Сёко Асахара (жапон. 麻原 彰晃), туған жері Тидзуо Мацумото (жапон. 松本 智津夫); 2 наурыз 1955 ж., Яцуширо, Кумамото префектурасы, Жапония — 6 шілде 2018 ж., Токио, Жапония)[1] — жапондық мыңжылдық нео-діни, Важрайана буддизміне негізделген, террористік, тоталитарлық,[1] деструктивті «Аум Синрикё» сектасының негізін қалаушы және жетекшісі («Алеф»),[2] 1995 жылы 20 наурызда Токио метросындағы зарин шабуылы жасаған.[3]

Сёко Асахара
жапон. 麻原 彰晃
Туған кездегі есімі

Тидзуо Мацумото

Туған күні

2 наурыз 1955 (1955-03-02)

Туған жері

Яцусиро, Кумамото, Жапония

Қайтыс болған күні

6 шілде 2018 (2018-07-06) (63 жас)

Қайтыс болған жері

Tokyo Detention House

Азаматтығы

 Жапония

Ұлты

жапон

Қызметі

Секта жетекшісі, Аум Синрикё негізін қалаушы

Жұбайы

Томоко Мацумото (түрмеден шыққаннан кейін «Акари Мацумото» атауын алды)

Балалары

12

Өмірбаяны

өңдеу

Тидзуо Мацумото 1955 жылы 2 наурызда Яцусиро қаласында (Кумамото префектурасы) татами өндірушінің кедей отбасында дүниеге келді (оның алты ағасы мен әпкесі болды).[4] Кішкентай кезінен глаукомамен ауырған, сол көзі мүлдем соқыр, оң көзі жартылай соқыр болған.[4]

1975 жылы көзі нашар көретін балаларға арналған мектепті бітіріп,[1][4] медициналық училищеге түсе алмай, фармакология, акупунктура және дәстүрлі қытай медицинасын өз бетімен оқыды. Содан кейін Асахара Чиба қаласында өз дәріханасын ашты, онда ол қытай дәрілерін сатты.[1] 1982 жылы Асахара жалған дәрі-дәрмек сатқаны және жеке медицинамен айналысуға лицензиясы болмағаны үшін қамауға алынып, 200 000 иен айыппұл төлеуге мәжбүр болды, содан кейін оның бизнесі банкротқа ұшырады.[1][5]

Діни әрекеттері

өңдеу

Асахараның діни ізденісі отбасын асырау үшін жұмыс істеп жүргенде басталды.[6] Бос уақытын қытай астрологиясы мен даосизмнен[7] бастап әртүрлі діни ілімдерді зерттеуге арнады. Кейінірек Асахара эзотерикалық йогаға және христиан дініне қызығушылық танытты. Шамамен осы уақытта буддизм мен индуизмнің[1] әртүрлі ілімдерін пайдаланатын нео-буддизм сектасының мүшесі болды және Асахара кейіннен Аум Синрикё доктринасын дамыту үшін көп нәрсе алды.[8]

1984 жылы сынақ пен рухани дағдарыс кезеңін бастан өткергеннен кейін Мацумото өзінің шын атын Асахара деп өзгертті және кейінірек Аум Синрикё деген атпен белгілі болған «Аум Шинсен но Кай» діни тобын құрды. Асахара көшеде йога сабақтары мен шөп дәрілеріне арналған парақшаларды тарата бастады. 1989 жылы жапон билігі Аум Синрикёны діни ұйым ретінде тіркеп, Асахараның өтінішін қанағаттандырды. Ресми түрде танылғаннан кейін ұйымға жаңа жақтастардың ағыны басталды. Асахара өзін «Құдайдың Тоқтысы», «Иса Мәсих», «Токио Христос», «Қасиетті Рим Папасы», «Елді құтқарушы», «Жапонияның жалғыз ағартушы қожасы» деп атай бастады. Асахара өзінің бүкіл адамзаттың күнәсін өз мойнына алу үшін келгенін, оның ізбасарларына рухани күш-қуат беру, оларды күнәлар мен жаман істерден арылту күші бар екенін мәлімдеді. Ол Үшінші дүниежүзілік соғыста «ядролық Армагеддон» түріндегі апотеозбен көрінетін Сот күнінің ерте басталуын насихаттады. Мұның бәрі Аум Синрикёнің теологиясы мен стратегиясында көрініс тапты.[1][9] Асахара Жапонияда еврейлердің, масондардың, голландтардың, британдық корольдік отбасының және бәсекелес діндердің қатысуымен дүниежүзілік қастандық бар деп мәлімдеді.[10]

1990 жылдардың басында Аум Синрикё Ресейде дамыған желіге ие болды, Асахара және оның серіктестері Орталық радиода тұрақты радиохабар жүргізді, Кирэн симфониялық оркестрі «Олимпийский» спорт кешенінде Асахара шығармаларын орындап концерт берді.[11]

Саяси қызметы

өңдеу

1990 жылы Асахара парламенттік сайлауға қатысу үшін саяси партия құруға тырысты, егер оның сайлау тізіміндегі 25 кандидат жеңсе, премьер-министр лауазымына ие болады деп үміттенді, бірақ жеңіліске ұшырады.[1]

Орындау

өңдеу
 
Аум Синрикё сектасының жетекшісінің өлім жазасына кесілген жері

2018 жылы 6 шілдеде Токио түрмесінде Шоко Асахара дарға асылып өлтірілді.[12][13][14] Асахараның қызы оның күлін Тынық мұхитына шашуды ұсынды.[15] Дәл осы күні тағы алты дін мүшелері жапондық бірнеше түрмеде дарға асылды: Фукуокадағы Киёхиде Хаякава, Осакадағы Ёсихиро Иноуэ және Томомицу Ниими, Токиодағы Масами Цутия мен Сэйити Эндо және Хиросимадағы Томомаса Накагава.[16]

Дереккөздер

өңдеу
  1. a b c d e f g h Britannica
  2. Melton
  3. Чубарьян, Бонгард-Левин, 2006, В 1995 году религиозное движение «Аум Синрикё», основанное и руководимое Сёка Асахарой, организовало газовую атаку в токийском метро: погибло 12 человек, пострадало больше тысячи
  4. a b c Atkins, 2004
  5. Drozdek, Wilson, 2007
  6. Métraux, 1999
  7. Lewis, Petersen, 2005
  8. Пахомов, 2007
  9. Lifton, 1999
  10. Goldwag, 2009, p. 15
  11. Жизнь Секо Асахары. Как боевики из России «спасали» лидера «Аум Синрике» Мұрағатталған 7 шілденің 2018 жылы. // РИА Новости, 06.07.2018
  12. Sources:Former Aum Shinrikyo leader executed. Басты дереккөзінен мұрағатталған 6 шілде 2018.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 6 шілде 2018.
  13. James Griffiths. Japan doomsday cult leader executed 23 years after Tokyo sarin attack  (ағыл.), CNN (6 July 2018). Тексерілді 6 шілденің 2018.
  14. В Японии повесили Сёко Асахару Мұрағатталған 6 шілденің 2018 жылы. РИА Новости, 6 июля 2018 года
  15. СМИ: дочь основателя секты «Аум Синрикё» предлагает развеять его прах.(қолжетпейтін сілтеме)
  16. AUM Shinrikyo cult founder Asahara, 6 ex-followers executed at once.(қолжетпейтін сілтеме)

Сыртқы сілтемелері

өңдеу