Топқапы (түр. Topkapı; түрік тілінен аударғанда "Зеңбіректі қақпа" деген мағынаны білдіреді) — XIX ғасырдың орта кезеңіне дейін Ұлы Османлы Мемлекетінің басты сарайы болған ғимарат. Қазіргі кезде мұражай статусына ие. Сонымен қатар бұл ғимарат "Сераль" деген атауымен де белгілі. Мұражайдың ауданы — 700 000 м². 1400 м болатын қоршаумен жан-жақтан қоршалған.

Топқапы
түр. Topkapı
Жалпы мәлімет
Орналасқан қала

Ыстамбұл

Мемлекет

 Түркия

Құрылысы басталды

1465

Құрылысы аяқталды

1478

Дизайны мен құрылымы
Сәулетшісі

Алаеддин, Дәуіт аға, Мимар Синан

Тарихы

өңдеу

1453 жылы II Мехмет бастаған османлы әскері Константинополь қаласын басып алды. Сол кезде Топқапы орнында Византия императорларының сарайы болған. Бұл сарайдың қазіргі уақытта қалдықтары қалған жоқ. II Мехмет жеңістен кейін Византия сарайының орнына осы Топқапы сарайын салдыртқан. Ең алғашқы 50 жыл бойы бұл сарай сұлтандардың басқару резиденциясы болған.

Алғашқы 50 жылда Топқапы сарайы сұлтандардың тек жұмыс орталығы ғана болған, осы жағдай II Баязит сарайы кезінде де орын алған. I Сүлеймен сарайды қайта салған. Бұл II Мехмет негізін қалағаннан кейін болған ең үлкен өзгерістердің бірі.

1854 жылы бұл сарайдың құрылысы жалғастырылған, 400 жыл бойы Ұлы Османлы Мемлекетінің басты сарайы болып қалған. 1923 жылы мұражай атанды.

Құрылысы

өңдеу

Топқапы төрте бөлінген. Қақпа жұмысшыларға арналған бөлікте болған. Екінші бөлікте Дуан кеңесі өткізілген және қазына болған. Үшінші бөлігінде сұлтанның бөлмесі болған, ал ең соңғы бөлікте мешіт және басқа құрылыстар болған.

Қазіргі жағдайы

өңдеу

Қазіргі уақытта Топқапы ең танымал мұражайлардың бірі. Жәдігерлер саны 65 мыңды құрайды. Бұл Топқапы мұражайының оннан бір бөлігін ғана құрайды.

Галереясы

өңдеу

Пайдаланған әдебиеттер

өңдеу
  •  Осман империясының тарихы: В 2 т = Osmanli devleti ve medeniyeti tarihi. — М.: Шығыс әдебиеті, 2006. — Т. 1: Осман мемлекетінің және қоғамының тарихы. — С. 112—113. — XXXII+602 с. — 2000 экз. — ISBN 5-02-018509-4.
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Topkapı Palace