Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігі

Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігіүкімет құрамына енетін, Қазақстандағы қоршаған ортаны, табиғи ресурстарды, жануарлар дүниесін қорғау, орман шаруашылығы, «жасыл экономика» және ерекше қорғалатын табиғи аумақтар сияқты салаларға жауапты министрлік.[2]

Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігі
Қазақстан елтаңбасы
Жалпы мағлұмат
Құзыреті  Қазақстан
Құрылған уақыты 1997 жыл
(тұңғыш рет)
17 маусым 2019 жыл
(қазіргі түрінде)
Оның алдындағы мекеме Экология және биоресурстар министрлігі
(1992-1997)

Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі
(2019-2023)

Таратылған уақыты 1999 жыл
(кейін қайта құрылды)
Орнына келген мекеме Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігі
(1999)
Мекемені басқарады Қазақстан үкіметі
Штаб-пәтері Астана қаласы, Мәңгілік Ел көшесі, 8, Министрліктер үйі, 14-кіреберіс[1]
Министрі Ерлан Нысанбаев[2]
Ресми сайты
gov.kz/memleket/entities/ecogeo

Тарихы

өңдеу

Тұңғыш рет Экология және табиғи ресурстар министрлігі деп аталатын ведомство 1997 жылы құрылды. Оның жалғыз министрі Серікбек Дәукеев болды да, министрлік 1999 жылы таратылды, оның ізбасар мекемесі Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігі болды.

Президенттің 2019 жылғы 17 маусымдағы №17 Жарлығымен Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі құрылып, оған:

  • Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің қоршаған ортаны қорғаудың, тұрмыстық қатты қалдықтармен жұмыс істеудің мемлекеттік саясатын қалыптастыру және іске асыру, табиғи ресурстарды қорғау, оларды ұтымды пайдалануды бақылау және қадағалау саласындағы
  • Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің су қорын пайдалану және қорғау, сумен жабдықтау, су бұру, орман шаруашылығы саласындағы;
  • Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің мемлекеттік геологиялық зерттеу, минералдық-шикізат базасын молайту саласындағы функциялары мен өкілеттіктері берілді.

Үкіметтің 2019 жылғы 5 шілдедегі №479 қаулысымен министрліктің құрамына 4 ведомство берілді: Энергетика министрлігінің Экологиялық реттеу және бақылау комитеті, Ауыл шаруашылығы министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті мен Су ресурстары комитеті, Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Геология және жер қойнауын пайдалану комитеті (Геология комитеті болып өзгертілді).

Үкіметтің 2020 жылғы 31 желтоқсандағы №955 қаулысымен министрліктің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінен бөлініп, Балық шаруашылығы комитеті құрылды.

Президенттің 2023 жылғы 2 қаңтардағы №80 Жарлығымен Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерделеу, минералдық-шикізат базасын молықтыру саласындағы функциялары мен өкілеттіктері Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігіне беріле отырып, Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрлігі болып қайта ұйымдастырылды.

Үкіметтің 2023 жылғы 20 қаңтардағы № 28 қаулысымен Президент жарлығына орай министрлік комитеттері қайта аталып, Геология комитеті Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігіне берілді.

2023 жылдың 1 қыркүйегінде президент Тоқаевтың жарлығымен үкімет құрамында бес жаңа министрлік құрылды. Сол жарлық бойынша Экология және табиғи ресурстар министрлігінен Су ресурстары және ирригация министрлігі бөлініп шықты, жаңа құрылған министрлікке су қорын пайдалану және қорғау, сумен жабдықтау, канализация саласындағы функциялар мен өкілеттіктер берілді.[3]

Міндеттері

өңдеу

Министрліктің ресми сайтында оның міндеттері қатарында қоршаған ортаны қорғау, метеорологиялық және гидрологиялық мониторинг, «жасыл экономиканы» дамыту, қалдықтармен жұмыс істеу (медициналық, биологиялық және радиоактивті қалдықтарды қоспағанда), табиғи ресурстарды қорғау, олардың ұтымды пайдаланылуын бақылау және қадағалау, орман шаруашылығы, жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану және ерекше қорғалатын табиғи аумақтар салаларында мемлекеттік саясатты қалыптастыру және іске асыру, басқару процестерін үйлестіру көрсетілген.[2]

Құрылымы

өңдеу

Министрліктің 2 комитеті бар. Олар:[4]

  1. Орман шаруашылығы мен жануарлар дүниесі комитеті
  2. Экологиялық реттеу және бақылау комитеті.

