Футболдан 1954 жылғы әлем біріншілігі

Футболдан бесінші әлем чемпионаты — 1954 жылы маусымның 16-сы мен шілденің 4-і аралығында Швейцария елінде өтті. Әлем чемпионы тұңғыш рет Германия құрамасы атанды.

Футболдан әлем чемпионаты 1954

Өткізілген уақыты

16.06.1954 — 4.07.1954

Қатысушылар саны

16

Барлық матч саны

26

Гол саны

140 (5.38 орта есеппен)

Жанкүйерлер саны

889 500 (әр ойында 34 212 адамнан)

Жүлдегерлер

Чемпион - ГФР (1-ші титул) 2-ші орын - Мажарстан 3-ші орын - Аустрия 4-ші орын - Уругвай

Сұрмерген

Шандор Кочиш - 11 гол

Стадиондар

• Санкт-Якоб Парк (Базель)
• Стад де Сюисс (Берн)
• Стад-де-Шармиль (Женева)
• Хардтурм (Цюрих)
• Стад Олимпик де ля Понтез (Лозанна)
• Корнаредо (Лугано)

Төрешілер

• Артур Эллис
• Уильям Линг
• Карл Эрих Штайнер
• Лоран Франкен
• Марио Виана
• Марио Гарделли
• Эмиль Шметцер
• Винченцо Орландини
• Мануэль Асенси
• Иштван Жолт
• Жозе да Кошта Виейра
• Эстебан Марино
• Бенджамин Гриффитс
• Раймон Висслинг
• Эдвард Фолтлесс
• Раймон Венсанти
• Васа Стефанович

Финалдық турнир

А тобы

#	Команда	О	Ұ	Т	Ж	Гол саны	Ұпай
1	Бразилия	2	1	1	0	6-1	3
2	Югославия	2	1	1	0	2-1	3
3	Франция	2	1	0	1	3-3	2
4	Мексика	2	0	0	2	2-8	0

16 маусым 1954
	Бразилия	5:0	Мексика	Стад-де-Шармиль, Женева Көрермендер: 13,000 Төреші: Раймон Висслинг
	Балтазар 23' Диди 30' Пинга 34', 43' Жулиньо 69'	(Мәлімдемесі)

19 маусым 1954
	Югославия	1:0	Франция	Стад Олимпик де ля Понтез, Лозанна Көрермендер: 27,000 Төреші: Бенджамин Гриффитс
	Милош Милутинович 15'	(Мәлімдемесі)

19 маусым 1954
	Бразилия	1:1қос.	Югославия	Стад Олимпик де ля Понтез, Лозанна Көрермендер: 40,000 Төреші: Эдвард Фолтлесс
	Диди 69'	(Мәлімдемесі)	Бранко Зебец 48'

19 маусым 1954 жыл 17:10
	Франция	3:2	Мексика	Стад-де-Шармиль, Женева Көрермендер: 19,000 Төреші: Мануэль Асенси
	Жан Венсан 19' Рауль Карденас 49'(авт.) Раймон Копа 88' (пен.)	(Мәлімдемесі)	Хосе Ламадрид 54' Томас Балькасар 85'

В тобы

#	Команда	О	Ұ	Т	Ж	Гол саны	Ұпай
1	Мажарстан	2	2	0	0	17-3	4
2	ГФР	2	1	0	1	7-9	2
3	Түркия	2	1	0	1	8-4	2
4	Корея Республикасы	2	0	0	2	0-16	0

17 маусым 1954
	ГФР	4:1	Түркия	Ванкдорф, Берн Көрермендер: 39,000 Төреші: Жозе да Кошта Виейра
	Ханс Шефер 14' Бернхард Клодт 52' Оттмар Вальтер 60' Макс Морлок 84'	(Мәлімдемесі)	Мамат Суат 2'

