Қусақ (Солтүстік Балқаш алабындағы өзен)

 Басқа мағыналар үшін Қусақ деген бетті қараңыз.

Қусақ, Сегізауыл – Солтүстік Балқаш алабындағы өзен. Ұзындығы 184 км, су жиналатын алабы 10,8 мың км2.

Қусақ
Сипаттамасы
Ұзындығы 184 км
Өзендердің
су алабы
10,8 мың
Су ағысы
Бастауы Көкшетау тауларындағы қайнарлар
Сағасы Қотанбұлақ тауларының батысындағы Ортақора қыстауының солтүстігі
 • Координаттары 47°48′52″ с. е. 75°44′11″ ш. б. / 47.81444° с. е. 75.73639° ш. б. / 47.81444; 75.73639 (G) (O) (Я)Координаттар: 47°48′52″ с. е. 75°44′11″ ш. б. / 47.81444° с. е. 75.73639° ш. б. / 47.81444; 75.73639 (G) (O) (Я) (T)
Орналасуы
Ел Қазақстан
Аймақ Қарағанды облысы Ақтоғай ауданы

Географиялық орны, бастауы

өңдеу

Қарағанды облысы Ақтоғай ауданының жерімен ағады.

Бастауы

өңдеу

Бастауын Абай облысы Семей қалалық әкімдігі аумағына қарасты Қайнар ауылының оңтүстік-батысындағы Көкшетау тауларындағы қайнарлардан алып, Қотанбұлақ тауларының батысындағы Ортақора қыстауының солтүстігінде жерге сіңіп кетеді.

Гидрологиясы

өңдеу

Көктемде 10-15 күндей ағыны болады. Жоғарғы ағысы тау шатқалымен ағады, Ошан қонысында аңғары кеңейіп сайлы-жыралы жермен өтеді. Татан ауылы маңында арнасы мен алабы қайтадан тарылады (осы жерден бастап өзен Қусақ деп аталады). Одан кейінгі арнасы 2,5-5 км-ге кеңейіп, алабы ауқымды болып келдеді. Молақ қыстауы және Қошқар ауылы аралығында ағысы үзіліп, жерге сіңіп кетеді. Қошқар тауларынан бастап арнасы пайда болады. Жаз айларында ағысы болмайды. Негізінен көктемегі қар, жауын-шашын және жер асты суларымен толығады. Татан ауылына дейінгі суы тұщы, Қошқар ауылына дейін ашқылтым, одна төменде тұзды болып келеді.

Салалары

өңдеу

Жалпы ұзындығы 90 км болатын 30-ға жуық салалары бар. Ірілері: Қаражан, Құрөзек, Көккөз, Мергенбай, Көкиірім, Иіреу, т.б.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5