Қарамағындағы мекемелер

өңдеу
  • «Жасыл даму» АҚ
  • «Халықаралық жасыл технологиялар және инвестициялық жобалар орталығы» КеАҚ
  • «Қазгидромет» ШЖҚ РМК
  • «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығы» ШЖҚ РМК
  • «Climate Action Company Limited» жеке компаниясы

Министрлер тізімі

өңдеу
Суреті Аты-жөні
(Өмір сүрген жылдары)
Қызметі Партиясы Үкімет басшысы
Қазақ КСР Экология және табиғатты пайдалану жөніндегі мемлекеттік комитеті (1990–1992)
1   Анатолий Дубицкий
(1932–1998)
28 маусым
1991
1992 белгісіз Терещенко
Экология және биоресурстар министрлігі (1992–1997)
1   Святослав Медведев
(1941 туған)
1992 1995 белгісіз Терещенко
Қажыгелдин
2   Николай Баев
(1945 туған)
қазан
1995
қазан
1997
белгісіз Қажыгелдин
Экология және табиғи ресурстар министрлігі (1997–1999)
1   Серікбек Дәукеев
(1950 туған)
1997 1999 белгісіз Балғымбаев
Тоқаев?
Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігі (1999–2002)
1   Серікбек Дәукеев
(1950 туған)
1999 22 желтоқсан
2000
белгісіз Тоқаев
2   Андар Шоқпытов
(1958 туған)
22 желтоқсан
2000
тамыз
2002
Партиясыз
[a]
Тоқаев
Тасмағамбетов
Қоршаған ортаны қорғау министрлігі (2002–2013)
1   Айткүл Самақова
(1949 туған)
тамыз
2002
қаңтар
2006
белгісіз
[b]
Тасмағамбетов
Даниал Ахметов
2   Камалтин Мұхамеджанов
(1948 туған)
19 қаңтар
2006
28 наурыз
2006
белгісіз Даниал Ахметов
3   Нұрлан Ысқақов
(1963 туған)
3 сәуір
2006
4 наурыз
2009
белгісіз Даниал Ахметов
Мәсімов I
4   Нұрғали Әшім
(1959 туған)
4 наурыз
2009
14 қаңтар
2012
белгісіз
[c]
Мәсімов I
5   Нұрлан Қапаров
(1970–2015)
20 қаңтар
2012
11 қараша
2013
белгісіз Мәсімов I
Серік Ахметов
Қоршаған орта және су ресурстары министрлігі (2013–2014)
1   Нұрлан Қапаров
(1970–2015)
11 қараша
2013
6 сәуір
2014
белгісіз Серік Ахметов
Мәсімов II
Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі (2019–2023)
1   Мағзұм Мырзағалиев
(1978 туған)
17 маусым
2019
9 қыркүйек
2021
белгісіз Мамин I
2   Серікқали Брекешев
(1972 туған)
10 қыркүйек
2021
4 қаңтар
2023
Партиясыз Мамин I
Мамин II
Смайылов I
Экология және табиғи ресурстар министрлігі (2023 бері)
2   Зүлфия Сүлейменова
(1990 туған)
4 қаңтар
2023
1 қыркүйек
2023
Аманат
[d]
Смайылов I
Смайылов II
3   Ерлан Нысанбаев
(1961 туған)
5 қыркүйек
2023
Аманат[9] Смайылов II
Бектенов

Қосымша ақпарат

өңдеу
  1. 2008 жылдың желтоқсанында Шоқпытовқа Нұр Отан партиясының мүшелігі берілді.[5]
  2. Министрлігінен кейін Нұр Отан партиясында жұмыс істеген, кейін партиядан Мәжіліс депутаты болып сайланды.[6] Министр болған кезіндегі партия құрамында болған-болмағаны белгісіз.
  3. Әшім 2011 жылы Нұр Отан партиясынан Мәжіліс депутаты болып сайланды.[7] Министр болған кезіндегі партия құрамында болған-болмағаны белгісіз.
  4. 2021–2022 жылдары болған депутаттығы кезінде Аманат партиясынан сайланған еді.[8] Министр кезіндегі партия мүшесі болғаны–болмағаны белгісіз.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Байланыс  (қаз.). Экология және табиғи ресурстар министрлігінің ресми сайты. Тексерілді, 24 қазан 2023.
  2. a b c Жалпы ақпарат  (қаз.). Экология және табиғи ресурстар министрлігінің ресми сайты. Тексерілді, 23 қазан 2023. Мұрағат көшірмесі 24 қазанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
  3. Пять новых министерств появились в Казахстане. Токаев подписал указ  (орыс.). informburo (1 сентября 2023). Тексерілді, 20 қазан 2023.
  4. Құрылым  (қаз.). Экология және табиғи ресурстар министрлігінің ресми сайты. Тексерілді, 23 қазан 2023. Мұрағат көшірмесі 24 қазанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
  5. В ряды партии "Нур Отан" вступили известные политики, общественные деятели, представители творческой интеллигенции  (орыс.). Nomad: Кочевник (15 декабря 2008). Тексерілді, 22 қазан 2023.
  6. Самакова Айткуль Байгазиевна (персональная справка)  (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 20 қазан 2023.
  7. Самакова Айткуль Байгазиевна (персональная справка)  (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 20 қазан 2023.
  8. Дүйсенқұлова, Рабиға Не ест мясо, не ходит в зоопарки. Что известно о новом министре экологии Сулейменовой  (орыс.). tengrinews (4 января 2023). Тексерілді, 22 қазан 2023.
  9. Нысанбаев Ерлан Нуралыевич (персональная справка). online.zakon.kz. Тексерілді, 24 қазан 2023.