Тәрізді

Тәрізді. Бұл сөз тілімізде сияқты, секілді, сәйкес, ұқсас сөздерінің орнына қолданыла береді. «Олар дүниеге жаңа келген нәресте тәрізді» (Д. Әбілев, Арман.). Сөздің алғашқы шыққан төркіні — араб тілі. Арабша «тариз» тұлғасындағы сөз біздің түсінігіміздегі «түр,бейне, қалып» мағыналарының орнына қолданылады. Арабтың бұл сөзі Сібірдегі түркі тілдеріне тарамаған. Тек қазақ, қырғыз т. б. тілдерге ауысып қалыптасқан. Қырғыз тілінде де «тариз» тұлғасы кейде араб тіліндегі мағынасында көрінеді. Қазақ тілінде бұл сөздің «сияқты», «секілді» сөздерінің орнына жүруін дәлелдеп жату қажет бола қоймас. Өйткені, бір нәрсені екінші нәрсеге ұқсатудың ең басты шарты - солардың сыртқы бейне, түрі, қалпымен байланысты екенін ұмытпасақ болды. Осы себептен де «сәйкес, сияқты» сөздері орнына «бейнелес», «қалыптас» деп айта береміз.