Су бүргелері, дафния (Daphnіa) – бұтақмұртты шаянтәрізділер туысы. Тұщы су айдындарында планктонды тіршілік етеді. Дүние жүзінде 26 түрі, Қазақстанда 4 түрі aнықталған. Денесі мөлдір, жұқа карапакс қабатты, ұзындығы 1 – 3 мм. Aнтеннулары қысқа, аналықтарында тұрақты, ал аталықтарында қозғалмалы болады. Ұзын, екі бұтақты антеннулары арқылы секіріп қозғалады (аты осыған байланысты қойылған). Су бүргелерінің басқа бұтақмұртты шаяндардан гетерогониялық даму жолдары арқылы ерекшеленеді. Аналықтары партеногенетикалық жолмен жаздың басында, ал аталықтары күзде жетіледі. Су бүргелеріне цикломорфоз (тіршілігінің жыл мезгіліне қарай өзгеруі) тән. Мысалы, бас пішінінің домалақ болуы – төмен температураға, сүйір болуы – жоғары температураға байланысты. Су бүргелерімен омыртқасыздар, балық шабақтары қоректенеді.[1]

Су бүргесі
Су бүргесінің құрылысы
Су бүргесінің құрылысы
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Буынаяқтылар
Кіші жамағаты: Шаянтәрізділер
Табы: Желбезекаяқты шаянтәрізділер‎
Сабы: Бұтақмұртты шаянтәрізділер‎
Тұқымдасы: Су бүргелері‎
Тегі: Daphnia
Müller, 1785
Өзге түрі
> 200 spp.
Subgenera
Синонимдері
  • Cephaloxus Sars, 1861
  • Dactylura Brady, 1898
  • Daphniopsis Sars, 1903
  • Hyalodaphnia Schoedler, 1866
  • Leiodaphnia Dybowski & Grochowski, 1895

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том