Қызыл бұрыш
Қызыл бұрыш (Capsіcum annuum) — алқа тұқымдасына жататын екі жылдық көкөніс өсімдігі. Қызыл бұрыш ауа райы 13С-тан төмен болмайтын аудандарда егіледі. Қазақстанда оның ащы және тәтті түрлері көшеттен өсіріледі. Тармақ сабақты, негізгі сабағының биіктігі 30 — 130 см. Гүлі ірі, ақ, ақшыл, сары түсті. Жемісі көп тұқымды (салмағы 0,25 — 190 г).. Өсімдік шілде – тамыз айларында гүлдейді,ал жемісі тамыз айларында піседі.
Құрамы өңдеу
Құрамында С витамині, А витамині, каротин (көгінде 1,62 — 2,35%, піскен жемісінде 13,9 мг %), қант (2,0 — 8,4%), белок (1,5%) бар. Бұрыштың ащылығы жеміс құрамындағы капсаицин алкалоидына (1,9%) байланысты. Қызыл бұрыш тағам ретінде (жас және өңделген күйінде), сондай-ақ, медицинада пайдаланылады. Аудандастырылған сорттары Болгар-79, Қарлығаш, т.б. Негізгі зиянкестері: қоңыр көбелек, шыртылдақ дернәсілі, т.б.; жиі кездесетін аурулары: солу, шіріме.[1] Дәрілік шикізат ретінде оның жемісі жиналады
Мал дәрігерлігінде қолданылуы өңдеу
Мал дәрігерлігі практикасында қызыл бұрыштың спирттік тұнбасы іші өткен бұзауларға, құлындарға, қозыларға, торайларға ішкізіледі. Қызыл бұрыштың 25 грамм жемісі қырық градустық 200 мл спиртте 10 тәулік ашытылады. Ауру бұзауға 5 – 10 грамнан күніне 3 рет ішкізіледі.
Дереккөздер өңдеу
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, I том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Шәріпбаев Н. Малдың тыныс алу мүшелерінің ауруларын емдеу үшін қолданылатын дәрілік өсімдіктер // қызыл бұрыш — "Қайнар", 1988. — Б. 28. — (Пайдалы өсімдіктерді мал дәрігерлігінде қолдану). — 5700 таралым. — ISBN 5 - 629 -00074 - 5.
http://www.bonduelle.kz/burysh Мұрағатталған 29 желтоқсанның 2014 жылы.
http://www.quickiwiki.com/kk/Қызыл_бұрыш Мұрағатталған 5 наурыздың 2016 жылы.