17 маусым 1954
	Мажарстан	9:0	Корея Республикасы	Хардтурм, Цюрих Көрермендер: 18,000 Төреші: Раймон Венсанти
	Ференц Пушкаш 12', 89' Михай Лантош 18' Шандор Кочиш 24', 36', 50' Зольтан Цибор 59' Петер Палоташ 75', 83'	(Мәлімдемесі)

20 маусым 1954
	Мажарстан	8:3	ГФР	Санкт-Якоб Парк, Базель Көрермендер: 65,000 Төреші: Уильям Линг
	Шандор Кочиш 3', 21', 67', 78' Ференц Пушкаш 17' Нандор Хидегкути 50', 54' Йожеф Тот 73'	(Мәлімдемесі)	Альфред Пфафф 25' Хельмут Ран 77' Рихард Херрман 81'

20 маусым 1954
	Түркия	7:0	Корея Республикасы	Стад-де-Шармиль, Женева Көрермендер: 3,000 Төреші: Эстебан Марино
	Мамат Суат 10', 30' Кючюкандонядис Лефтер 24' Сарғын Борхан 37', 64', 70' Кескін Эроль 76'	(Мәлімдемесі)

2-ші орын жолдамасы

23 маусым 1954
	ГФР	7:2	Түркия	Хардтурм, Цюрих Көрермендер: 18,000 Төреші: Раймон Венсанти
	Оттмар Вальтер 7' Ханс Шефер 12', 79' Макс Морлок 30', 60', 77' Фриц Вальтер 62'	(Мәлімдемесі)	Мұстафа Эртан 21' Кючюкандонядис Лефтер 82'

С тобы

#	Команда	О	Ұ	Т	Ж	Гол саны	Ұпай
1	Уругвай	2	2	0	0	9-0	4
2	Аустрия	2	2	0	0	6-0	4
3	Чехословакия	2	0	0	2	0-7	0
4	Шотландия	2	0	0	2	0-9	0

16 маусым 1954
	Уругвай	2:0	Чехословакия	Ванкдорф, Берн Көрермендер: 20,500 Төреші: Артур Эллис
	Оскар Мигес 72' Хуан Скьяффино 81'	(Мәлімдемесі)

16 маусым 1954
	Аустрия	1:0	Шотландия	Хардтурм, Цюрих Көрермендер: 30,000 Төреші: Лоран Франкен
	Эрих Пробст 33'	(Мәлімдемесі)

19 маусым 1954
	Уругвай	7:0	Шотландия	Санкт-Якоб Парк, Базель Көрермендер: 43,000 Төреші: Винченцо Орландини
	Карлос Борхес 17', 47', 57' Оскар Мигес 30', 83' Йожеф Тот 54', 85'	(Мәлімдемесі)

19 маусым 1954
	Аустрия	5:0	Чехословакия	Хардтурм, Цюрих Көрермендер: 25,000 Төреші: Васа Стефанович
	Эрнст Стояспал 3', 70' Эрих Пробст 4', 21', 24'	(Мәлімдемесі)

D тобы

#	Команда	О	Ұ	Т	Ж	Гол саны	Ұпай
1	Англия	2	1	1	0	6-4	3
2	Швейцария	2	1	0	1	2-3	2
3	Италия	2	1	0	1	5-3	2
4	Бельгия	2	0	1	2	5-8	1

17 маусым 1954
	Швейцария	2:1	Италия	Стад Олимпик де ля Понтез, Лозанна Көрермендер: 43,000 Төреші: Марио Виана
	Роберт Балламан 18' Йозеф Хюги 78'	(Мәлімдемесі)	Джампьеро Бониперти 44'

17 маусым 1954
	Англия	4:4 қос.	Бельгия	Санкт-Якоб Парк, Базель Көрермендер: 40,000 Төреші: Эмиль Шметцер
	Айвор Бродис 26', 63' Нэт Лофтхаус 36', 91'	(Мәлімдемесі)	Леопольд Ануль 5', 71' Анри Коппенс 67' Джимми Диккинсон 73' (авт.)

