Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі
Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі — үкімет құрамына енетін, Қазақстан өнеркәсібі, құрылыс индустриясы, энергия үнемдеу, геологиялық зерттеу, тұрғын үй қатынасы, елді мекендер шегінде сумен жабдықтау, мемлекеттік қорғаныстық тапсырыс және басқа да салаларға жауапты министрлік.[3]
| Қазақстан Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі | |
|---|---|
| |
| Жалпы мағлұмат | |
| Мемлекет |  Қазақстан
|
| Құрылған уақыты | 1 қыркүйек 2023 жыл (қазіргі түрінде)[1] |
| Оның алдындағы мекеме | Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі |
| Мекемені басқарады | Қазақстан үкіметі |
| Штаб-пәтері | Астана қаласы, Қабанбай Батыр даңғылы, 32/1 "Транспорт Тауэр" ғимараты[2] |
| Министрі | Ерсайын Нағаспаев |
| Ресми сайты | |
| gov.kz/memleket/entities/mps | |
Тарихы
өңдеу1990 жылы 20 желтоқсанда Қазақ КСР Президентінің Жарлығымен таратылған бірнеше министрліктің негізінде Өнеркәсiп министрлiгi құрылды.[4]
1994 жылы маусым айында Сыртқы экономикалық байланыстар министрлiгi, Өнеркәсiп министрлiгi және Сауда министрлiгi бірігіп, Өнеркәсiп және сауда министрлiгi құрылды.
1997 жылы наурыз айында Экономика министрлiгi, Өнеркәсiп және сауда министрлiгi, Құрылыс, тұрғын үй және аумақтарда құрылыс салу министрлiгi, Баға және монополияға қарсы саясат мемлекеттiк комитетi, Ұлттық статистика агенттiгi, Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетi, Авторлық және сабақтас құқықтар мемлекеттiк агенттiгi бірігіп, Экономика және сауда министрлiгi құрылды.[5] Сол жылы қазан айында Энергетика және табиғи ресурстар министрлiгi мен Экономика және сауда министрлiгi қосылып, Энергетика, индустрия және сауда министрлiгі құрылды.[6]
1999 жылы қазан айында таратылған Ғылым және жоғары білім министрлігінің атом энергетикасы мен ғарыштық зерттеулер саласындағы функциялары Энергетика, индустрия және сауда министрлігіне берілді.
2000 жылы желтоқсан айында Экономика министрлігі Экономика және сауда министрлігі болып өзгертілді. Энергетика, индустрия және сауда министрлігінің индустрия және сауда саласындағы функциялары Экономика және сауда министрлігіне беріліп, Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі құрылды.[7]
2002 жылы тамыз айында Экономика және сауда министрлігі Экономика және бюджеттiк жоспарлау министрлiгi мен Индустрия және сауда министрлігі болып екіге бөлінді. Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің өнеркәсiптi басқару функциялары мен Сыртқы iстер министрлігінің тiкелей инвестицияларды мемлекеттiк қолдау саласындағы функциялары Индустрия және сауда министрлiгiне берілді.
2010 жылы наурыз айында Индустрия және сауда министрлігінің сауда саласындағы функциялары Экономикалық даму және сауда министрлігіне берілді. Ал Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің электр энергетикасы, тау-кен және атом өнеркәсібі саласындағы функциялары Индустрия және сауда министрлігіне беріліп, екі министрліктің негізінде Мұнай және газ министрлігі мен Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі құрылды.[8]
2012 жылы мамыр айында Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінен Үкімет құрамына кірмейтін Атом энергиясы агенттігі бөлініп шықты. 2013 жылы қаңтар айында агенттік таратылып, қайтадан Индустрия және жаңа технологиялар министрлігіне қосылды.
2014 жылы тамыз айында бірнеше министрлік пен агенттіктің негізінде Инвестициялар және даму министрлігі құрылды. Оған:
- Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі электр және атом энергетикасы салаларын қоспағандағы функциялары;
- Байланыс және ақпарат агенттігінің мұрағат ісі мен құжаттама салаларын қоспағандағы функциялары;
- Төтенше жағдайлар министрлігінің өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы функциялары;
- Көлік және коммуникация министрлігінің;
- Ұлттық ғарыш агенттігінің функциялары берілді.[9]
2016 жылы мамыр айында Инвестициялар және даму министрлігінің ақпарат, ақпараттандыру және байланыс саласындағы функциялары жаңадан құрылған Ақпарат және коммуникациялар министрлігіне берілді. Қазан айында министрліктің ғарыш қызметі саласындағы функциялары жаңадан құрылған Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігіне берілді.
