Қойшоқы

Қойшоқы – қола дәуірінде өмір сүрген тайпалар қорымы.Қарағанды облысы Шет ауданы. Ақмая қонысынан солтүстікке қарай 1,5 – 2 километр жерде, Қойшоқы мен Ақмая тауларының ортасында. 1975 – 85 жылы Орталық Қазақстан археология экспедиция (жетекшілері М.Қ. Қадырбаев, Ж.Құрманқұлов) зерттеген.

Қойшоқы қорымындағы ескерткіштер төрт топқа бөлінеді. Қоршаулар пішіні шеңбер, дөңгелек, төртбұрышты болып келеді. Олар тігінен қадалған жақпар тастармен көмкерілген. Зерттелген қабірлердің бәрі бұрын тоналған. Мүрделер тас жәшіктерге (орташа көлемі 1,5 -10,8 м), ішінара шұңқырға қойылып, тізелері бүгіліп, бір қырынан басы шығысқа қаратылып жерленген.

Бас жағына немесе тас жәшіктің оңтүстік-шығыс бұрышына ыдыстар қойылған. Қойшоқының1 қорымы 19 қоршаудан, 2 - қорымы 15 қоршаудан, 3 - қорымы 3 қоршаудан және жеке қойылған 1 тас жәшіктен, 4 - қорымы 14 қоршаудан тұрады. Қойшоқы қорымынан геометриялық өрнек салынған көзе сынықтары, қола моншақ, алтынмен қапталған білезік, сырға, қапсырмалар, жебе және найза ұштары табылған. Алынған мәліметтерге қарағанда, Қойшоқы қорымында б.з.б. 14 – 12 ғасырларда өмір сүрген адамдар жерленген.