Қоңыр әулие үңгірі (Абай облысы)
Қоңыр әулие үңгірі – Абай облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізіміне, Қазақстанның жалпыұлттық қасиетті нысандар тізбесіне енген, киелі нысан.
| Қоңыр әулие үңгірі | |
 | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ұзындығы | 70 м |
| Орналасуы | |
| 49°06′19″ с. е. 78°32′41″ ш. б. / 49.10528° с. е. 78.54472° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°06′19″ с. е. 78°32′41″ ш. б. / 49.10528° с. е. 78.54472° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ел |  Қазақстан |
| Аймақ | Абай облысы |
| Lua error Module:Wikidata/media ішіндегі 4 жолында: attempt to concatenate local 'value' (a nil value). | |
Географиялық орны
өңдеуАбай ауданы, Тоқтамыс батыр ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 18 км жердегі Ақтас тауында, Шаған өзенінің оң жағасында орналасқан.
Деректер
өңдеуАқтас тауы ақ әктас жыныстарынан тұрады. Үңгірге кіреберістің тарлығы сонша, адам тек бір қырымен кіре алады. Жарықтың биіктігі екі метрден асады. Үңгірдің жоғарғы жағында екі алаң бар, олардан жолдар ары қарай тарап, кей жерлерінде тарып аяқталады, олардың ұзындығы анықталмаған. Судың суықтығы сондай, оған түскен кезде аяқ-қолдардағы сіңірлер тартылып, сүйектер сырқырауы мүмкін. Дәмінде өте қатты әктас сезіледі. 2017 жылы келушілерді қабылдауға жағдай жасау және киелі жерді танымал ету үшін ылғал ауадан тек берік болатын сағызқарағай ағашынан баспалдақтар жасалды. Суатқа түсу жолында, үңгірдің іші мен сыртында ыңғайлы демалыс орындықтары орнатылды.
Аңыздар бойынша бұл суат басында қазақтар қанды шайқастардан кейін жараларын емдеген.[1]
Сипаты
өңдеуҮңгірдің тар ауызы Шаған өзенінің жарқабақты жиегінен 80 – 100 м жоғары орналасқан ұзындығы 65 – 70 м, ені 10 – 22 м, биіктігі 2 – 14 м. Осы негізгі үңгірдің оң жағында 15 м жерде ені 50 см, биіктігі 110 см тар қуыс бар, бұл тар қуыс кеңейе келе ұзындығы 12 м, ені 10 м, биіктігі 5 м-дей үлкен бөлмеге ұласады. Бұдан 12 м солтүстік бағытта үңгір төбесінің биіктігі 20 м, диаметрі 5 – 7 м 2 күмбезді болып келеді де, көлге жалғасып аяқталады. Негізгі бөлменің төрінен көлге қарай шығар жолда, биіктігі 12 – 15 м бөлме бар. Үңгір ауасының температурасы 10 градустан аспайды. Қоңыр әулие үңгірінде көптеген атақты адамдар (Абай Құнанбаев, Мұхтар Әуезов, т.б.) болып, тамашалаған.[2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9
- ↑ Қазақ энциклопедиясы