Флиш

ФЛИШ (нем. flіessen — ағу) — тау тізбектерімен жиектелген теңіздің түбінде түзілетін шөгінділердің өте қалың (жүздеген, мыңдаған м) қабаттарының жиынтығы. Флиш формациясы моласса формациясынан ертеректе шөгінділердің тауаралық ойыстарда тұнуынан түзілген. Флиштер таза шөгінді формация, оның құрамы терригендік, терригендік-карбонатты. Флиш тау жыныстарының негізгі литолог. түрлерінің 2 — 3 (кейде 4 — 5) қабатшаларының үздіксіз кезектескен біртекті тетелестігімен (ритмі) сипатталады. Ритм табаны ірі түйірлі тау жыныстарынан басталып, жоғарылай келе ұсақ түйірліге ауысады да, келесі қабаттар да осылай қайталанып отырады. Флишті құраушы тау жыныстарына конгломерат, гравелит, құмтас, органотекті-кесекті және пелитоморфтық әктас, мергель, саз жатады. Ритмдер шегі оңай байқалады. Өте қалың Флиш қабаттары бірнеше км-ге созылады, онда организм қалдықтары өте сирек немесе мүлде болмайды. Қазақстанда Флиш Сілеті өзеннің орта ағысы бойындағы ордовик шөгінділерінен табылған.

Сурет:Flysch, Ljig formation, western Serbia.jpg

300

ФЛИШ — бір жағынан немесе екі жағынан да тау тізбектерімен жиектелген терең сулы ойысымдар аумағында түзілетін геосинклиндік терригендік (терригендік-карбонатты) формация. Флишті формацияның өзіне тән ерекшелігі — оны құрайтын қабаттар мен қойнауқаттардың белгілі бір жүйеге сәйкес ырғақты астасуы, яғни ырғақты астасқан қабатшалардан тұратын қат-қабаттардың формация қимасында бірнеше рет қайталанып отыруы.

Сілтемелер

"Қазақ Энциклопедиясы" 9 том