Цементтік шикізат

Цементтіқ Шикізат — цемент өндіруге қолданылатын табиғи және жасанды минералдық түзілімдер. Көп жұмсалатын портландцемент өндіруге әкті, мергельді, сазды тау жыныстары қолданылады. Саз, саздақ, сазды тақтатас, лесс, лесс тәрізді саздақтар — цемент өндірісінің негізгі шикізаттары болып табылады. Цемент алу үшін шикізат шихтасына аздаған түзуші қоспалар (колчедан тұқылдары, домна өндірісінің қалдықтары, темір кентасы, трепел, опока, кварц құмы,маршаллит, боксит, т.б.) қосылады. Клинкерді күйдіргендегі бірігу процесін жеңілдету үшін таза флюорит және натрий, кальций, магнийдің кремнийлі-фторлы қоспалары енгізіледі. Шикізат ылғалдылығын төмендету үшін сода, сұйық шыны, т.б. сұйылтқыштар, өнімді стандартқа сәйкестендіру үшін ұнтақтағанда клинкерге табиғи (диатомит, терепел, опока, вулкан күлі мен туфы, пемза, трасса) және жасанды (күйдірілген саз, кремнийлі қалдықтар, домна мен отынның шлактары және күлдері) материалдар түріндегі активті минералдық қоспалар қосылады. Бұлар цементтің қатаюын қамтамасыз етеді. Қазақстанда Цемент Шикізатның қоры мол.

Ciлтемелер :

«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, IX том