Флоренс Оуенс Томпсон



Флоренс Оуенс Томпсон (1 қыркүйек, 1903 жыл, Оклахома, АҚШ16 қыркүйек, 1983 жыл, Калифорния; туған кездегі аты Флоренс Леона КристиДоротеа Ланждың (Dorothea Lange) «Көшпенді ана» (1936) атты Ұлы дағдарыстың бейнесі болған атақты фотосуретінің басты кейіпкері.

Флоренс Оуенс Томпсон

Көшпенді ана, Доротеа Ланждың 1936 жылы түсірген суреті.
Дүниеге келгені: 1.9.1903
Оклахома, АҚШ
Қайтыс болғаны: 16.9.1983
Калифорния
Жұбайы: Клео Оуенс

Өмірбаяны өңдеу

Флорненс Оклахомада дүниеге келген, ата-тегі бойынша — Чероки, 1921 жылы фермер Клео Оуенспен тұрмыс құрды.[1] 1922 жылы Флоренс пен Клео Калифорниядағы Шафтер қаласына көшіп барды. 1924 жылы олар Шафтерден 80 шақырым солтүстікте орналасқан Портервилл қаласына көшті, сонда Клео бауырларымен бірге тақтай тілетін кәсіпорында жұмыс тапты. Бірақ 1927 жылы кәсіпорын өртеніп, олар тағы 125 шақырым солтүстіктегі Мерсед Фоллс қаласына көшіп кетті. 1929 жылғы қыркүйекте Флоренс бесінші нәрестесін босанды (барлығы оның жеті баласы болды). Сол жылы Уолл-Стрит қор биржасы банкроттыққа ұшырап, Ұлы дағдарыс басталды.

Клео тақтай тілетін кәсіпорындағы жұмысынан 1931 жылы айырылып, отбасы Калифорниядағы Оровилл қаласына көшті. Сонда Клео аға-інілерімен бірге шабдалы жинаумен айналысты. Көп ұзамай Клео безгектен қайтыс болып, Оровиллде жерленді. Сол кезде Флоренстың аяғы ауыр еді. Содан кейінгі екі жыл бойы Клеоның туыстары бүкіл штат бойынша жеміс жинаумен айналысып, қыста Оровиллге қайтып келетін. Флоренс Оровиллде тұрды.

1933 жылы Флоренс қайтадан бала көтерді. Егер ол анасының үйіне қайтып келетін болса, әкесінің ықпалды отбасы баланы алып қоя ма жеп қауіптеніп, Флоренс балаларымен бірге Оклахомадағы Акман фермасына кетті.

Флоренс 1934 жылы нәресте Чарлиді ата-әжесіне тастап, Мерсед Фоллсқа қайтып оралды. Қаланың отбасылары бірінен кейін бірі қаланы тастап кете бастағанда Флоренс өз балаларымен бірге бір қаладан екінші қалаға, бір тұрақтан екінші тұраққа көшіп-қонып жүрді. Флоренс сол кезді былай еске алады: «Стейнбек «Ашудың шоғырларында» Бейкерсфилдтегі көпірдің астында тұрып жатқан адамдар туралы жазғанда, сол кезде сол көпірдің астында біз де тұрып жатқан едік. Менің басымнан өткені де дәл солай болды. Менің тұратын тіпті шатырым да болған жоқ, тек ескі жыртық көрпе ғана».[2]

Атақты фотосурет өңдеу

1936 жылы 101-ші автодаңғылмен келе жатқанда автокөліктің газ үлестіру құрылғысы істен шығып, олар тоқтап қалды.[1] Флоренс тоқтаған жерде шатыр тігіп, оның серігі Джим Хилл Флоренстің екі ұлымен бірге көлікті жөндейтін адам іздеп кетті. Дәл осы кезде Доротеа Ләң келе қалды. Ол Флоренсті және оның балаларын суретке түсіре бастады. 10 минуттың ішінде ол 6 сурет түсірді. Ләң осы кездесу туралы былай деп жазды:

