасы шетелдік радиохабарларды тыңдай алатын.

Соғыстан кейін Ван дер Мер Делфт технологиялық университетінде техникалық физиканы оқыды, содан кейін голландиялық Philips компаниясының физика зертханасында электронды микроскопия саласында жұмыс істеді. 1956 жылы ол CERN-ге кірді және 1990 жылы зейнеткерлікке шыққанға дейін сол жерде жұмысын жалғастырды.

1967 жылы ол Катарина Купманға үйленіп, бір ұл және бір қызды дүниеге әкелді[2].

Ван дер Мер Нидерланды Корольдік ғылым академиясының мүшесі болды[3].

1992 жылы Адамзатқа ескертуге қол қойды[4].

Дереккөздер өңдеу

  1. Martijn van Calmthout. Grondlegger deeltjesversneller en Nobelprijswinnaar Van der Meer overleden (нид.) // de Volkskrant. — 4 наурыз 2011 жыл. 7 наурыз 2011 жылы мұрағатталған.
  2. Simon van der Meer  (ағыл.) (9 March 2011). Тексерілді 11 мамырдың 2019.
  3. Страница С. ван дер Мера Нидерланды ғылым тарихы орталығының сайтында
  4. World Scientists' Warning To Humanity  (ағыл.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 30 сәуір 2019.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 мамыр 2019.

Әдебиет өңдеу

  • Vinod Chohan (ed.) (CERN). Simon van der Meer and his legacy to CERN and particle accelerators (англ.). — arXiv:1212.4320.

Сілтемелер өңдеу