Қожахмет

Қожахмет (т.ж.б. – 1750) – сұлтан, Әбілқайыр ханның ортаншы ұлы. Әбілқайыр хан 1731 жылы Ресейге бодан болу туралы ант бергеннен кейін, өзінің сүйікті ұлдарының бірі Қожахметті патша өкіметіне аманатқа берген.
Аманатта 10 жылға жуық болған Қожахметті Ресей өкіметі Орынбор өлкесінен алдыртып, Қазанға, кейіннен Санкт-Петербургке жіберген. Тарихшылар А.Левшин, В.Витевский, П.Рычков, тағыда басқа бұл жағдай Әбілқайырдың Ресейге, оның ішінде Орынбор губернаторы И.Неплюевке деген ашық ренішін туғызды және ол осыдан кейін орыс иеліктеріне шабуыл жасай бастады деп есептейді.
Әбілқайырдың тынбай талап етуі арқасында Ресей өкіметі 1747 жылы Қожахметті ханның екінші ұлы Айшуақпен айырбастауға келісті. Қожахмет еліне келгеннен кейін көп ұзамай қайтыс болды.
Казахско-русские отношения в XVІ – XІІІ веках. Сб. документов и материалов. т.1., А., 1961;
Қасымбаев Ж., Государственные деятели казахских ханств (XVІІІ), А., 1999.

Дереккөздер

Қазақ Энциклопедиясы