20 маусым 1954
	Италия	4:1	Бельгия	Корнаредо, Лугано Көрермендер: 26,000 Төреші: Карл Эрих Штайнер
	Эджисто Пандольфини 41' (пен.) Карло Галли 48' Амлето Фриньяни 58' Бенито Лоренци 78'	(Мәлімдемесі)	Леопольд Ануль 81'

20 маусым 1954
	Англия	2:0	Швейцария	Ванкдорф, Берн Көрермендер: 50,000 Төреші: Иштван Жолт
	Джимми Маллен 43' Денис Уилшоу 69'	(Мәлімдемесі)

2-ші орын жолдамасы

23 маусым 1954
	Швейцария	4:1	Италия	Санкт-Якоб Парк, Базель Көрермендер: 30,000 Төреші: Бенджамин Гриффитс
	Йозеф Хюги 14', 85' Роберт Балламан 48' Жак Фаттон 90'	(Мәлімдемесі)	Фульвио Нести 67'

1/4 финал

27 маусым 1954
	Германия ГФР	2:0	Югославия	Стад-де-Шармиль, Женева Көрермендер: 20,000 Төреші: Иштван Жолт
	Иван Хорват 9' (авт.) Хельмут Ран 85'	(Мәлімдемесі)

26 маусым 1954
	Аустрия	7:5	Швейцария	Стад Олимпик де ля Понтез, Лозанна Көрермендер: 35,000 Төреші: Эдвард Фолтлесс
	Теодор Вагнер 25', 27', 53' Роберт Корнер 26', 34' Эрнст Оцвирк 32' Эрих Пробст 76'	(Мәлімдемесі)	Роберт Балламан 16', 39' Йозеф Хюги 17', 19', 58'

Ескерту: Роберт Кернер (Аустрия) пенальти соға алмады (62', жанынан).

27 маусым 1954
	Мажарстан	4:2	Бразилия	Ванкдорф, Берн Көрермендер: 60,000 Төреші: Артур Эллис
	Нандор Хидегкути 4' Шандор Кочиш 7', 88' Михай Лантош 60' (пен.)	(Мәлімдемесі)	Джалма Сантос 18' (пен.) Жулиньо 65'

26 маусым 1954
	Уругвай	4:2	Англия	Санкт-Якоб Парк, Базель Көрермендер: 35,000 Төреші: Карл Эрих Штайнер
	Карлос Борхес 5' Обдулио Варела 39' Хуан Скьяффино 46' Хавьер Амбруа 78'	(Мәлімдемесі)	Нэт Лофтхаус 16' Том Финни 67'

1/2 финал

30 маусым 1954
	ГФР	6:1	Аустрия	Стад Олимпик де ля Понтез, Лозанна Көрермендер: 37,000 Төреші: Бенджамин Гриффитс
	Ханс Шефер 31' Макс Морлок 47' Фриц Вальтер 54' (пен.), 64' (пен.) Оттмар Вальтер 61', 89'	(Мәлімдемесі)	Эрих Пробст 51'

30 маусым 1954
	Мажарстан	4:2 қос.	Уругвай	Санкт-Якоб Парк, Базель Көрермендер: 58,000 Төреші: Винченцо Орландини
	Зольтан Цибор 13' Нандор Хидегкути 46' Шандор Кочиш 111', 116'	(Мәлімдемесі)	Хуан Хоберг 75', 86'

3-ші орын үшін

3 шілде 1954
	Аустрия	3:1	Уругвай	Хардтурм, Цюрих Көрермендер: 35,000 Төреші: Раймон Висслинг
	Эрнст Стояспал 16' (пен.) Луис Крус 59' (авт.) Эрнст Оцвирк 89'	(Мәлімдемесі)	Хуан Хоберг 22'

финал

4 шілде 1954
	ГФР	3:2	Мажарстан	Ванкдорф, Берн Көрермендер: 60,000 Төреші: Уильям Линг
	Макс Морлок 10' Хельмут Ран 18', 84'	(Мәлімдемесі)	Ференц Пушкаш 6' Зольтан Цибор 8'

