Сұлтанәлі Базарбайұлы Балғабай

Сұлтанәлі Базарбайұлы Балғабай (1946 жылы 21 мамырда Қызылорда облысы Шиелі ауданында туған) — жазушы, драматург. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2013).

Сұлтанәлі Базарбайұлы Балғабай
Туған күні

21 мамыр 1946 (1946-05-21) (78 жас)

Туған жері

Қызылорда облысы
Шиелі ауданы

Азаматтығы

 Қазақ КСР
 Қазақстан

Ұлты

Қазақ

Мансабы

жазушы, драматург

Бағыты

әңгіме, хикаят, драма, мақала

Шығармалардың тілі

қазақ тілі

Марапаттары
Құрмет ордені
Құрмет ордені
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері
Сыйлықтары

"Алаш" халықаралық әдеби сыйлығының иегері

Өмірбаяны

өңдеу
  • 21 мамыр 1946 ж. «Бірінші май» ауылы, Сұлутөбе ауылдық округі, Шиелі ауданы, Қызылорда облысында туған.
  • 1953-1964 ж. "Бірінші май" ауылындағы С. Орджоникидзе атындағы онбір жылдық орта мектептің оқушысы.
  • 1964-1966 ж. «Бірінші май» кеңшарында аға шопан.
  • 1966-1971 ж. Қазақ Мемлекеттік университеті журналистика факультетінің студенті.
  • 1971-1976 ж. «Білім және еңбек» журналының бөлім меңгерушісі.
  • 1976-1985 ж. «Жалын» баспасының бөлім меңгерушісі.
  • 1985 -1996, 2003-2005 ж. Ғ. Мүсірепов атындағы жастар мен балалар театрының әдебиет бөлімінің меңгерушісі.
  • 1992-2017 ж. Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы Төрағасының орынбасары.
  • 2002-2017 ж. «Алтын бесік» журналының бас редакторы.
  • 2020 ж. "Отандастар қоры" КеАқ-тың сарапшысы.
  • 2008 жылдан қазірге дейін Т. Жүргенов атындағы Қазақ Ұлттық Өнер академиясының курс жетекшісі, профессор.

Қоғамдық қызметі

өңдеу
  • 1992 жылдан қазірге дейін Қазақстан Жазушылар одағының Басқарма мүшесі; 2012-2018 жылдары Қазақстан Жазушылар одағының штаттан тыс хатшысы, 2000-2018 жылдары Одақтың Драматургия кеңесінің төрағасы
  • 2010-2019 жылдары «Нұр Отан» партиясы жанындағы мәдениет пен өнерді дамыту мәселелері жөніндегі «Мирас» қоғамдық кеңесінің мүшесі
  • Қазақстан Театр қайраткерлер одағының төралқа мүшесі
  • Қазақ ПЕН-клубының басқарма мүшесі
  • 2010-2019 жылдары Қазақ авторлар қоғамы Кеңесінің мүшесі
  • 2018 жылдан қазірге дейін ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің жанындағы Театр өнері жөніндегі көркемдік кеңестің мүшесі.

Шығармалары

өңдеу
  • Кітаптары: «Көктем тынысы» ( жас ақындар жинағы), «Тұңғыш», «Жұлдызың жансын!», «Алтын сағым», «Құм мен қызғалдақ», «Шөл», «Дала мен дария», «Красная гармонь», «Цветы и камень» ( бірнеше авторлардың жинағы), «Сыр мен Сарысу», «Ғажайып көктем» (екі томдық таңдамалы жинақ), «Қазақтың қызыл кітабы», «Ең әдемі келіншек», «Біз де ғашық болғанбыз», "Сыр мен Сарысу", "Алтын сағым", "Ауыл мен Алматы (үш томдық таңдамалы жинақ).
  • Пьесалары: «Қыз жиырмаға толғанда», «Қазақша күрес, қандайсың?!», «Ең әдемі келіншек», «Біз де ғашық болғанбыз», «Әйелдер әлемі немесе ең жақсы еркек», «Тойдан қайтқан қазақтар», «Ғашықсыз ғасыр», «Сағыныш пен елес», «Өтірік айтпайтын адам», «Бостандық алар күн туса», «Қыл үстіндегі ғұмыр», "Асыл арман - Астана", «Ой бөлістім халқыммен» (радиопьеса), "Құдағилар хикаясы","Сағындым сені", «Жұлдызың жансын, жаным!», "Енелер мен келіндер", "Мәңгілік өмір - махаббат", "Қызылорданың қыздары", "Бағаналы батыр Тауасар", "Жымбала, Мико және қасқыр», «Менің әжем - сиқыршы», «Айпадтан шыққан алтын сақа».
  • Публицистикалық мақалалары: «Қызыл кітапқа кіретін халық» (1991) «Театр тағдыры – ұлт тағдыры» (1989), «Еншіміз бөлінбеген ел едік» (1989), «Жазушы болған обалың өзіңе» (1991), «Қазақтың басын қоссақ деп...» (1993), «Қазыналы көштің қадірін білейік» (1993), Қазақ үкіметіне қазақ әдебиеті керек пе?» (2007), «Қазақтың қызыл кітабы-2» (2010), «Жолайрықта тұрған көш» (2014), «Қайда барасың, қазақ театры» (2015), «Кітабымыз оқылмаса, кімді кінәлаймыз?» (2016) т.б.

Марапаттары

өңдеу
  • «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» (2013)
  • «Құрмет» ордені (2007)
  • ҚР Президентінің Алғыс хаты (2011)
  • халықаралық әдеби «Алаш» сыйлығы (2008)
  • Қазақ ПЕН-клубы сыйлығы (2013)
  • «Қазақстан Республикасына 10 жыл», «Қазақстан Республикасына 20 жыл», «Астанаға 10 жыл», «Қазақстан халқы ассамблеясына – 20 жыл», «Қызылорда облысына - 70 жыл», «Қазақ хандығына – 550 жыл», «Мұстафа Шоқайға – 125 жыл», «Нартай Бекежановқа – 125 жыл» Қазақ ұлттық университетіне 80 жыл» мерекелік медальдері. Қазақстан халқы Ассамблеясының қоғамдық «Бірлік» алтын медалі,
  • Шиелі ауданының «Құрметті азаматы» (2009)[1][2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан жазушылары» (Анықтамалық) Құрастарушылар С. Қамшыгер, Қ. Жұмашева. Алматы, «Ан-Арыс», 2009 ж.
  2. «Біздің элита» 2-том, Алматы, «Қазақ университеті», 2014 ж.