2018 жылы желтоқсан айында инвестиция тарту жөніндегі мемлекеттік саясатты қалыптастыру Ұлттық экономика министрлігіне, ал сол саясатты іске асыру Сыртқы істер министрлігіне жүктеліп, Инвестициялар және даму министрлігі Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі болып өзгертілді.[10]
2019 жылы маусым айында Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің техникалық реттеу, стандарттау саласындағы функциялары жаңадан құрылған Сауда және интеграция министрлігіне, мемлекеттік геологиялық зерттеу, минералдық-шикізат базасын молайту саласындағы функциялары Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігіне берілді.[11] Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің қорғаныс өнеркәсібі, мемлекеттік қорғаныс тапсырыс саласындағы функциялары Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігіне берілді. Қазақстанның инновациялық саясаты, ғылыми-техникалық дамуы саласындағы функциялар Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінен Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігіне беріліп, Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі құрылды.[12]
2020 жылы қыркүйек айында Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы функциялары жаңадан құрылған Төтенше жағдайлар министрлігіне берілді.[13]
2023 жылғы 1 қыркүйекте президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың жарлығымен Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің екіге бөлінуінің нәтижесінде жаңадан Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі мен Көлік министрлігі құрылды.[3]
Құрылымы
өңдеуҚазақстан Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің 4 негізгі ведомствосы бар. Олар:[14]
Қарамағындағы мекемелер
өңдеу- «QazIndustry» қазақстандық индустрия және экспорт орталығы» АҚ
- «Қазақстан инжиниринг (Kazakhstan Engineering)» ұлттық компаниясы» АҚ
- «Тараз химиялық паркі» арнайы экономикалық аймағының басқарушы компаниясы» АҚ
- «Қорғаныстық-өнеркәсіптік кешенді дамыту қоры» АҚ
Міндеттері
өңдеуМинистрлік 2023 жылы құрылғанда оған индустрия және индустриялық даму, тау-кен металлургия кешені, машина жасау, құрылыс индустриясы, энергия үнемдеу, бағалы металдар өндірісін және бағалы металдар мен асыл тастардың айналымын реттеу, зергерлік және басқа да бұйымдар, арнайы экономикалық аймақтарды құру, олардың жұмыс істеуі және таратылуы, жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерттеу, тұрғын үй қатынастары, коммуналдық шаруашылық, елді мекендер шегінде сумен жабдықтау және су бұру, жылумен жабдықтау, қорғаныс өнеркәсібі, бірыңғай әскери-техникалық саясатты жүргізуге қатысу, мемлекеттік қорғаныстық тапсырысты қалыптастыру, орналастыру және орындау саласындағы функциялар және өзге де функциялар мен өкілеттіктер берілді.[3]
Министрліктің ресми сайтында қызмет бағыты автомобиль жолдары, азаматтық авиация, мемлекеттік қорғаныс тапсыры және қорғаныс өнеркәсіп кешенін дамыту, индустриялық даму, жер қойнауын пайдалану, "Адалдық алаңы" жобалау кеңсесі, көлік және құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы екені көрсетілген.
Министрлер тізімі
өңдеу| № | Суреті | Аты-жөні (Өмір сүрген жылдары) |
Қызметі | Партиясы | Үкімет басшысы | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Өнеркәсіп министрлігі (1990-1994) | |||||||
| 1 | .jpg)
|
Олег Сосковец (1949 туған) |
6 ақпан 1992 |
5 қараша 1992 |
белгісіз | Терещенко | |
| 2 | .svg)
|
Альберт Саламатин (1941 туған) |
қараша 1992 |
маусым 1994 |
белгісіз | Терещенко | |
| Өнеркәсіп және сауда министрлігі (1994-1997) | |||||||
| 1 |
|
Вячеслав Костюченко (1938—2017) |
маусым 1994 |
қазан 1994 |
белгісіз | Терещенко | |
| 2 | 
|
Гарри Штойк (1939 туған) |
1994 | 1996 | белгісіз | Қажыгелдин | |
| 3 |
|
Хайролла Оспанов (1947—2003) |
1996 | 1997 | белгісіз | Қажыгелдин | |
| 4 |
|
Дүйсенбай Дүйсенов (1948 туған) |
маусым 1997 |
1997 | белгісіз | Қажыгелдин | |
| Энергетика, индустрия және сауда министрлігі (1997-2000) | |||||||
| 1 |
|
Асығат Жабағин (1948—2023) |
қазан 1997 |
сәуір 1998 |
белгісіз | Балғымбаев | |
| 2 | 
|
Мұхтар Әблязов (1963 туған) |
21 сәуір 1998 |
12 қазан 1999 |
белгісіз | Балғымбаев | |
| 3 | .jpg)
|
Владимир Школьник (1949 туған) |
қазан 1999 |
13 желтоқсан 2000 |
белгісіз | Тоқаев | |
| Индустрия және сауда министрлігі (2002–2010) | |||||||
| 1 | 
|
Мәжит Есенбаев (1949 туған) |
28 тамыз 2002 |
11 маусым 2003 |
Нұр Отан[15] | Тасмағамбетов | |
| 2 | .jpg)
|
Әділбек Жақсыбеков (1954 туған) |
16 маусым 2003 |
8 желтоқсан 2004 |
Партиясыз[16] | Даниал Ахметов | |
| 3 | .jpg)
|
Сауат Мыңбаев (1962 туған) |
14 желтоқсан 2004 |
19 қаңтар 2006 |
белгісіз | Даниал Ахметов | |
