Қазақ батырлар тізімі

Қазақ батырлары
Суреті	Есімі	Өмір сүрген кезеңі	Қосымша мәлімет
	Қанжығалы Бөгенбай	1680 - 1778 жылдар	Ол әрі шешен, әрі батыр, қолбасшы және қазақ халқын жоңғар басқыншыларынан азат ету жолындағы азаттық күресті аса көрнекті ұйымдастырушы. 1710 жылы жоңғар шапқыншылығына қалай төтеп беру мәселелерін талқылаған Қарақұм маңында жиын болды. Сондай-ақ, қытай мен қазақ елдерінің бейбіт қарым-қатынасын орнатуына зор үлес қоса білген.
	Қабанбай батыр	1692 - 1770 жылдар	Жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте аянбай шайқасып, ерен ерлік көрсете білген қазақтың атақты қолбасшы батыры, хан батыры атағын алған жалғыз батыр, "Қазақта Қабанбайдан асқан батыр жоқ, Төле биден асқан би жоқ", - деген екен Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы. Қабанбай батыр жоңғарлармен болған шайқастарда 1724 жылы Түркістанды қорғауға, 1725 жылы Алакөл, 1729-1730 жылдары Аңырақай, Бұланты түбіндегі ұрыстарда қазақ жасақтарын басқарған. Осындай ірі шайқастарда Қабанбай өзін тамаша тапқыр, асқан айлакер ретінде көрсете жүріп, қазақ жасақтарын ұрысқа бастап, жеңіске жетеді. Осыған орай, Абылай хан Қабанбай батырды елден ерекше «Дарабоз» деп ардақ тұтқан.
	Наурызбай батыр	1706 - 1781 жылдар	Жоңғарларға қарсы күресті ұйымдастырушы ұлы қолбасшы. Аңырақай шайқасына қатысып, жиырма үш жасында белгілі қалмақ батырлары Шамал хан мен Қаскелеңді жекпе-жекте жеңіп, батыр атанған.
	Райымбек батыр	1705 - 1785 жылдар	Жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте отыз жылдан астам уақыт қанды қырғын арасында жаумен жағаласып, ел қорғаған тарихи тұлғалардың бірі. Райымбек батыр Торайғыр мен Сөгеті тауының аралығындағы Көкпекті жазығында болған «Ойрантөбе» шайқасында асқан ерліктің үлгісін көрсете білген. Райымбек батырдың бұдан кейінгі үлкен жорығы Орта Жүз еліне көмекке баруы еді. Осы жорық барысында оның қолы жоңғарлардан Сарытау және Үйгентасты азат етуге атсалысып, Іле өзенін бойлаған күйі Қорғаспен бері қайтады.
	Қарасай батыр	1589 - 1671	Кейбір деректерге қарағанда, ол жыл бойы ат үстінен түспей, екі жүздей ұрыстарға қатысып, қырық тоғыз ірі шайқастарды басқарған және он тоғыз рет жекпе-жек шайқаста жеңіске жеткен қолбасшы. Іле Алатауының маңындағы бір шайқаста «Қарасай» деп ұрандаған қазақ жасақтары жауды ойсырата жеңді. Суықтөбе шоқысына Қарасай елінің туы – бөрілі байрақ тігіледі. Бұл жеңістен соң Қарасай бүкіл шапырашты елінің ұранына айналды.
	Ақпан батыр Келімбердіұлы	1531-1605	Қазақ хандығын елу жылға жуық билеген Қасым хан ұлы Хақ Назардың әскері сапында талай жорықтарды бастан кешкен. Келімбердіұлы Ақпан батыр, Есімхан билеген дәуірде 1531-1605 жылдарда өмір сүрген. Ақпан батыр туралы, ақындар мен жыраулар Абыл, Нұрым, Ақтаннан жалғаса келе Қашаған Күржіманұлы атамыздың «Атамекен» жырында, Адайнемересі Ақпан батыр 1600-ші жылдары, Хиуа ханы Хажымның басқа да салықтарына қоса «Қыз салығына» келіспей билігіндегі Елді құтқару үшін және батыстағы төрт аймағымызды Еділ қалмағынан босату үшін, Харезмнің ойынан 500 үй Алшын Кеншін ұрпақтарын бастап Маңғыстау түбегіне келгендігі айтылған. Ақпан батырдың бастамасымен Еділ Жайық арасын, Қобда, Ырғыз жерлерін қалмақтардан азат етіп, елді қоныстандырған. Осы ауыр шайқастарда жаудың улы жебесінен жараланып, шамамен 1605-жылдары, Қобда мен Ырғыз арасында Ор өзенінің бойында шаһид өткен.