Қобан мәдениеті

Қобан мәдениеті — Солтүстік Кавказдың орталық бөлігіне тараған археологиялық мәдениет (б.з.б. 2-1 мыңжылдықтар - 1-мыңжылдықтың ортасы, яғни қола дәуірінен темір дәуіріне өтер кезең).

Кобан мәдениетінің нышаны - б.з.б. 813 ж. әшекейлік бұйым.

Кобан мәдениетіне тән заттардың бастылары: әсем қола балталар, белдік айыл бастары, жұмыр білезіктер, түйреуіштер. Олардың беттері геометриялық және [қошқар мүйіз өрнектермен безендірілген. Қыш ыдыстарға да осындай өрнектер салынған. Өліктер төрт бұрышты тас жәшіктердің ішіне бүктүстіріп қойылған. Кобан мәдениеті тұсындағы халықтар мал бағып, егін еккен, Скифиямен, Кавказ сыртымен, Алдыңғы Азиямен тайпа аралық кең байланыс жасаған.