Сұрмергендер

11 гол Шандор Кочиш 6 гол Макс Морлок Эрих Пробст Йозеф Хюги 4 гол Хельмут Ран Ханс Шефер Оттмар Вальтер Нандор Хидегкути Ференц Пушкаш Роберт Балламан Карлос Борхес 3 гол Эрнст Стояспал Теодор Вагнер Леопольд Ануль Нэт Лофтхаус Фриц Вальтер Золтан Цибор Сарғын Борхан Мамат Суат Хуан Хоберг Оскар Мигес 2 гол Роберт Кёрнер Эрнст Оцвирк Айвор Броадис Диди Жулиньо Пинга Михай Лантош Петер Палоташ Лефтер Кючюкандониядис Хулио Сесар Аббади Хуан Альберто Скьяффино

1 гол Джимми Маллен Деннис Уилшоу Том Финни Анри Коппенс Освалдо да Силва Джалма Сантос Йожеф Тот Джампьеро Бонипетри Карло Галли Бенито Лоренци Фульвио Нести Эджисто Пандольфини Амлето Фриньяни Томас Балькасар Хосе Луис Ламадрид Эрол Кескин Мұстафа Эртан Хавьер Амбруа Обдулио Варела Жан Венсан Раймон Копа Бернхард Клодт Альфред Пфафф Рихард Херрман Жак Фаттон Милош Милутинович Бранко Зебец Автогол Джимми Дикинсон (Белгиямен болған ойында) Рауль Карденас (Франциямен болған ойында) Луис Крус (Аустриямен болған ойында) Ивица Хорват (ГФРмен болған ойында)

Қызықты оқиғалар

Ширек финалдағы Аустрия мен Швейцария арасындағы кездесуде барлығы 12 доп соғылды. Есеп 7:5 есебімен аустриялықтардың пайдасына шешілді. Осының өзінде Аустрия шабуылшысы Роберт Кернер пенальти соға алмады. Бұл әзірге әлем чемпионатындағы ең көп доп соғылған ойын ретінде рекордтың иесі.

Тағы осы күнге дейін жаңартылмай келе жатқан рекорд: Швейцария жерінде өткен әлем чемпионатында орта есеппен ең көп доп соғылды - 5.38, барлығы - 140 доп.

Бірінші рет командалар өз тобында 2 ойыннан өткізді. Екінші-үшінші орында тұрған командалардың ұпайлары тең болған жағдайда қосымша матч өткізілді.

Екінші орын үшін ойналған 2 ойындада доп айырмашылығы жағынан төмен тұрған командалар (Швейцария мен ГФР) жеңіске жетті. Олар сәйкесінше Италия мен Түркия құрамаларын жеңді. Бір қызығы екі ойында да командалар ірі есеппен жеңді.

Әлем чемпионатының тарихында 100-ші ойын өткізілді. Ол мүшел той 3-ші орын үшін болған Аустрия мен Уругуай арасындағы кездесу болды. Бұл ойында аустриялықтар чемпиондық тәжінен айырылған Уругуай құрамасын 3:1 есебімен жеңді.

Тұңғыш рет әдем чемпионатында ойншылардың жейдесінің артына нөмір жазылатын болды.

ГФР құрамасының жаттықтырушысы Йозеф Гербергер 3 әлем чемпионатына қатысқан алғашқы жаттықтырушы болды. Бірақ ол 1934 жылы немістердің бас жаттықтырушысы Оливер Нерцтің көмекшісі ретінде жұмыс жасады.

Барлық 5 әлем чемпионатының финалында (1954 жылды қосқанда) чемпион жеңіліп жатып, жеңіске жетті. Бірақ, бұл жолы чемпион 2 доп айырмашылығымен жеңіліп жатсада чемпион атанды.

Сілтемелер

• FIFA.com сайтында Мұрағатталған 1 желтоқсанның 2006 жылы.
• RSSSF сайтындағы ӘЧ-1954 статистикасы
• ӘЧ-1954