Эухарис

Эухарис , амазон лилиясы (лат. Eucharis) – амариллистер тұқымдасына жататын әсем гүлді пияз тектес өсімдік. Отаны тропиктік Америка. Жапырақтары эллипс тәрізді, ұзын шыбық шаларға орналасқан, гүлдері ақ, өткір хош иісті, 3-тен, 6-ға дейін ұзын гүлсидамда пайда болады. Бөлмеле көбінесе ірі гүлді эухарис және сандера эухарисі өсіріледі. Эухарис көп су ара бергенді ұнатпайды, алайда оған уақтылы су бүркіп тұру керек. Эухаристі (баданасын) ыдысқа топтал отырғызса, жақсы гүлдейді, сондықтан оны бір ыдыстан екінші ыдысқа ауыстырып көшіре бермей, жайпақ, кең ыдысқа отырғызу керек. Оны органикалық және минералды тыңайтқыштармен жиі тыңайту қажет. Топырақ қоспасы құрамының 2 бөлігі шым топырақтан, 2 бөлігі жапырақ аралас қарашіріктен және құмнан тұрады. Өзен құмынан және қмыртық тастан жасалған жақсы дренаж қажет. Дұрыс күтілген эухарис екі рет (қазан айынан бастап қыс ортасына дейін және көктемде) гүлдейді.

Эухарис
Eucharis candida
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Дара жарнақтылар Сабы: Asparagales Тұқымдасы: Amaryllidaceae Кіші тұқымдасы: Amaryllidoideae Тайпасы: Eucharideae Тегі: Eucharis Planch. & Lind.
түрлері
15-20 түрі белгілі

ЭУХАРИС (EUCHARIS) ЭУХАРИС – амарилистер тұқымдасына жататын пиязшық өсімдік. Табиғатта он шақты түрі кездеседі. Оңтүстік тропикалық Американың Амазонка жазықтары мен Анд тауларының борпылдақ, қарашірікке бай жиектерінде өседі. Әдемі аппақ гүлдері жұпар иісті, күлтелері қолшатыр пішіндес. Күзде және көктемде гүлдейді. Наурыз және тамыз айларында демалады. Демалған уақыттарында яғни, наурыз, тамыз айларында қайта отырғызу, жанама өскіндерін бөліп көбейту жұмыстарын жүргізуге болады. Эухарис (Eucharis grandiflora) – үй жағдайында ең көп өсірілетін түрі. Ірі жапырақтарының ұзындығы 40 см, ені 20 см. Жылтыр, бірыңғай қою жасыл түсті. Нарцисс гүліне ұқсайтын аппақ гүлдері әдемілігімен қатар керемет хош иісті болып келеді. Гүлі 60 см биіктікте тік өскен гүлсидамның басында орналасқан. Гүлсидамында 3 - 6 дана аралығында гүл болады. Жылына екі мәрте гүлдейді. Қайта отырғызу, жанама өскіндерін, пиязшықтарын бөлу жұмыстарын 4-5 жылда бір рет, эухарис үлкейіп өскенде жүргізеді. Бұндай жұмыстарды оның жас кезінде, тамыры мен пиязшықтары жақсы жетілмей жатып жасаса, эухарис гүлдемей қояды. Эухарис гүлін терең емес, жайпақ, кең түбектерге отырғызады.

Жарығы:

Тура түскен күн көзіне төзімсіз. Гүлдеу мезгілінде жарық жерде тұрғаны абзал. Басқа уақыттарда алкөлеңкеде де жақсы өсе береді.

Жылуы:

Жылылықты ұнатады, қыста температура 16-180С төмен болмағаны абзал.

Суғарылуы:

Гүлдеп тұрғанда молынан суғару керек. Наурыз және тамыз айларындағы гүлдің демалу кезеңінде суғаруды қысқартып, топырағы қатты құрғап кетпеуі үшін ғана аздап суғарған дұрыс.

Ылғалдылығы:

Гүлдеп тұрған мезгілінде жапырақтарына су бүркігенде гүлдерін қалқалау қажет. Гүл күлтелеріне су тисе, сол жерлері қарайып кетеді. Жапырақтарын дымқыл матамен сүртіп тұру керек. Бұлай ылғалдандырудың алдында, жапырағының шаңын құрғақ матамен сүртіп алған жөн.

Қоректендірілуі:

Күзде және жазда, гүлдеп болғанға дейін айына екі рет гүлдерге арналған тыңайтқышпен қоректендіреді. Үш айда бір рет көңді ұнтақтап бетіне салып, топырақты құнарландыруға болады.

Аурулары:

Ақ ұнтақ құрты, трипс және щитовка зиянкестерінің әсерінен ауруы мүмкін.

Көбейтілуі:

Пиязшықтарын, жанама өскіндерін бөлу арқылы. Бөліп алған пиязшықтарын 4-5 см тереңдікте отырғызады.

Сілтемелер

• Гүлстан, өсімдіктер туралы сайт Мұрағатталған 20 ақпанның 2012 жылы.

Дереккөздер

"Гүлстан" республикалық ғылыми-танмыдық, көпшілік журнал, 2010 жыл ISSN 2078-6727