«Мен оның аты-жөнін немесе өмір тарихы туралы сұраған жоқпын. Ол маған өзінің жасы 32-де екенін айтты. Көршілес егістіктерде тапқан үсіген көкөністі және балалары аулаған құстарды тамақ қылып күн көріп жүргенін, тамақ сатып алу үшін жаңа ғана мәшинесінің дөңгелектерін сатуға мәжбүр болғанын айтты».[2]

Оның ұлы Трой Оуенс былай деп еске алады:

«Бізді мәшиненің дөңгелектерін сатты деген бос әңгіме — біздің сататын еш дөңгелектеріміз болған жоқ. Біздегі бар дөңгелектер тек мәшинедегілер ғана еді. Доротеа Ләң өтірік айтты дегім келіп тұрған жоқ, мүмкін ол басқа бір оқиғамен шатастырып отырған шығар. Немесе әйтеуір бір оқиға болсын деп ойынан шығарған шығар».[1]

Фотосуретте бейнеленген әйелдің Флоренс екендігі тек 70-шәі жылдардың аяғында ғана белгілі болды. Флоренс былай деді: «Мен сол суретке түскеніме өкінемін. Мен одан бір тиын да пайда көрген жоқпын. Ол (яғни Ләң) менің атымды сұраған жоқ. Ол осы суреттерді сатпаймын деген еді. Ол маған суреттердің көшірмесін жіберем деген еді. Жіберген жоқ».[1]

Ләң суреттерді федералды үкімет үшін түсіргендіктен, суреттер әуел бастан қоғамдық қазына болды, сондықтан ол сол суреттер үшін ешқандай тікелей ақы алған емес. Бірақ сол суреттер және оларға деген кең қызығушылық Ләңның атын өте танымал етіп жіберді.[3]

Флоренс 1983 жылдың қыркүйегінде Калифорниядағы Скоттс Вәлли қаласында обырдан қайтыс болды. Ол Емпайр қаласында жерленді. Оның қабір тасында былай деп жазылған: «Көшпенді ана — америкалық аналардың қуатының аңызы»

Қалған бес сурет өңдеу

Ләң сол күні алты сурет түсірген болатын, солардың ең соңғысы атақты «Көшпенді ана» болды. Төменде қалған бес суреттің қосындысы келтірілген.

 
Доротеа Ләң түсірген қалған бес сурет
  1. Суретте бейнеленгендер (солдан оңға қарай): Вайола – тербелмелі орындықта, жасы 14-те; Руби, жасы 5-те, сандықтың үстінде отыр; Флоренс, жасы 32-де, қолында нәрестесі Норма, жасы 1-де.
  2. Роб суретке түскісі келмей, шатырдың ішіне, Ләңнен асылысырақ жылжып кеткен. Катерин анасының қасында тұр. Флоренс өзінің артында Ләңнен тығылып тұрған Рубиге бірдеңені айтып тұр.
  3. Флоренс Норманы емізіп отыр. Ләң осы суретті түсіру үшін жақындап келгендіктен Катерин анасынан артқа қарай кеткен. Руби анасының артында әлі де тығылып отыр.
  4. Солдан оңға қарай: Флоренс, Руби, нәресте Норма.
  5. Флоренс Норманы емізіп болды, Руби оның артынан шықты. Осы сурет келесі күні шыққан газеттерде көшпенді жұмыс іздеушілердің аштыққа ұшырап жүргендері туралы мақалаларда қолданылды.

Дереккөздер өңдеу

  1. a b c d Dunne, Geoffrey. Photographic license, New Times (2002).
  2. a b Maksel, Rebecca. Migrant Madonna, Smithsonian, Smithsonian Institution.
  3. Lucas, Dean Famous Pictures Magazine - Depression Mother. Тексерілді, 12 шілде 2007.
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Florence Owens Thompson


Сыртқы сілтемелер өңдеу