Уыз хан

Уыз хан (Оғыз хан) ел билеген уақыты шамамен б.з.б I мыңжылдық - б.з-дағы I мыңжылдықтың басы. Уыз ханның ата тегі-аты аңызға айналған Алаша хан. Әбілғазы Баһадүр ханның "Түрік шежіресінде" Уыз ханның әкесі Қарахан, атасы Моңғол хан, бабасы Алаша хан делінген. Моңғол хан көп жылдар патшалық құрып, өлерінің алдында төрт ұлының үлкені Қараханды өз орнына қойып кетеді. Осы Қараханның заманында елдің бәрі имансыз болғаны соншалық, олардың арасында Құдайға сенетін бір адам қалмаған. Тіпті дінді мойындады дегенді естісе, баласы атасын немесе атасы баласын өлтіретін жағдайға жеткен еді. Күндердің күнінде Қараханның бәйбішесі ай мен күннен де сұлу сымбатты бір ұл туады. Қарахан баласы бір жасқа толған тойдың қызған шағында өзінің билеріне қарап: "мына біздің ұлымыз бір жасқа толды, бұған қандай ат бересіңдер? - дейді. Билер аузын ашып үлгергенше жас бала: "Менің атым Уыз болар, оны білмек баршаңызға парыз болар" депті. Осы Уыз хан түрік-моңғол нәсілінен тұңғыш Құдайға сенуші болған екен. Уыз хан құтты мекен Сарыарқа өңірінде 16 жыл патшалық құрып, о дүниеге сапар шеккен екен.