| 4 |
|
Владимир Школьник (1949 туған) |
19 қаңтар 2006 |
10 қаңтар 2007 |
Нұр Отан[17] | Даниал Ахметов | |
| 5 |
|
Ғалым Оразбақов (1964 туған) |
10 қаңтар 2007 |
19 ақпан 2008 |
Нұр Отан[18] | Даниал Ахметов Мәсімов I | |
| 6 |
|
Владимир Школьник (1949 туған) |
19 ақпан 2008 |
21 мамыр 2009 |
Нұр Отан[17] | Мәсімов I | |
| 7 | .jpg)
|
Әсет Исекешев (1971 туған) |
21 мамыр 2009 |
12 наурыз 2010 |
белгісіз | Мәсімов I | |
| Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі (2010–2014) | |||||||
| 1 |
|
Әсет Исекешев (1971 туған) |
12 наурыз 2010 |
6 тамыз 2014 |
белгісіз | Мәсімов I Серік Ахметов Мәсімов II | |
| Инвестициялар және даму министрлігі (2014–2018) | |||||||
| 1 |
|
Әсет Исекешев (1971 туған) |
6 тамыз 2014 |
21 маусым 2016 |
белгісіз | Мәсімов II | |
| Нұр Отан[19] | |||||||
| 2 | 
|
Жеңіс Қасымбек (1975 туған) |
21 маусым 2016 |
26 желтоқсан 2018 |
Нұр Отан? | Мәсімов II Сағынтаев | |
| Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі (2018–2023) | |||||||
| 1 | _(cropped).png)
|
Жеңіс Қасымбек (1975 туған) |
26 желтоқсан 2018 |
25 ақпан 2019 |
Нұр Отан?[20] | Сағынтаев | |
| 2 | _(cropped).jpg)
|
Роман Скляр (1971 туған) |
25 ақпан 2019 |
18 қыркүйек 2019 |
Нұр Отан?[21] | Сағынтаев Мамин I | |
| 3 | .jpg)
|
Бейбіт Атамқұлов (1964 туған) |
18 қыркүйек 2019 |
11 қаңтар 2022 |
Нұр Отан?[22] | Мамин I Мамин II Смайылов I | |
| 4 | .jpg)
|
Қайырбек Өскенбаев (1964 туған) |
11 қаңтар 2022 |
4 қаңтар 2023 |
белгісіз | Смайылов I | |
| 5 | _(cropped).jpg)
|
Марат Қарабаев (1987 туған) |
4 қаңтар 2023 |
4 қыркүйек 2023 |
Аманат[23] | Смайылов I Смайылов II | |
| Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі (2023 бері) | |||||||
| 1 | .jpg)
|
Қанат Шарлапаев (1981 туған) |
4 қыркүйек 2023 |
28 ақпан 2025 |
Партиясыз | Смайылов II Бектенов | |
| 2 |
|
Ерсайын Нағаспаев (1980 туған) |
28 ақпан 2025 |
— | белгісіз | Бектенов | |
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Пять новых министерств появились в Казахстане. Токаев подписал указ (орыс.). informburo (1 сентября 2023). Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ Байланыс (қаз.). Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің ресми сайты. Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ a b c Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы (қаз.). Қазақстан президентінің ресми сайты (1 қыркүйек 2023). Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ О реорганизации органов государственного управления в Казахской ССР
- ↑ Қазақстан Республикасы мемлекеттiк органдарының жүйесiн реформалау жөнiндегi кезектi шаралар туралы
- ↑ Қазақстан Республикасында мемлекеттiк басқарудың пәрмендiлiгiн одан әрi арттыру жөнiндегi шаралар туралы
- ↑ Қазақстан Республикасының жекелеген мемлекеттік органдарын қайта ұйымдастыру, тарату және құру туралы
- ↑ Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру туралы
- ↑ Қазақстан Республикасы мемлекеттік басқару жүйесінің реформасы туралы
- ↑ Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы
- ↑ Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы
- ↑ Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы
- ↑ Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігін құру туралы
- ↑ Жалпы ақпарат (қаз.). Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің ресми сайты. Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ Есенбаев Мажит Тулеубекович (персональная справка) (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ Джаксыбеков Адильбек Рыскелдинович (персональная справка) (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ a b Школьнику вручен партбилет члена «Нур Отана» (орыс.). Азаттық радиосы (28 мая 2004). Тексерілді, 13 қыркүйек 2023.
- ↑ Оразбаков Галым Избасарович (персональная справка) (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ Исекешев Асет Орентаевич (персональная справка) (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ Женис Касымбек избран председателем филиала Nur Otan по Карагандинской области (орыс.). Kazakhstan Today (20 сентября 2019). Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ Скляр Роман Васильевич (персональная справка) (орыс.). online.zakon.kz. Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ ТӘЛІБЖАНОВ, Бахрам Аким ЮКО Бейбут Атамкулов избран председателем южноказахстанского областного филиала партии «Нур Отан» (орыс.). ОТЫРАР (2 сентября 2015). Тексерілді, 20 қазан 2023.
- ↑ Марат Қарабаев Amanat партиясында азаматтардың жеке қабылдауын өткізді (қаз.). Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің ресми сайты (18 шілде 2023). Тексерілді, 20 қазан 2023.